O Megas Alexandros tou Ellinismou_Dimitrios Kougioumtzoglou

651  Haase 2013: Wiebke Haase, Der Flug des Alexanders - ein mittelalterliches Gewebe in Stift Bassum, Berichte zur Denkmalpflege in Niedersachsen, 1, 2013, έγγραφο σε μορφή pdf από την ιστοσελίδα http://www.stift- bassum.de/index.php?cat=15_Ausstellungsraum (ανάκτηση 8/8/2013).  Hammond 2007: N.G.L. Hammond, Φίλιππος ο Μακεδών, μετάφραση Πάνος Θεοδωρίδης, έκδοση Μαλλιάρης Παιδεία, Αθήνα 2007 (αρχική έκδοση Μ. Βρετανία 1995).  Hammond 2007 (1988) A + B: N.G.L. Hammond, Ιστορία της Μακεδονίας, τόμοι 7-8, έκδοση Μαλλιάρης Παιδεία, συλλογική μετάφραση, Θεσσαλονίκη 2007 (αρχική έκδοση Oxford University Press, 1972, 1988).  Hargreaves: Hargreaves Ed., Representations of Alexander the Great, http://www.forumancientcoins.com/numiswiki/view.asp?key=Representations%20of%20Alexander%20the%20Great (ανάκτηση 27.8.2012).  Hirschbichler 1999: Monica Hirschbichler, The Legend of Alexander the Great in the Morea: Two paintings from the Gatehouse of Akronauplia, Greece, περίληψη ανακοίνωσης στο 21ο Byzantine Studies Conference, Byzantine Studies Association of North America, κείμενο σε ηλεκτρονική μορφή από: http://www.bsana.net/conference/archives/1999/abstracts_1999.html (ανάκτηση 11.2.2014).  Historia Augusta: ηλεκτρονικό βιβλίο από τη διεύθυνση: http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Historia_Augusta/home.html(ανάκτηση 31.12.2013).  Holton 1973: David Holton, Η ελληνική παράδοση του Μυθιστορήματος του Μεγάλου Αλεξάνδρου: η συνέχεια και η εξέλιξή της, Κείμενα και Μελέται Νεοελληνικής Φιλολογίας, Αθήνα, 1973.  Holton 1974: David Holton, Διήγησις του Ἀλεξάνδρου – Tale of Alexander – the rhymed version, Βυζαντινή και Νεοελληνική Βιβλιοθήκη 1, Θεσσαλονίκη 1974.  Hunger 1987 (1978): Herbert Hunger, Βυζαντινή Λογοτεχνία, τόμος Α΄, μετάφραση Λ. Μπενάκης, Ι. Αναστασίου, Γ. Μακρής, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1987 (πρωτότυπη έκδοση Βιέννη, 1978).  Η. –Σ. Αποστολίδης 2015: Ήρκος – Στάντης Αποστολίδης, Μέγας Αλέξανδρος –Τα αποσπάσματα των αρχαίων ιστορικών, εκδόσεις Gutenberg, Αθήνα, 2015.  Θάσος 1989: Οδηγός της Θάσου, επιμέλεια Bernard Holtzmann, Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή, Αθήνα, 1989.  Θεόκτιστος Δοχειαρίτης 2006: Μοναχός Θεόκτιστος Δοχειαρίτης, Αρχαίος «Κόσμος» στην Ιερά Μονή Δοχειαρίου, άρθρο στο συλλογικό τόμο «Άγιο Όρος και Προχριστιανική Αρχαιότητα», επιμέλεια Σωτήρης Αθανασιάδης και Χρήστος Χειλάς, έκδοση Κέντρου Διαφύλαξης Αγιορείτικης Κληρονομιάς, Θεσσαλονίκη 2006, σελ. 89-100.  Ιατροπούλου –Θεοχαρίδου 2013: Μαριάννα Ιατροπούλου –Θεοχαρίδου, Ο Μέγας Αλέξανδρος στην Περσική επική ποίηση –το Σαχ Ναμέ του Φερντουσί και το Εσκαντάρ Ναμέ του Νιζάμι, άρθρο στο συλλογικό τόμο «Πρακτικά Συνεδρίου –Ο Αλέξανδρος, το Ελληνικό Κοσμοσύστημα και η Σύγχρονη Παγκόσμια Κοινωνία», Ακαδημία Θεσμών και Πολιτισμών, τόμος Β΄, Θεσσαλονίκη 2013, σελ. 438-450, σε ηλεκτρονική μορφή από τη διεύθυνση: http://www.academy.edu.gr/files/prakt_alexandros/02_02_pr_al.pdf (ανάκτηση 23.5.2014).  Ι.Ε.Ε. Α΄, Δ΄, Ε΄, Ζ΄, ΣΤ΄, ΙΓ΄: Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμοι Α΄, Δ΄, Ε΄, Ζ΄, ΣΤ΄ και ΙΓ΄ πολύτομο συλλογικό έργο, Εκδοτική Αθηνών, 1973- 1978.  Ιουστίνος: Justinus Marcus Junianus, Epitome of the Philippic History of Pompeius Trogus, μετάφραση στην αγγλική και σχόλια Rev. John Selby Watson, Λονδίνο 1853, σε ηλεκτρονική μορφή από τη διεύθυνση: http://www.forumromanum.org/literature/justin/english/trans11.html

652  Ippolitov 2012: Arkady Ippolitov, “Stand less between the sun and me”, άρθρο στο “Alexander the Great – 2000 Years of Treasures”, συνοδευτικός τόμος της ομώνυμης έκθεσης στο Australian Museum, Sidney, (με τη συνεισφορά του The State Hermitage Museum) έκδοση Australian Museum –2012, σελ. 53—66.  Ιωαννίδης 1958: Παντελής Κ. Ιωαννίδης, Αλέξανδρος ο Μέγας, έκδοση του Συλλόγου των εν Θεσσαλονίκη Δυτικομακεδόνων, Θεσσαλονίκη, 1958.  Ιωάννου (1962) 2006: Γιώργος Ιωάννου (επιμέλεια), Το δημοτικό τραγούδι –Παραλογές, εκδόσεις Εστία, Αθηνα 2006.  Ιωάννου 1979/1995: Ιωάννου Γιώργος, Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ, τόμος 2ος, 1979 – Εκδοτική Ερμής / 1995 – Βιβλιοπωλείο της Εστίας.  Juanno 2015 (2002): Corinne Juanno, Το Μυθιστόρημα του Αλέξανδρου –Γέννηση και Μεταμορφώσεις, πρώτη έκδοση στα γαλλικά Παρίσι 2002, μετάφραση στα ελληνικά Μαρίνα Λουκάκη, εκδόσεις Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2015.  Juanno 1996: Corinne Juanno, L’ image d’ Alexandre le conquerant chez les chroniqueurs Byzantins (VI-XII siecles), στο Actes du Congres international des etudes byzantines: Byzantium. Identity, Image, Influence, Copenhague, 1996, abstract no 7322.  Julich 2007: Theo Julich, Die mittelalterlichen Elfenbeinarbeiten des Hessishen Landesmuseum Darmstadt, έκδοση Schnell & Steiner, Regensburg 2007.  Δίων Κάσσιος –Ρωμαϊκή Ιστορία: πρωτότυπο κείμενο –μετάφραση στα γαλλικά από την ιστοσελίδα: http://remacle.org/bloodwolf/historiens/Dion/livre79.htm  Καβάφης 1963 Β΄: Κωνσταντίνος Π. Καβάφης, Ποιήματα Β΄ (1919-1933), φιλολογική επιμέλεια Γ. Π. Σαββίδης, εκδόσεις Ίκαρος, 1963.  Καζαντζάκης 1930 (2014): Νίκος Καζαντζάκης, Μέγας Αλέξανδρος, εκδόσεις Καζαντζάκη –εκδόσεις Εθνος, Αθήνα 2014.  Καζαντζάκης 1937 (1960): Νίκου Καζαντζάκη, Τερτσίνες, εκδόσεις Ελένη Καζαντζάκη, Αθήνα, 1960.  Κακριδής 1986: Ι.Θ. Κακριδής, Ελληνική Μυθολογία: Οι Θεοί, πεντάτομο συλλογικό έργο, τόμος 2, Εκδοτική Αθηνών, 1986.  Κακριδής 1989: Ι.Θ. Κακριδής, Οι Αρχαίοι Έλληνες στη Νεοελληνική Λαϊκή Παράδοση, εκδόσεις Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα, 1989.  Καλλισθένης, 2005: Καλλισθένης, Βίος Ἀλεξάνδρου τοῦ Μακεδόνος, αρχαίο κείμενο –μετάφραση, εκδόσεις Κάκτος, Αθήνα, 2005.  Καμηλάκη 2001: Καμηλάκη Αικατερίνη, «Μύθοι και λαϊκές παραδόσεις», άρθρο στην έκδοση 7 ΗΜΕΡΕΣ –Η ΓΟΡΓΟΝΑ ΚΑΙ Ο ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ, της εφημερίδας Καθημερινή, 15.7.2001, σελ. 8-13.  Καμπούρη 1997: Μαρία Καμπούρη, Ο μύθος του Μεγάλου Αλεξάνδρου στη χριστιανική ανατολή και το Ισλάμ, άρθρο στο συλλογικό τόμο «Αλέξανδρος και Ανατολή» σε επιμέλεια Δ. Παντερμαλή, έκδοση Οργανισμός Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Ευρώπης «Θεσσαλονίκη 1997» και Α.Π.Θ., 2001, σελ. 201-219.  Καμπούρη –Βαμβούκου 2001: Μαρία Καμπούρη –Βαμβούκου, Το Μυθιστόρημα του Αλέξανδρου ή ο Ψευδοκαλλισθένης, άρθρο στο συλλογικό τόμο «Αφιέρωμα στη Μνήμη του Σωτήρη Κίσσα», εκδόσεις University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2001, σελ. 101-131.  Κανατσούλης 1967: Δημήτριος Κανατσούλης, Ο Αλέξανδρος, ο Αριστοτέλης και ο Χριστιανισμός, άρθρο στο περιοδικό Μακεδονικά 7, 1967, σελ. 1-30, σε ηλεκτρονική μορφή στη διεύθυνση:

653 http://www.ems.gr/ekdoseis/katalogos-ekdoseon/periodiko-makedonika.html (ανάκτηση 9.8.2016).  Καραγιαννακίδης-Λυκουρίνος 2009: Καραγιαννακίδης Νίκος, Κυριάκος Λυκουρίνος, Νεάπολις –Χριστούπολις – Καβάλα, Οδοιπορικό στο χώρο και το χρόνο της παλιάς πόλης, έκδοση του Δήμου Καβάλας, Καβάλα 2009.  Καραθανάσης 1992: Αθανάσιος Ε. Καραθανάσης, Οι Μακεδόνες βασιλείς Φίλιππος και Αλέξανδρος στη γραμματεία της Εποχής των Παλαιολόγων, στο «Η Μακεδονία την Εποχή των Παλαιολόγων», Β΄ Συμπόσιο, Θεσσαλονίκη 14-20 Δεκεμβρίου 1992, έκδοση Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη 2002, σελ. 99-103.  Karathanassis 2000: Athanasios Karathanassis, Philip and Alexander of Macedon in the literature of the Palaiologan Era, άρθρο στο συλλογικό τόμο “Byzantine Macedonia. Identity, Image and History” επιμέλεια John Burke και Roger Scott, Byzantina Australiensia 13, Μελβούρνη, 2000, σελ. 111-115.  Καρακατσάνη –Κοψίδης 2006: Καρακατσάνη Αγάπη, Κοψίδης Ράλλης, «Φώτης Κόντογλου», στη σειρά «Οι Μεγάλοι Έλληνες Ζωγράφοι», εκδόσεις «Μέλισσα», Αθήνα, 2006 / εκδόσεις «Ελληνικά Γράμματα» - εφημερίδα «Τα Νέα».  Καρακατσάνη –Μακρής 2006: Καρακατσάνη Αγάπη, Μακρής Α. Κίτσος, «Θεόφιλος», στη σειρά «Οι Μεγάλοι Έλληνες Ζωγράφοι», εκδόσεις «Μέλισσα», Αθήνα, 2006 / εκδόσεις «Ελληνικά Γράμματα» - εφημερίδα «Τα Νέα».  Καραμήτρου –Μεντεσίδη 1993: Γ. Καραμήτρου –Μεντεσίδη, Ανασκαφή Αιανής 1990, Α.Ε.Μ.Θ. 4, (Αρχαιολογικό έργο σε Μακεδονία - Θράκη), σελ. 75-92, Υπουργείο Πολιτισμού / Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης, Α.Π.Θ., 1993  Καραμπελιάς 2004: Γιώργος Καραμπελιάς, Η οδός του Βησσαρίωνα, άρθρο στο περιοδικό Άρδην, τεύχος 51, Δεκέμβρης 2004.  Καράμπελιας 2011: Γιώργος Καράμπελιας, «1204-1922 –Η διαμόρφωση του Νεότερου Ελληνισμού», τόμος Α΄ -Η Γένεση, Εναλλακτικές Εκδόσεις, Αθήνα 2011.  Καραμπελιάς 2015: Γιώργος Καραμπελιάς, «1204-1922 –Η διαμόρφωση του Νεότερου Ελληνισμού», τόμος Β΄ 1821 – Η Παλιγγενεσία», Εναλλακτικές Εκδόσεις, Αθήνα, 2015.  Καραμπερόπουλος 1998: Δημήτρης Καραμπερόπουλος, Η Χάρτα του Ρήγα Βελεστινλή, έκδοση Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης Φερών – Βελεστίνου Ρήγα, Αθήνα 1998.  Καραμπερόπουλος 2006: Δημήτρης Καραμπερόπουλος (Επιμέλεια – Σχόλια), Ο Μέγας Αλέξανδρος του Ρήγα Βελεστινλή. Βιέννη 1797, έκδοση Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης Φερών – Βελεστίνου Ρήγα, Αθήνα 2006.  Καραπιδάκη 2004: Λουίζα Καραπιδάκη, Έκθεση: Ακρίτες της Ευρώπης, άρθρο στο συλλογικό τόμο «Ευρωπαϊκή Ακριτική Παράδοση: από το Μεγαλέξανδρο στο Διγενή Ακρίτα», πρακτικά επιστημονικών συναντήσεων, επιμέλεια Ελένη Αρβελέρ, έκδοση Ακαδημίας Αθηνών, αρ. 23, 2004, σελ. 205 – 212.  Καργάκος 2014: Σαράντος Ι. Καργάκος, Μέγας Αλέξανδρος –ο άνθρωπος φαινόμενο, τόμοι Α-Β-Γ, εκδόσεις Realnews, Αθήνα 2014.  Καρκαβίτσας (1980): Ανδρέας Καρκαβίτσας, Λόγια της Πλώρης, εκδόσεις Ρέκος, Θεσσαλονίκη 1980.  Kastritsis 2011: Dimitris Kastritsis, The Trebizond Alexander Romance (Venice Hellenic Institute Codex Gr. 5): The Ottoman Fate of a Fourteenth – Century Illustrated Byzantine Manuscript, άρθρο στο Journal of Turkish Studies 36 (December 2011), - In Memoriam Angeliki E. Laiou - , έκδοση Harvard University 2011.  Κατσικούδης 2009: Νικόλαος Κατσικούδης, Πύρρος βασιλευς ἡγήτωρ, «Αρχαιολογική Εφημερίς» 2009, σελ. 97- 119.

654  Καψωμάνης 2004: Καψωμάνης Α. Θεοφάνης, Η Εικόνα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στη Νεοελληνική Βιβλιογραφία (19ος – 20ος αιώνας) Α. Ιστορικά Έργα Β. Λογοτεχνικά Κείμενα, Ιστορικά Εγχειρίδια, Βιβλία Γνώσεων, Διδακτορική Διατριβή, Α.Π.Θ., Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Ιστορίας –Αρχαιολογίας, Τομέας Αρχαίας Ιστορίας, Θεσσαλονίκη 2004, ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf από τη διεύθυνση www.didaktorika.gr  Κεφαλάς 1982: Κωνσταντίνος Κεφαλάς, Λαϊκή Τέχνη (Η Μακεδονία κατά τους νεότερους χρόνους) στο «Μακεδονία – 4000 χρόνια Ελληνικής Ιστορίας και Πολιτισμού», συλλογικός τόμος, γενική εποπτεία Μ.Β. Σακελλάριος, Εκδοτική Αθηνών 1982, σελ. 429-437.  Khundadze 2006: Tamar Khundazde, L’ ascension d’ Alexandre le Grand sur le relief de l’ eglise de Xaxuli, ανακοίνωση στο 21ο Διεθνές Συνέδριο Βυζαντινών Σπουδών, Λονδίνο 2006 (αγγλική μετάφραση σε ηλεκτρονική μορφή σε Lees 2010, σελ. 44-61).  Killerich 1993: Bente Killerich, The public image of Alexander the Great, άρθρο στο “Alexander the Great – Reality and Myth”, Analecta Romana Instituti Danici Suppl. XX, 1993, σελ. 85-92, σε ηλεκτρονική μορφή από https://www.academia.edu/Documents/in/Alexander_the_Great?page=3  Kiss 2001: Etele Kiss, Σύνολο πλακιδίων που συνθέτουν το «Στέμμα του Μονομάχου», λήμμα στο συνοδευτικό κατάλογο «Το Βυζάντιο ως Οικουμένη» της έκθεσης «Ώρες Βυζαντίου», Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, έκδοση Υπουργείο Πολιτισμού και εκδόσεις Καπόν, Αθήνα 2001 (αριθμός καταλόγου 141, σελ. 78-83).  Kleczar 2007: Aleksandra Kleczar, The Black Gate of Alexander? Tracing Possible Presence of the Gate of Alexander Motif in J.R.R. Tolkien’s The Lord of the Rings, “Studia Litteraria UIC” 2, 2007, σελ. 55-65, σε ηλεκτρονική μορφή από τη διεύθυνση: https://www.academia.edu/Documents/in/Alexander_Romance (ανάκτηση 7.4.2014).  Kokareva 2012: Svetlana Kokareva, Intaglio: bust of Alexander the Great, λήμμα καταλόγου (317) έκθεσης “Alexander The Great – 2000 Years of Treasures”, Australian Museum 2012, σελ. 275.  Κολιόπουλος 1990: Ιωάννης Κολιόπουλος, Η Μακεδονία στο επίκεντρο των εθνικών ανταγωνισμών (1870-1897), άρθρο στο συλλογικό έργο «Η Νεότερη και Σύγχρονη Μακεδονία», επιμέλεια Ιωάννη Κολιόπουλος, Ιωάννης Χασιώτης, εκδόσεις Παπαζήση και Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη, τόμος Α΄ -Η Μακεδονία κατά την Τουρκοκρατία, σελ. 490 -507.  Kondic 2008: Jelena Kondic, Cameo with warrior horseman, λήμμα αριθμός 4 στον κατάλογο της έκθεσης Byzantium 330-1453, επιμέλεια Robin Cormack και Maria Vassilaki, έκδοση Royal Academy of Arts, Λονδίνο, 2008.  Κονομής 2004: Νικόλαος Κονομής, Τα ακριτικά της Κύπρου, άρθρο στο συλλογικό τόμο «Ευρωπαϊκή Ακριτική Παράδοση: από το Μεγαλέξανδρο στο Διγενή Ακρίτα», πρακτικά επιστημονικών συναντήσεων, επιμέλεια Ελένη Αρβελέρ, έκδοση Ακαδημίας Αθηνών, αρ. 23, 2004, σελ. 29-46.  Κόντογλου 2009: Φώτης Κόντογλου, Το Αϊβαλί η πατρίδα μου, συλλογή διηγημάτων, εκδόσεις Άγκυρα, Αθήνα 2009.  Κορδάτος 1956: Γιάννης Κ. Κορδάτος, Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδος, τόμος τρίτος, εκδόσεις 20ος Αιώνας, Αθήνα, 1956.  Косолобова 2000: Косолобова Е.В., “Великий Александр: история одного мифа”, στο Александр Великий в легендах и исследованнях востока и запада, έκδοση АЛЕТЕЙА, Москва, 2000, σελ. 7-18 (Κοσολόμποβα Ε.Β., «Μέγας Αλέξανδρος: ιστορία ενός μύθου, στο Ο Μέγας Αλέξανδρος στους μύθους και στις παραδόσεις ανατολής και δύσης, «Αλετέια», Μόσχα 2000).  Kottaridi 2011: Angeliki Kottaridi, The palace of Philip II in Aegae, appendix, στο “Heracles to Alexander The Great – Treasures from the Royal Capital of Macedon, a Hellenic Kingdom in the Age of Democracy”,

655 κατάλογος της ομώνυμης έκθεσης, έκδοση Ashmolean / University of Oxford, Υπουργείο Πολιτισμού καιΤουρισμού Ελλάδος, 2011, σελ. 233-236.  Κούκιου –Μητροπούλου 2015: Δήμητρα Κούκιου –Μητροπούλου, Μια εικόνα του Μεγάλου Αλεξάνδρου φιλοτεχνημένη το 1849 στην Αθήνα από τον Ιωάννη Κορωναίο, άρθρο στον τόμο «Τεκμήρια Ιστορίας», Εθνικό Ιστορικό Μουσείο –Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, Αθήνα 2015, σελ. 91-106.  Κουκουλές 1949: Φαίδων Κουκουλές, Βυζαντινών Βίος και Πολιτισμός, τόμος Γ΄, έκδοση Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, Αθήνα 1949.  Κουκουλές 1951: Φαίδων Κουκουλές, Βυζαντινών Βίος και Πολιτισμός, τόμος Δ΄, έκδοση Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, Αθήνα 1951.  Κουκουλές 1955: Φαίδων Κουκουλές, Βυζαντινών Βίος και Πολιτισμός, τόμος ΣΤ΄, έκδοση Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, Αθήνα 1955.  Κουλακιώτης 2008: Κουλακιώτης Ηλίας, «Προσεγγίζοντας πολιτισμικές ταυτότητες στον ρωμαϊκό κόσμο: ο Μέγας Αλέξανδρος και οι άλλοι Μακεδόνες βασιλείς στις λογοτεχνικές πηγές» στο βιβλίο Μακεδονικές ταυτότητες στο χρόνο –διεπιστημονικές προσεγγίσεις, επιμέλεια Ι. Στεφανίδης, Β. Βλασίδης, Ε. Κωφός, -Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα -εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα, Μάιος 2008, σελ. 95-113.  Κουλακιώτης 2014: Κουλακιώτης Ηλίας, Ο ελληνορωμαϊκός Αλέξανδρος, διάλεξη στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, 8.4.2014, προσβάσιμη στη διεύθυνση: http://helios-eie.ekt.gr/EIE/handle/10442/14243  Κουρπαλίδης 2002: Κουρπαλίδης Μ. Γεώργιος, Ο Μέγας Αλέξανδρος στην Περσική Λογοτεχνία, περιοδικό CORPUS, τεύχος 34, Ιανουάριος 2002, σελ. 52-61.  Κουρσούμης 2009: Σωκράτης Σ. Κουρσούμης, Ενεπίγραφη επιτύμβια στήλη από την Τραχήλα της Μεσσηνιακής Μάνης, Αρχαιολογική Εφημερίς (ΑΕ) 2009, σελ. 179-181.  Κούρτιος Ρούφος 1993: Κόϊντος Κούρτιος Ρούφος, Η Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, εισαγωγή –απόδοση – σημειώσεις Μίκογλου Χάρης, εκδόσεις Ζαχαρόπουλος, Αθήνα 1993.  Κουστένης 2007: Αρχιμανδρίτης Κουστένης Ανανίας (μετάφραση) «Χρονογραφία Θεοφάνους», τόμοι 1-3, εκδόσεις Αρμός, Αθήνα 2007.  Kuhnen 2005: Angela Kuhnen, Die Imitatio Alexandri als politisches Instrument romischer Feldherren und Kaiser in der Zeit von der ausgehenden Republik bis zum Ende des dritten Jahrhunderts n. Chr., διδακτορική διατριβή,, Πανεπιστήμιο Duisburg – Essen, 2005.  Κυριαζόπουλος 2013: Κυριαζόπουλος Χρήστος, Προφητείες και σχόλια των Πατέρων της εκκλησίας για το Μέγα Αλέξανδρο, άρθρο στο Μέγας Αλέξανδρος –Ο Βασιλεύς των Ελλήνων, εκδόσεις Ενωμένη Ρωμηοσύνη, Θεσσαλονίκη 2013, σελ. 92-104.  Κυριακίδης 2013: Κλεάνθης Κυριακίδης, Διαχρονικά διδάγματα και παρακαταθήκες ηγεσίας από τον Αλέξανδρο και η εφαρμογή τους στη σύγχρονη πραγματικότητα –προκλήσεις κυβερνητικής, ηθικά διλήμματα, καινοτομίες και αποτελεσματικότητα, άρθρο στο συλλογικό τόμο «Πρακτικά Συνεδρίου –Ο Αλέξανδρος, το Ελληνικό Κοσμοσύστημα και η Σύγχρονη Παγκόσμια Κοινωνία», Ακαδημία Θεσμών και Πολιτισμών, τόμος Β΄, Θεσσαλονίκη 2013, σελ. 503-511, σε ηλεκτρονική μορφή από τη διεύθυνση: http://www.academy.edu.gr/files/prakt_alexandros/02_02_pr_al.pdf (ανάκτηση 23.5.2014).

656  Κωνσταντέλος 2001-2002: Δημήτριος Κωνσταντέλος, Μαρτυρίες για την Ταυτότητα των Βυζαντινών και των Ρωμιών σε Ελληνικές (κ.α.) πηγές, άρθρα στο περιοδικό «Πεμπτουσία», τεύχη 7,8,9 Δεκέμβριος 2001 –Νοέμβριος 2002, ηλεκτρονική δημοσίευση στη διεύθυνση: http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/constantelos_martiries.html και http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/constantelos_martiries_ch2.html, ανάκτηση 8.9.2013.  Κωνσταντίνου 2006: Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, Ἄθως σκιάζει νῶτα Λημνίας βοός (αναφορές αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων στον Άθωνα), άρθρο στο συλλογικό τόμο «Άγιο Όρος και Προχριστιανική Αρχαιότητα», επιμέλεια Σωτήρης Αθανασιάδης και Χρήστος Χειλάς, έκδοση Κέντρου Διαφύλαξης Αγιορείτικης Κληρονομιάς, Θεσσαλονίκη 2006.  Κωτίδης 1993: Κωτίδης Αντώνης, Μοντερνισμός και «Παράδοση» στην ελληνική τέχνη του μεσοπολέμου, εκδόσεις University Studio Press, Θεσσαλονίκη, 1993.  Κωτσιόπουλος 2013: Κωνσταντίνος Κωτσιόπουλος, Ελληνισμός –Χριστιανισμός και ο Μέγας Αλέξανδρος στη Βυζαντινή παράδοση, άρθρο στο συλλογικό τόμο «Πρακτικά Συνεδρίου –Ο Αλέξανδρος, το Ελληνικό Κοσμοσύστημα και η Σύγχρονη Παγκόσμια Κοινωνία», Ακαδημία Θεσμών και Πολιτισμών, τόμος Β΄, Θεσσαλονίκη 2013, σε ηλεκτρονική μορφή από τη διεύθυνση: http://www.academy.edu.gr/files/prakt_alexandros/02_02_pr_al.pdf (ανάκτηση 23.5.2014).  Κωφός 1982: Κωφός Ευάγγελος, Αγώνες για την απελευθέρωση (1830-1912), στο «Μακεδονία – 4000 χρόνια Ελληνικής Ιστορίας και Πολιτισμού», συλλογικός τόμος, γενική εποπτεία Μ.Β. Σακελλάριος, Εκδοτική Αθηνών, 1982, σελ. 444-484.  Λάμπρος 1908: Σπυρίδων Λάμπρος, Τρεις ανέκδοται μονωδίαι εις την υπό των Τούρκων άλωσιν της Θεσσαλονίκης, άρθρο στο περιοδικό «Νέος Ελληνομνήμων», τόμος 5, 1908, σελ. 372-382.  Λάμπρος, ΠΠ 3: Σπυρίδων Λάμπρος, Παλαιολόγεια και Πελοποννησιακά 3.  Λαμψίδης 2015: Οδυσσέας Λαμψίδης, «Ο Ελληνισμός του Πόντου», ιστορική εισαγωγή στον τόμο Η Έξοδος, Δ΄, μαρτυρίες από τον ανατολικό παράλιο Πόντο, επιμέλεια Παχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, έκδοση Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (Μ.Ι.Ε.Τ.), Αθήνα 2015.  Λαούρδας 1960: Βασίλειος Λαούρδας, Βυζαντινά και Μετάβυζαντινά Εγκώμια εις τον Άγιον Δημήτριον, άρθρο στο περιοδικό Μακεδονικά, 4, 1960, σελ. 47-162, σε ηλεκτρονική μορφή στη διεύθυνση http://www.ems.gr/ekdoseis/katalogos-ekdoseon/periodiko-makedonika.html (ανάκτηση 9.8.2016).  Λασκαρίδου -Ζάννα 1996: Ελίκη Λασκαρίδου –Ζάννα, «Στις εσχατιές της Ασίας», άρθρο στο άρθρο στο αφιέρωμα Ελληνισμός και Ανατολή – Ινδία, Επτά Ημέρες –Καθημερινή, 29.12.1996, σελ. 144-148.  Lees 2010: Julianna Lees, “Representations of fantastic adventures of Alexander the Great in Romanesque and pre – Romanesque art”, συλλογή άρθρων, pdf έγγραφο από www.green-man-of-cercles.org/.../alexa.  Lehmann 1954 (1998): Karl Lehmann, Σαμοθράκη, -Οδηγός των ανασκαφών και του Μουσείου, 6η έκδοση, επιμέλεια – μετάφραση Ι.Μ. Ακαμάτη, Ινστιτούτο καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, Θεσσαλονίκη 1998.  Leiva 2013: Matias Leiva, The Divinity of Alexander the Great, μεταπτυχιακή εργασία σε ηλεκτρονική μορφή από: https://www.academia.edu/Documents/in/Alexander_the_Great?page=21  Λεντάκης 1993: Ανδρέας Λεντάκης, 500 ποιήματα από την Παλατινή Ανθολογία, δωρικός, ε΄ έκδοση, 1993.  Λερούνης 1996: Λερούνης Αθανάσιος, Απόγονοι Ελλήνων, άρθρο στον τόμο «Ελληνισμός και Ανατολή –Ινδία, έκδοση Επτά Ημέρες - Καθημερινή, 29.12.1996 σελ. 158-164.  Lesky (1971)1983: Albin Lesky, Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας, Εκδοτικός Οίκος Αφων Σταμούλη, Θεσσαλονίκη 1983 (αρχικές εκδόσεις στα γερμανικά: Bern und Munchen 1971).

657  Λιάμπη 2008: Λιάμπη Κατερίνη, Νομίσματα και Οικονομία, στο «Μέγας Αλέξανδρος: Αναδιφώντας όψεις του περιόπτου», κύκλος σεμιναρίων του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, έκδοση 2008, σελ. 75-137.  Λιβιεράτου 1989: Λιβιεράτου Γεωργία, «Γρύπες», λήμμα στο συλλογικό έργο Παγκόσμια Μυθολογία, Εκδοτική Αθηνών, 1989.  Λιβιεράτου 2005: Λιβιεράτου Ζέτα, λήμμα για πιάτο με απεικόνιση του Μεγάλου Αλεξάνδρου, σε τόμο Έργα Εικαστικά Κοσμικά Εκκλησιαστική Τέχνη –Μικροτεχνία από τη συλλογή Γιώργου και Λένας Γουργιώτη, τόμος Β΄, έκδοση Λαογραφικό –Ιστορικό Μουσείο Λάρισας /εκδόσεις Καπόν, 2005, σελ. 57.  Lindgren 1979: Claire Lindgren, Tapestry Medallion of Alexander Triumphant, λήμμα από τον κατάλογο της έκθεσης “Age of Spirituality – Late Antique ans Early Christian Art, Third to Seventh Century”, επιμέλεια Kurt Weitzmann, έκδοση Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας Υόρκης και Princeton University Press, Νέα Υόρκη, 1979.  Ling 1986/1996: Roger Ling, «Η ελληνιστική και ελληνορωμαϊκή τέχνη» άρθρο στο βιβλίο Η Ελλάδα και ο Ελληνιστικός Κόσμος, επιμέλεια έκδοσης του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης J. Boardman, J. Grffin, O. Murray, ελληνική έκδοση: μετάφραση Α. Τσοτσορού Μύστακα, εκδόσεις Νεφέλη, Αθήνα 1996, σελ. 575-613.  Λοϊζίδη 1998: Νίκη Λοϊζίδη, Μάο, Μέριλιν και Μέγας Αλέξανδρος, άρθρο στην εφημερίδα «Το Βήμα», 18.1.1998, διαδικτυακό αρχείο της εφημερίδας http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=95131&wordsinarticle=%ce%9c%ce%ad%ce%b3%ce%b1%cf%82%3b%ce%9 1%ce%bb%ce%ad%ce%be%ce%b1%ce%bd%ce%b4%cf%81%ce%bf%cf%82 (10.5.2015).  Loomis 1918: R.S. Loomis, Alexander The Great’s Celestrial Journey, άρθρο στο The Burlington Magazine for Connoisseurs, Μάιος 1918 (σε ηλεκτρονική μορφή: Lees 2010, σελ. 3-33).  Lowry 2008: Health W. Lowry, The Shaping of the Ottoman Balkans 1350 - 1550, Bahcesehir University Puplications, Istanbul, 2008.  Λυκουρίνος 1993: Λυκουρίνος Κυριάκος, Ξένοι περιηγητές στην τουρκοκρατούμενη Καβάλα του 15ου -19ου αιώνα μ.Χ., άρθρο στο μηνιαίο περιοδικό ΓΙΑΤΙ, -αφιέρωμα Καβάλα 80 χρόνια ελευθερίας,- τεύχος 215, Μαϊος 1993, Σέρρες.  Luschen 2013: Tim – Eilert Rolf Luschen, Alexander der Grosse – Got und Gottessohn – Die Religiose Rezeption von der Antike bis ins fruhe Mittelalter, διδακτορική διατριβή, 2013, σε ηλεκτρονική μορφή από τη διεύθυνση: http://joachimgruber.userweb.mwn.de/alexander.pdf (19.2.2015).  Λύρας 1996: Δημήτριος –Νικόλαος Λύρας, Η ομίχλη στους φωτεινούς χοροτόπους του κόσμου –φύση, ζωή, ιστορία και παράδοση, εκδόσεις «Δωδώνη», Αθήνα 1996.  Μάζη, Μάστορη 1997: Μάζη Καίτη, Μάστορη Βάνα (ανθολόγηση, μεταφράσεις, επιμέλεια κειμένων), Οι Τάφοι του Αλέξανδρου –από τον Αρριανό και τον Στράβωνα στον Jean Yves Empereur, εκδόσεις Ερμείας, Αθήνα, 1997.  Μακεδονία 1993: «Ελληνικός Πολιτισμός –Μακεδονία –Το Βασίλειο του Μεγάλου Αλεξάνδρου», Οδηγός έκθεσης στο Μοντρεαλ 7-19.9.1993, Υπουργείο Πολιτισμού, Αθήνα 1993.  Μάλλιος 2004: Μάλλιος Κ. Γεώργιος, Μακεδόνων Άθλα, ολυμπιονίκες και νικητές στους πανελλήνιους αγώνες της αρχαίας Ελλάδας, έκδοση της Παμμακεδονικής Συνομοσπονδίας Αθηνών και της Γενικής Γραμματείας Ολυμπιακών Αγώνων, Αθήνα 2004 (Greek – English).

658  Μαλτέζου 2001: Χρύσα Μαλτέζου, Το Μυθιστόρημα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, λήμμα στο συνοδευτικό κατάλογο «Το Βυζάντιο ως Οικουμένη» της έκθεσης «Ώρες Βυζαντίου», Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, έκδοση Υπουργείο Πολιτισμού και εκδόσεις Καπόν, Αθήνα 2001 (αριθμός καταλόγου 8, σελ. 48-51.  Μανούσακας 1963: Μ.Ι. Μανούσακας, Η ομιλία του νεκρού βασιλιά, ανέκδοτο στιχούργημα του ΙΕ΄ αιώνα, άρθρο στην Επιστημονική Επετηρίδα Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Ε.Ε.Φ.Σ.Π.Θ.) τεύχος 8, 1963, σελ. 295-314.  Μανωλέσσου 2011: Ελένη Γ.Μανωλέσσου, Μεσαιωνική γλυπτική της Θήβας και συμβολή στη μνημειακή τοπογραφία της πόλης, Διδακτορική Διατριβή, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 2011.  Μαρκάκης 1960: Πέρος Μαρκάκης, «Μέγας Αλέξανδρος», λήμμα στο Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν «Ήλιος», γενική επιμέλεια Ιωάννης Δ. Πάσσας, 2η έκδοση, Αθήνα 1960.  Μάρκογλου 2003: Πρόδρομος Μάρκογλου, Διέφυγε το μοιραίον, επάλληλα διηγήματα, εκδόσεις Νεφέλη, Αθήνα 2003.  Маршак 1996: Б.И. Маршак, Сокровища Приобья, (Ο Θησαυρός του Πρίομπε), κατάλογος ομώνυμης έκθεσης, έκδοση «Формика», 1996, ηλεκρονικό βιβλίο στη διεύθυνση: http://kronk.spb.ru/library/1996-priobie-marshak.htm (28.11.2014).  Marshak 1997: B. Marshak, Plate with the Ascension of Alexander the Great, λήμμα στον κατάλογο της έκθεσης “The Glory of Byzantium. Art and Culture of the Middle Byzantine era A.D. 843-1261” New York, Metropolitan Museum of Art, 11.3.-6.6. 1997, επιμέλεια έκδοσης από H.C. Evans, W.D. Wixom, New York, 1997, σελ. 399-401.  Ματθιόπουλος 1997: Δημήτρης Ματθιόπουλος, Ένας Νεοέλληνας Αλέξανδρος, άρθρο στο συλλογικό τόμο «Ο Μέγας Αλέξανδρος στην Ευρωπαϊκή Τέχνη», επιμέλεια Νίκος Χατζηνικολάου, έκδοση Οργανισμού Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Ευρώπης «Θεσσαλονίκη 1997» και Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, 1997, σελ. 676-681.  Mayer 2011: James Mayer, Mythological History, Identity Formation, and the Many faces of Alexander the Great, Honors Projects, Paper 11, http://digitalcommons.macalester.edu/classics_honours/11 (12.12.2014).  Μεγαλομμάτης 1989: Κ. Μεγαλομμάτης, Ετάνα (Etana), λήμμα στο συλλογικό έργο «Παγκόσμια Μυθολογία», Εκδοτική Αθηνών, 1989.  Meeus 2009: Alexander Meeus, Alexander’s Image in the Age of the Successors, άρθρο στο συλλογικό τόμο “Alexander the Great – A New History” , επιμέλεια Waldemar Heckel, Lawrence A. Tritle, εκδόσεις Blackwell, 2009, σελ. 258-273.  Μεντίζης 2006: Μεντίζης Χρ. Αριστείδης, Το Κάστρο του Παλαιοχωρίου, Τυπογραφείο Γεωργίου Λουπέλη, Καβάλα, 2006.  Μεράντζας 2008: Χρήστος Μεράντζας, «Αργυροχοϊα και Χρυσοχοϊα των ορθοδόξων της Κωνσταντινούπολης», 2008, δικτυότοπος Εγκυκλοπαίδειας Μείζονος Ελληνισμού, http://www.ehw.gr/l.aspx?id=11045 (ανάκτηση 22.12.2015).  Μέρτζιος 1947: Κωνσταντίνος Δ. Μέρτζιος, Μνημεία Μακεδονικής Ιστορίας, έκδοση Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, σειρά «Μακεδονική Βιβλιοθήκη», τόμος 7, Θεσσαλονίκη, 1947.  Μέρτζος 2009: Νικόλαος Ι. Μέρτζος, Ζει και βασιλεύει, έκδοση της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 2009.  Μέρτζος 2015: Νικόλαος Ι. Μέρτζος, Οι Μακεδόνες το ’21, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 2015.

659  Μηνάογλου 2012: Χαράλαμπος Αθ. Μηνάογλου, Ο Μεγαλέξανδρος στην Τουρκοκρατία, έκδοση Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών –Εκδοτικός οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2012.  Μηνάογλου 2013: Χαράλαμπος Αθ. Μηνάογλου, Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός και ο Μεγαλέξανδρος, εισήγηση – άρθρο στο διαδικτυακό συνέδριο «Ρήγας Φερραίος –Ιωάννης Καποδίστριας –Φραντσίσκο ντε Μιράντα», Γενάρης 2013, (πρακτικά Μάρτιος 2013), www.academy.edu.gr  Μηνάογλου 2014: Χαράλαμπος Αθ. Μηνάογλου, Ὁ Ἀναστάσιος Μιχαήλ ὁ Μακεδών και ο Λόγος περί Ελληνσμού, Εναλλακτικές Εκδόσεις, Αθήνα 2014.  Μητσάκης (1968) 2001: Κάρολος Μητσάκης, Το Μυθιστόρημα του Αλέξανδρου –Διήγησις περί Ἀλεξάνδρου καί τῶν Μεγάλων Πολέμων, εκδόσεις Έλλην, Αθήνα 2001, αρχική δημοσίευση στα γερμανικά στο περιοδικό Byzantinish – Neugriechishe Jahrbucher 20, (1968), σελ. 228- 302.  Μητσάκης 2007: Κάρολος Μητσάκης, Αλέξανδρος ο Μέγας, λήμμα στο Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα, 2007.  Μήττα 2008: Μήττα Δἠμητρα, Μακεδονία εν μύθοις φθεγγομένη, διαδικτυακή έκδοση του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, Θεσσαλονίκη, 2008, www.komvos.edu.gr/mythology.  Migeon 1909: Gaston Migeon, Les Arts du Tissu, Librairie Renouard, Παρίσι, 1909 (σε ηλεκτρονική μορφή: https://archive.org/details/lesartsdutissu00migeuoft).  Migne 1862: J.P. Migne, PATROLOGIAE GRAECAE, TOMUS CV, 1862, ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf στη διεύθυνση: http://books.google.gr/books/download/Nik%C4%93ta_tou_Pahplagonos_tou_kai_Dabid_Ni.pdf (ανάκτηση 4.2.2013).  Migne 1862 Β: J.P. Migne, PATROLOGIAE GRAECAE, TOMUS LXII, 1862, ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf στη διεύθυνση: http://books.google.gr/books?id=E_gbZgKru-QC&redir_esc=y  Migne 1862 C: J.P. Migne, PATROLOGIAE GRAECAE, TOMUS SECUNDUS, 1862, ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf στη διεύθυνση: http://books.google.gr/books?id=ZohFFexOpmYC&redir_esc=y  Migne 1862 D: J.P. Migne, PATROLOGIAE GRAECAE, TOMUS XLVIII, ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf στη διεύθυνση: http://books.google.gr/books?id=Iy7pSZ3hIMIC&redir_esc=y (ανάκτηση 17.5.2014)  Migne 1862 E: J.P. Migne, PATROLOGIAE GRAECAE, TOMUS LXI, ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf στη διεύθυνση: http://books.google.gr/books?id=3dhsDrbZqk8C&redir_esc=y  Migne 1863: J.P. Migne, PATROLOGIAE GRAECAE, TOMUS CXI, 1863, ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf στη διεύθυνση: http://books.google.gr/books?id=ZSNKAAAAcAAJ&redir_esc=y (ανάκτηση 29.7.2014).  Migne 1863 B: J.P. Migne, PATROLOGIAE GRAECAE, TOMUS CVII, 1863, (PG 107) ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf από την ιστοσελίδα της Google.  Migne 1863 Γ: J.P. Migne, PATROLOGIAE GRAECAE, TOMUS CVI, 1863, (PG 106) ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf από την ιστοσελίδα της Google.  Migne 1863 Δ: J.P. Migne, PATROLOGIAE GRAECAE, TOMUS CIX, 1863, (PG 109) ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf από την ιστοσελίδα της Google.  Migne 1864: J.P. Migne, PATROLOGIAE GRAECAE, TOMUS CXVII, 1864, (PG 117) ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf από την ιστοσελίδα της Google.  Migne 1865 : J.P. Migne, PATROLOGIAE GRAECAE, TOMUS XCI, 1865, ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf στη διεύθυνση: http://books.google.gr/books?id=NsPUAAAAMAAJ&redir_esc=y (ανάκτηση 5.11.2013).

660  Migne 1865 B: J.P. Migne, PATROLOGIAE GRAECAE, TOMUS LXXXVII, 1865, ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf στη διεύθυνση: http://books.google.gr/books?id=CMHUAAAAMAAJ&redir_esc=y (ανάκτηση 17.5.2014).  Migne 1865 Γ: J.P. Migne, PATROLOGIAE GRAECAE, TOMUS CXL, 1865, P.G. 140.  Migne 1865 – PG 142-: J.P. Migne, PATROLOGIAE GRAECAE, TOMUS CXLII.  Migne 1866: J.P. Migne, PATROLOGIAE GRAECAE, TOMUS CLVI, 1866, ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf στη διεύθυνση: http://books.google.gr/books?id=Ax8RAAAAYAAJ&redir_esc=y (ανάκτηση 28.9.2013).  Migne 1866 B: J.P. Migne, PATROLOGIAE GRAECAE, TOMUS CLXI, 1866, ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf (όπως παραπάνω).  Migne 1860 (1991): J.P. Migne, Ελληνική Πατρολογία (Patrologia Graeca), τόμος 103, Κέντρο πατερικών Εκδόσεων, Αθήνα 1991.  Mihalopoulos 2009: Catie Mihalopoulos, The construction of a new Ideal - The official portraiture of Alexander the Great, άρθρο στο συλλογικό τόμο “Alexander the Great – A New History”, επιμέλεια Waldemar Heckel, Lawrence A. Tritle, εκδόσεις Blackwell, 2009, σελ. 298-316.  Μίκογλου 1993: Μίκογλου Χάρης, Κόιντος Κούρτιος Ρούφος, και Ο Θρύλος του Μ. Αλεξάνδρου στη Λογοτεχνία, εισαγωγικά σημειώματα στο Κοϊντου Κούρτιου Ρούφου, «Η ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου», εισαγωγή – απόδοση –σημειώσεις Χάρης Μίκογλου, Εκδόσεις Ζαχαρόπουλος, Αθήνα 1993, σελ. 38-50.  Miller 1857: E. Miller, Manuelis Philae Carmina, αυτοκρατορικό τυπογραφείο, Παρίσι, 1857, ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf στη διεύθυνση: http://books.google.gr/books?id=fmMCAAAAQAAJ&oe=UTF-8&redir_esc=y ( ανάκτηση 28.9.2013).  Millet 1910: Gabriel Millet, Monuments Byzantins de Mistra, Ernest Leroux, Παρίσι, 1910, σε ηλεκτρονική μορφή στη διεύθυνση: http://bibliotheque-numerique.inha.fr/collection/12556-monuments-byzantins-de-mistra/ 16.3.2015  Mitsakis 1970: Mitsakis, The Tradition of the Alexander Romance in Modern Greek Literature, ανακοίνωση στο συμπόσιο «Η Αρχαία Μακεδονία», 26-29 Αυγούστου 1968, Θεσσαλονίκη, έκδοση Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών και Ι.Μ.Χ.Α. σε επιμέλεια Βας. Λαούρδα και Χ. Μακαρόνα, Θεσσαλονίκη 1970, σελ. 376-386.  Μίσιου 1992: Διονυσία Μίσιου, Μνημονευτέον υμίν εστίν ότι Ρωμαίοι εσμέν, ότι η Φιλιππου και Αλεξάνδρου υμίν υπάρχει πατρίς –Η ιστορική συνέχεια του Ελληνισμού, στο «Η Μακεδονία την Εποχή των Παλαιολόγων», Β΄ Συμπόσιο, Θεσσαλονίκη 14-20 Δεκεμβρίου 1992, έκδοση Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη 2002, σελ. 105-122.  Μιχαλόπουλος 1996: Δημήτρης Μιχαλόπουλος, Ο Δίκερως και το Ισλάμ, άρθρο στην εφημερίδα «ΤοΒήμα», 15.9.1996, στο ηλεκτρονικό αρχείο της εφημερίδας http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=82242&wordsinarticle=%ce%9c%ce%ad%ce%b3%ce%b1%cf%82 %3b%ce%91%ce%bb%ce%ad%ce%be%ce%b1%ce%bd%ce%b4%cf%81%ce%bf%cf%82 (10.5.2015).  Μοναστήρια 2003: Μοναστήρια και προσκυνήματα της Εκκλησίας της Ελλάδος, (συλλογικό έργο), Έκδοση εκκλησιαστικού οργανισμού « Αλληλεγγύη», Αθήνα, 2003.  Morosini 2011: Roberta Morosini, The Alexander Romance in Italy, άρθρο στο συλλογικό τόμο “A Companion to Alexander Literature in the Middle Ages”, επιμέλεια D. Zuwiyya, Leiden, Brill, σελ. 329-364.  Mosse 2003: Claude Mosse, «Ένας μυθικός ήρωας», άρθρο στο « Ιστορικά - Μέγας Αλέξανδρος», ειδική έκδοση της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία», 13 Μαρτίου 2003, σελ. 43-49.  Μουσείο Πούσκιν 2005: Μουσείο Πούσκιν Μόσχα, συλλογικός τόμος από τη σειρά Τα Μεγάλα Μουσεία, ελληνική έκδοση από τα ιταλικά Πήγασος Εκδοτική 2005.

661  Μουτσόπουλος / Κεσόπουλος / Βακαλόπουλος 1999: Νικόλαος Μουτσόπουλος, Αριστείδης Κεσόπουλος, Κωνσταντίνος Βακαλόπουλος, Αλησμόνητες Πατρίδες του Ελληνισμού. Τόμος 6: Άνω Μακεδονία, εκδόσεις Κεσόπουλος, Θεσσαλονίκη 1999.  Μπακιρτζής 1998: Χαράλαμπος Μπακιρτζής, Η Βασιλική του Αγίου Δημητρίου, έκδοση Ι.Μ.Χ.Α., Θεσσαλονίκη 1998.  Μπακογιάννης 2013: Χρήστος Μπακογιάννης, Η συνέχεια της αντίληψης του Αλέξανδρου για την Οικουμένη στη βυζαντινή Κοσμόπολη, εισήγηση στο συνέδριο «Ο Αλέξανδρος, το ελληνόκοσμο σύστημα και η σύγχρονη παγκόσμια κοινωνία», εισήγηση σε ηλεκτρονική μορφή από τη διεύθυνση http://www.academy.edu.gr/files/prakt_alexandros/01_04_pr_al.pdf (22.11.2013).  Μπακούρου 2001: Αιμιλία Μπακούρου, Πλάκα με την ανάληψη του Μεγάλου Αλεξάνδρου, σε δύο κομμάτια που συνανήκουν, λήμμα στο συνοδευτικό κατάλογο «Το Βυζάντιο ως Οικουμένη» της έκθεσης «Ώρες Βυζαντίου», Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, έκδοση Υπουργείο Πολιτισμού και εκδόσεις Καπόν, Αθήνα 2001 (αριθμός καταλόγου 9, σελ. 52-53.  Μπαμπινιώτης 2009: Μπαμπινιώτης Γεώργιος, Ετυμολογικό λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας, έκδοση Κέντρο Λεξικολογίας Ε.Π.Ε., Αθήνα, 2009.  Μπόλης 2008: Μπόλης Γιάννης, «Γιαννούλης Χαλεπάς», έκδοση της εφημερίδας «Τα Νέα», Αθήνα, 2008.  Μπόνης 1941-48: Κωνσταντίνος Γ. Μπόνης, Ευθυμίου του Μαλάκη, δύο εγκωμιαστικοί λόγοι εις τον αυτοκράτορα Μανουήλ Α΄ Κομνηνόν, άρθρο στο περιοδικό Θεολογία, τόμος 19, 1941-48, σελ. 513-559.  Μποπεαράτσι 1996: Μποπεαράτσι Οσμούντ, «Ελληνικά νομίσματα», στο αφιέρωμα Ελληνισμός και ανατολή – τόμος Ινδία, Επτά Ημέρες -Καθημερινή, 29.12.1996, σελ. 149-152.  Μπουραζέλης 2008: Κώστας Μπουραζέλης, Από τη Θεότητα στη Θεοποίηση του Ηγεμόνα, στο «Μέγας Αλέξανδρος: Αναδιφώντας όψεις του περίοπτου», κύκλος σεμιναρίων Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, έκδοση Αθήνα, 2008, σελ.55-71.  Μπουραζέλης 2008: παράρτημα: Μπουραζέλης Κώστας, συμμετοχή σε συζήτηση με το κοινό σε κύκλο σεμιναρίων με θέμα Από τη Θεότητα στη Θεοποίηση του Ηγεμόνα, στο «Μέγας Αλέξανδρος: Αναδιφώντας όψεις του περίοπτου», έκδοση Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, Αθήνα, 2008.  Μπούρας 1989: Μπούρας Χαράλαμπος, Νέο Ανάγλυφο της Αναλήψεως του Αλεξάνδρου, Δελτίον της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας 14 (1987-1988), σελ. 277-282, Αθήνα, 1989 ( άρθρο σε μορφή pdf από www.deltionchae.org).  Μπουσδρούκης 2013: Απόστολος Μπουσδρούκης, Αλεξάνδρειες επ’ εσχάτοις –οι ελληνίδες πόλεις της δυτικής κεντρικής Ασίας στα χρόνια των Διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου, άρθρο στο συλλογικό τόμο «Πρακτικά Συνεδρίου –Ο Αλέξανδρος, το Ελληνικό Κοσμοσύστημα και η Σύγχρονη Παγκόσμια Κοινωνία», Ακαδημία Θεσμών και Πολιτισμών, τόμος Α΄, Θεσσαλονίκη 2013, σελ. 113-128, σε ηλεκτρονική μορφή από τη διεύθυνση: http://www.academy.edu.gr/files/prakt_alexandros/praktika_alexandros_A.pdf (ανάκτηση 23.5.2014).  Μπρεκουλάκη 2014: Μπρεκουλάκη Χαρίκλεια, Ο Αλέξανδρος και η εικόνα του στην αρχαία ζωγραφική, διάλεξη στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, 1.4.2014 προσβάσιμη στη διεύθυνση: http://helios-eie.ekt.gr/EIE/handle/10442/14240  Muller 2007: Andreas Muller, Monchsklage am Alexandergrab - Zur politishen Dimension eines postbyzantinischen Bildmotivs, στο “Archiv fur Kulturgeschichte” 89. Band Heft 2, επιμέλεια Helmut Neuhaus, Bohlau Verlag Koln Weimar Wien, 2007, σελ. 367- 393.

662  Muthesious 1992: Anna Maria Muthensious, Silk, Power and Diplomacy in Byzantium, Textile Society of America Proceedings 1992, σελ. 99- 110.  Μυλωνά 1992: Γερακίνα Ν. Μυλωνά, Παραστάσεις του Αριστοτέλη στη Νεοελληνική Τέχνη, άρθρο στο περιοδικό Μακεδονικά 28, 1991-92, σελ. 355-380, σε ηλεκτρονική μορφή από τη διεύθυνση http://www.ems.gr/ekdoseis/katalogos-ekdoseon/periodiko-makedonika.html (ανάκτηση 9.8.2016).  Μωραϊτίδης 1892 (2008): Αλεξάνδρου Μωραϊτίδου, Μέ τοῦ Βορηᾶ τά κύματα, εκδοτικός οίκος Π. Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 2008.  Nichols 2008: Andrew Nichols, The complete fragments of Ktesias of Knidus: Translation and commendary with an introduction, διδακτορική διατριβή στο Πανεπιστήμιο της Florida, 2008.  Nikitin, Balakhanova, Khimin 2012: Dmitry Nikitin, Yulia Balakhanova, Mikhail Khimin, Russian Antiquity: A Romance with Alexander the Great, άρθρο στον τόμο “Alexander the Great – 2000 Years of Treasures”, συνοδευτικός τόμος της ομώνυμης έκθεσης στο Australian Museum, Sidney, έκδοση Australian Museum – The State Hermitage Museum 2012, σελ. 69-77.  Νικόδημος 1801: Νικόδημος Αγιορείτης, Εγχειρίδιον Συμβουλευτικόν περί Φυλακῆς τῶν πέντε Αἰσθήσεων, Μητρόπολη Ιωαννίνων, 1801.  Nikolaeva 2004: L. Nikolaeva, Novgorod the Great, έκδοση Ivan Feodorov, 2004.  Νικολάου 2001: Γιόρκα Νικολάου, Σόλιδος Κωνσταντίνου Δ΄, λήμμα στο συνοδευτικό κατάλογο «Το Βυζάντιο ως Οικουμένη» της έκθεσης «Ώρες Βυζαντίου», Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, έκδοση Υπουργείο Πολιτισμού και εκδόσεις Καπόν, Αθήνα 2001 (αριθμός καταλόγου 20).  Νίνου 1980: Νίνου Καίτη (επιμέλεια), Μέγας Αλέξανδρος: Ιστορία και Θρύλος στην Τέχνη, Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης 1980.  Ξυγγόπουλος 1937: Ξυγγόπουλος Ανδρέας, παραστάσεις εκ του Μυθιστορήματος του Μ. Αλεξάνδρου επί βυζαντινών αγγείων, Αρχαιολογική Εφημερίς 1937 Α΄ (τόμος πανηγυρικός) σελ. 192-202.  Ξυγγόπουλος 1938: Ξυγγόπουλος Ανδρέας, Ο Μέγας Αλέξανδρος εν τη βυζαντινή αγγειογραφία, Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών 14 (1938), σελ. 267-276.  Ξυγγόπουλος 1940: Ξυγγόπουλος Ανδρέας, Ο Μέγας Αλέξανδρος εις την βυζαντινήν τέχνην, στο περιοδικό «Μακεδονικό Ημερολόγιο» 1940, σελ. 37-39.  Ξυγγόπουλος 1957: Ξυγγόπουλος Ανδρέας, Ο Μέγας Αλέξανδρος στους ουρανούς, στο περιοδικό «Μακεδονικό Ημερολόγιο 1957, σελ. 57-64.  Ξυγγόπουλος 1966: Ξυγγόπουλος Ανδρέας, Αι Μικρογραφίαι του Μυθιστορήματος του Μ. Αλεξάνδρου εις τον Κώδικα του Ελληνικού Ινστιτούτου της Βενετίας, Βιβλιοθήκη του Ελληνικού Ινστιτούτου της Βενετίας Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Αρ. 2, Αθήνα –Βενετία 1966.  Ξυγγόπουλος 1979: Ξυγγόπουλος Ανδρέας, Κυνοκέφαλοι, στο Δελτίον της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας 9, Στη μνήμη της Μαρίας Σωτηρίου –Γεωργίου, 1977-1979, σελ. 1-19, άρθρο σε μορφή pdf από www.deltionchae.org / «Μέγας Αλέξανδρος», λήμμα στην йикилеΒ рднаскелА, волируТ. А. А, фогнитЭ. Е. О: волируТ/ фогнитэО «Ορθόδοξη Εγκυκλοπαίδεια», πολύτομη έκδοση του Ρωσικού Πατριαρχείου Μόσχας, σε ηλεκτρονική μορφή στη διεύθυνση http://www.pravenc.ru/text/64334.html (προσπέλαση 1.10.2016).  Οικονομίδης 1966: Οικονομίδης Β. Δημήτριος, Ο Μέγας Αλέξανδρος στη Ρουμανική Λαογραφία, Εταιρεία Θρακικών Μελετών, ανάτυπο από το 32ο τόμο του αρχείου του λαογραφικού και λογοτεχνικού θησαυρού, Αθήνα 1966.

663  Olszewski 2007: Marek T. Olszewski, Essai d’ Indetification d’ un Atelier Itinerant de Mosaique de la Diecese d’ Orient (Baalbeck et Nea Paphos de l’ Atniquite Tardive) στο Archeologia LVIII 2007, Βαρσοβία, ηλεκτρονική μορφή από: https://www.academia.edu/Documents/in/Portraits_of_Alexander_the_Great  Ορλάνδος 1954: Αναστάσιος Κ Ορλάνδος, Νέον Ανάγλυφον της Αναλήψεως του Αλεξάνδρου, Ε.Ε.Φ.Σ.Π.Α., τόμος Ε, 1954-55, σελ. 281-289.  Overtoom 20013: Nicolaus Overtoom, Six Polubian Themes concerning Alexander the Great, άρθρο στο περιοδικό Classical World, τόμος 106, Νο 4, 2013, σελ. 571-593.  Παζαράς 1997: Θεοχάρης Παζαράς, βυζαντινό θωράκιο Μονής Δοχειαρίου (6.6.), λήμμα στον κατάλογο της Έκθεσης «Θησαυροί του Αγίου Όρους», έκδοση Οργανισμού Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Θεσσαλονίκης, επιμέλεια Αθανάσιος Καραθανάσης, Θεσσαλονίκη 1997.  Pal 1971: Prapataditia Pal, Μουσείο καλών Τεχνών Βοστώνης, - συλλογές Ινδίας, Καμπότζης, Νεπάλ, Ιράν, Ιράκ, σελ. 63-74, τόμος της σειράς «Τα μεγάλα μουσεία του κόσμου», εκδόσεις Mondadori – Φυτράκης -εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», 1969, 1971.  Παλαμάς (1905 /1910) 1989: Κωστής Παλαμάς, Η φλογέρα του Βασιλιά, εισαγωγή –φιλολογική επιμέλεια Κ. Γ. Κασίνης, έκδοση του Ιδρύματος Κώστας και Ελένης Ουράνη, Αθήνα 1989.  Παλιαδέλη 1994: Χρυσούλα Σαατσόγλου –Παλιαδέλη, Ο Αλέξανδρος στην Ασία, άρθρο στον τόμο «Ελληνισμός και Ανατολή –Τουρκμενία, έκδοση Επτά Ημέρες - Καθημερινή, 18.9.1994, σελ. 91-94.  Παλιαδέλη 1996: Χρυσούλα Σαατσόγλου Παλιαδέλη, Ο Μ. Αλέξανδρος στην Ανατολή, άρθρο στο αφιέρωμα Ελληνισμός και Ανατολή –Βακτριανή, Επτά Ημέρες –Καθημερινή, 11.2.1996, σελ. 119-123.  Παλιαδέλη 1997: Χρυσούλα Παλιαδέλη, Οι μάχες του Αλέξανδρου στις αρχές του 4ου αιώνα π.Χ., άρθρο στο συλλογικό τόμο «Αλέξανδρος και Ανατολή» σε επιμέλεια Δ. Παντερμαλή, έκδοση Οργανισμός Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Ευρώπης «Θεσσαλονίκη 1997» και Α.Π.Θ., 2001, σελ. 24-33.  Παλιαδέλη 2013: Χρυσούλα Σαατσόγλου –Παλιαδέλη, Ο Αλέξανδρος στο κυνήγι και στον πόλεμο: δύο εικαστικές απεικονίσεις του, εισήγηση στο συνέδριο «Ο Αλέξανδρος, το ελληνόκοσμο σύστημα και η σύγχρονη παγκόσμια κοινωνία», εισήγηση σε ηλεκτρονική μορφή από τη διεύθυνση: https://www.academia.edu/Documents/in/Alexander_the_Great?page=22 (9.2.2014).  Πάλλης 1935: Α.Α. Πάλλης, Ιστορία Αλέξανδρου του Μακεδόνος, εκδόσεις Γαλαξίας 1968, πρώτη έκδοση Αθήνα 1935.  Παναγιώτου 2008: Αντώνιος Δ. Παναγιώτου, Περίπλους στη Βυζαντινή Πεζογραφία, (συλλογή πρωτότυπων κειμένων) εκδοτικός οργανισμός Π. Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2008.  Παντερμαλής 1997: Παντερμαλής Δημήτριος (επιμέλεια) Αλέξανδρος και Ανατολή, συλλογικός τόμος, έκδοση Α.Π.Θ. και Οργανισμού Πολιτιστικής Πρωτεύουσας «Θεσσαλονίκη 1997».  Παπαδόπουλος – Κεραμεύς 1891: Α. Παπαδόπουλος –Κεραμεύς, Ανάλεκτα Ιεροσολυμιτικής Σταχυολογίας Ι, 1891.  Παπαδόπουλος -Κεραμεύς 1900: Διονυσίου του εκ Φουρνά, Ερμηνεία της Ζωγραφικής Τέχνης, επιμέλεια Α. Παπαδόπουλου Κεραμέως, τεύχος πρώτο, Πετρούπολη, 1900.  Παπαδόπουλος 1970: Παπαδόπουλος Ι. Στέφανος, Οι επαναστάσεις του 1854 και 1878 στην Μακεδονία, Μακεδονική Λαϊκή Βιβλιοθήκη 22, Δημοσιεύματα της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 1970.  Παπαδόπουλος 1964 (2004)α: Παπαδόπουλος Νίκος, Αλέξανδρος ο Μέγας, τόμος 1ος, Βιβλιοπωλείο της Εστίας, 1η έκδοση 1964, Αθήνα 2004.

664  Παπαδόπουλος 1964(2004)β: Παπαδόπουλος Νίκος, Αλέξανδρος ο Μέγας, τόμος 2ος, Βιβλιοπωλείο της Εστίας, 1η έκδοση 1964, Αθήνα 2004.  Παπαδοπούλου 2007: Θεοδώρα Παπαδοπούλου, Συλλογική ταυτότητα και αυτογνωσία στο Βυζάντιο κατά το τέλος της Μεσοβυζαντινής Περιόδου, διδακτορική διατριβή, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, 2007.  Παπαθανάση –Μουσιοπούλου 1984: Καλ. Παπαθανάση –Μουσιοπόλου, Ο Ηπειρώτης Χρ. Χρηστοβασίλης, Ιστορικά – Λαογραφικά, εκδόσεις Πιτσίλος, Αθήνα 1984.  Παπαθανάση –Μουσιοπούλου 1988: Κ. Παπαθανάση –Μουσιοπούλου, Η ελληνοχριστιανική παράδοση στο πεζογραφικό έργο του Φώτη Κόντογλου, εκδόσεις Πιτσίλος, Αθήνα 1988.  Παπαθανάση –Μουσιοπούλου 1990: Κ. Παπαθανάση – Μουσιοπούλου, Ιστορικές και Λαογραφικές μνήμες από τον Ηλία Βενέζη, εκδόσεις Πιτσίλος, Αθήνα 1990.  Παπαθανασόπουλος 1991: Παπαθανασόπουλος Γεώργιος, Η Ακρόπολη –Νέος Οδηγός των Μνημείων και του Μουσείου, Εκδόσεις Κρήνη, Αθήνα 1991.  Παπαϊωάννου 2013: Κώστας Παπαϊωάννου, Η Κληρονομιά του Αλέξανδρου, μετάφραση –επιμέλεια –σημειώσεις Χριστίνα Σταματοπούλου, Εναλλακτικές Εκδόσεις, Αθήνα 2013.  Παπαρηγόπουλος 1958: Κωνσταντίνος Παπαρηγόπουλος, Επίτομος Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, ευσύνοπτη απόδοση του έργου του Παπαρηγόπουλου με προσθήκες του Αποστόλου Β. Δασκαλάκη, Αθήνα, 1958.  Paribeni 2006: Andrea Paribeni, Portraits of Alexander in Byzantium and in the West during the Middle Ages, άρθρο στο συλλογικό τόμο “Images of a legend”, Gangemi Editore, Ρώμη, 2006, σελ. 71-98.  Πάσσας 1960: Πάσσας Ιωάννης (επιμέλεια), Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν «Ήλιος», τόμος Β΄, Αθήνα, 1960.  Πατρινέλη –Ζοφιανού 2001: Χ. Γ. Πατρινέλη, Δ. Ζ. Σοφιανού (εισαγωγή), Μανουήλ Χρυσολωρά –Λόγος προς τον Αυτοκράτορα Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγο, Ακαδημία Αθηνών, 2001.  Παχής 2011: Κωνσταντίνος Σ. Παχής, Αλέξανδρος ο Μέγας: Η Εκπόρθηση της Ιστορίας, έκδοση Άμπελος Πολιτιστικό Κέντρο, Αθήνα, 2011.  Pekarska 2010: Ljudmila Pekarska, Jewellery from Princely Kiev and Byzantine Influence, αρθρο στο συλλογικό τόμο “Intelligible Beauty: Recent Research on Byzantine Jewellery”, επιμέλεια Chris Entwistle, έκδοση του Βρετανικού Μουσείου,Λονδίνο, 2010, σελ. 212-218.  Πετροπούλου 1989: Πετροπούλου Αγγελική, «αιγίδα», λήμμα στο συλλογικό έργο Παγκόσμια Μυθολογία, Εκδοτική Αθηνών, 1989, σελ. 26.  Πετροχείλος 1993: πετροχείλος Νικόλαος, Η Προσωπικότητα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στον Τίτο Λίβιο, εισαγωγικό άρθρο στο Κοϊντου Κούρτιου Ρούφου, «Η ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου», εισαγωγή –απόδοση –σημειώσεις Χάρης Μίκογλου, Εκδόσεις Ζαχαρόπουλος, Αθήνα 1993, σελ. 9-21.  Pena/Vega 2008: Salvador Pena, Miguel Vega, Who is “The Warrior” on Western Islamic Copper Coins? (A Quranic Key for an Unidentified Icon), άρθο στο περιοδικό Arabica 55, 2008, εκδόσεις Brill, σελ. 113-121, σε ηλεκτρονική μορφή από το διεύθυνση https://www.academia.edu/Documents/in/Alexander_the_Great?page=6 (9.2.2014).  Πεντζίκης 1995 (1967): Νίκος Πεντζίκης, Ψιλή ή περισπωμένη, εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 1995.  Pfrommer 2001: Michael Pfrommer, Alexander Der Grosse - Auf den Spuren eines Mythos, Verlag Philipp von Zabern, Mainz an Rhein 2001.  Piemontese 2006: Angelo Michele Piemontese, The heroic Deeds of Alexander the Great as portrayed in Rome, άρθρο στο συλλογικό τόμο “Images of a legend”, Gangemi Editore, Ρώμη, 2006, σελ. 43-68.

665  Πίσπας 1994: Ιωάννης Σωτ. Πίσπας Πρωτοπρεσβύτερος, Ο Ιερός Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου εν Καλαμπάκα, Καλαμπάκα 1994.  Πλούταρχος: Αλέξανδρος: Πλούταρχος, Βίοι Παράλληλοι, Αλέξανδρος –Καίσαρ, εκδόσεις Κάκτος, Αθήνα, 1993.  Πλούταρχος: Ιούλιος Καίσαρας: Πλουτάρχου, Βίοι Παράλληλοι, Ιούλιος Καίσαρας, έκδοση του National Geographic και 4Π Α.Ε., 2012 (κατά την έκδοση του Harvard University Press, 1914,1916).  Πλουτάρχου Β: Πλουτάρχου, Περί τῆς Ἀλεξάνδρου τύχης ἢ ἀρετῆς, Λόγοι Α και Β, Ηθικά, τόμος 9, εκδόσεις Κάκτος, Αθήνα 1995.  Πολέμης 2013: Ιωάννης Δ. Πολέμης, (εισαγωγή, κείμενο, μετάφραση), Θεοδώρου Μετοχίτη, Βυζάντιος –Έπαινος Κωνσταντινουπόλεως, εκδόσεις Ζήτρος, Θεσσαλονίκη 2013.  Polignac 1999: Francois De Polignac, “The Myth of Alexander, Yesterday and Today” στο Mediterranean Historical Review, Vol. 14, No1, έκδοση Frank Cass, Λονδίνο, Ιούνιος 1999, σελ. 1-17.  Πολίτης 1878: Νικόλαος Γ. Πολίτης, Ο ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΓΟΡΓΟΝΩΝ ΜΥΘΟΣ ΠΑΡΑ ΤΩ ΕΛΛΗΝΙΚΩ ΛΑΩ, απόσπασμα από το β΄ τόμο του «Παρνασσού», Αθήνα, 1878.  Πολίτης 1889: Νικόλαος Γ. Πολίτης, Ο Μέγας Αλέξανδρος κατά τας δημώδεις παραδόσεις, άρθρο στο περιοδικό Ημερολόγιον Σκόκου, τόμος 4, 1889, σελ. 37-40, σε ηλεκτρονική μορφή από τη διεύθυνση: http://xantho.lis.upatras.gr/test2.php?art=10626 (ανάκτηση 15.5.2014).  Πολίτης 1901: Νικόλαος Γ. Πολίτης, Έλληνες ή Ρωμιοί; Ανάτυπο άρθρου δημοσιευμένο στην εφημερίδα Αγώνας, Τυπογραφείο Π.Δ. Σακελλαρίου, Αθήνα 1901.  Πολίτης 1904: Νικόλαος Γ. Πολίτης, Παραδόσεις, τόμος Α΄, Αθήνα 1904, -εκδόσεις Γράμματα, Αθήνα 1994.  Πολίτης 1977: Λινός Πολίτης, Ποιητική Ανθολογία, -Βιβλίο Έκτο: Ο Παλαμάς και οι σύγχρονοί του, εκδόσεις Δωδώνη, Αθήνα, 1977.  Πόλο (2008): Μάρκο Πόλο, Τα Ταξίδια, εισαγωγή –μετάφραση Θάνος Σακκέτας, εκδόσεις Στοχαστής, 6η έκδοση, Αθήνα, 2008.  Πολυκάρπου (2015): Ιωάννης Πολυκάρπου, Ταξίδι στη Χώρα των Τατάρων, έκδοση της εφημερίδας «Το Βήμα», Αθήνα, 2015.  Πούχνερ 2007: Βάλτερ Πούχνερ, Φυλλάδα του Μεγαλέξανδρου, λημμα στο Λεξικό της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2007.  Piotrovksy 2012: Piotrovsky B. Mikhail, The Two Horns of Alexander the Great, όρθρο στο “Alexander the Great – 2000 Years of Treasures”, συνοδευτικός τόμος της ομώνυμης έκθεσης στο Australian Museum, Sidney, (με τη συνεισφορά του The State Hermitage Museum) έκδοση Australian Museum –2012, σελ. 49-51.  Prahba Ray 2007: Himanshu Prahba Ray, Alexander’s Campaign (327-326 BC): a chronological Marker in the VIII Archaeology of India, άρθρο στο συλλογικό τόμο “Memory as History: The Legasy of Alexander in Asia”, επιμέλεια Himanshu Prabha Ray, Daniel T. Potts, έκδοση Aryan Boooks International, Νέο Δελχί, 2007, σελ. 105-121.  Price 1986/1996: Simon Price, «Η ιστορία της ελληνιστικής περιόδου», άρθρο στο βιβλίο Η Ελλάδα και ο Ελληνιστικός Κόσμος, επιμέλεια έκδοσης του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης J. Boardman, J. Grffin, O. Murray, μετάφραση Α. Τσοτσορού Μύστακα, εκδόσεις Νεφέλη, Αθήνα 1996, σελ. 453-485.  Provatakis 2004: Theocharis Provatakis, Macedonia – Alexander The Great, έκδοση Greek National Line – Ecumenical Hellenism LTD, Αθήνα 2004.

666  Πύρρος 1846: Αρχιμανδρίτης Διονύσιος Πύρρος, Βίος πράξεις καί κατορθώματα τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου τοῦ Μακεδόνος, Αθήνα, 1846, σε ψηφιακή μορφή από τον ιστότοπο: http://anemi.lib.uoc.gr/ (18.10.2014).  Ραγκαβής 1888: Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής, Λεξικόν της Ελληνικής Αρχαιολογίας, τόμος Α΄, τυπογραφείο Κωνσταντινίδη, Αθήνα, 1888 (ανατύπωση εκδόσεις επικαιρότητα).  Rambaldi 2006: Rambaldi Simone, «Τα αριστουργήματα των Μουσείων», στο Μουσεία Καπιτολίου –Musei Capitolini, έκδοση RCS Libri S.p.A., Firenze 2006 / ελληνική έκδοση εφημερίδα «Η Καθημερινή», 2007, σελ. 43-122.  Ράνσιμαν 1969 (1933): Στήβεν Ράνσιμαν, Βυζαντινός Πολιτισμός, εκδόσεις Γαλαξία /Ερμείας, μετάφραση Δέσποινας Δετζώρτζη, Αθήνα 1969 (πρώτη έκδοση 1933).  Regel 1892: W. Regel, Fontes Rerum Byzantinarum, τόμος 1, Πετρούπολη, 1892.  Ριζάκης / Τουράτσογλου 1999: Αθανάσιος Ριζάκης, Ιωάννης Τουράτσογλου, Λατρείες στην Άνω Μακεδονία, άρθρο στον τόμο “Ancient Macedonia VI”, τόμος 2, (6ο διεθνές συνέδριο για την αρχαία Μακεδονία, Θεσσαλονίκη 1996), έκδοση του Ι.Μ.Χ.Α., Θεσσαλονίκη 1999, σελ. 949-966.  Рыбаков 1987: Б.А. Рыбаков, Языуество Древней Руси, (Η ειδωλολατρία της αρχαίας Ρωσίας) АКАДЕМИЯ HАУК СССР ОТДЕЛЕHИЕ ИСТОРИИ ИHСТИТУТ АРХЕОЛОГИИ, Москва, 1987, ηλεκτρονικό βιβλίο στη διεύθυνση: http://druidgor.narod.ru/slavtrad/Ribakov/Ribakov14.html (24.11.2014)  Ross 2005: Marvin Ross (επιμέλεια), Catalog of Byzantine and Early Medieval Antiquities in the Dumbarton Oaks Collection, Volume 2, Dumbarton Oaks Research Library and Collection.  Ρούσσος 1986: Ευάγγελος Ρούσσος, άρθρο για το Δία και την Αθηνά, στο 2ο τόμο της σειράς «Ελληνική Μυθολογία» (Οι Θεοί), Γενική Εποπτεία Ι.Θ. Κακριδής, Εκδοτική Αθηνών, 1986.  Ρούσσος -Λουκάς 1989: Ρούσσος Ευάγγελος, Λουκάς Ιωάννης, «Απόλλων», λήμμα στο συλλογικό έργο Παγκόσμια Μυθολογία, Εκδοτική Αθηνών, 1989.  Σαββίδου 2015: Μαρία Σαββίδου, Η βίωση και το βίωμα της Μικρασιατικής Καταστροφής στο «Μυθιστόρημα» του Γιώργου Σεφέρη, άρθρο στο περιοδικό «Μνήμη» του Συλλόγου Μικρασιατών Ν. Καβάλας, Σεπτέμβρης 2015, σελ. 14-15.  Σάθας 1867: Σάθας Ν. Κωνσταντίνος, Ελληνικά Ανέκδοτα, Αθήνα, 1867, ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf από την ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης, http://anemi.lib.uoc.gr  Σάθας 1872: Σάθας Ν. Κωνσταντίνος, Μεσαιωνική Βιβλιοθήκη, -τόμος Α΄, Βενετία 1872, ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf από την ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης, http://anemi.lib.uoc.gr (ανάκτηση 5.10.2013).  Σάθας 1874: Σάθας Ν. Κωνσταντίνος, Μεσαιωνική Βιβλιοθήκη, -τόμος Δ΄, Βενετία 1872, ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf από την ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης, http://anemi.lib.uoc.gr (ανάκτηση 5.10.2013).  Σάθας 1876: Σάθας Ν. Κωνσταντίνος, Μεσαιωνική Βιβλιοθήκη, -τόμος Ε΄, Βενετία 1876, ηλεκτρονικό βιβλίο σε μορφή pdf από την ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης, http://anemi.lib.uoc.gr (ανάκτηση 5.10.2013).  Σάθας 1878: Σάθας Ν. Κωνσταντίνος, Ιστορικόν Δοκίμιον περί του Θεάτρου και της Μουσικής των Βυζαντινών, Βενετία, 1878, σε μορφή pdf από την ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης, http://anemi.lib.uoc.gr (ανάκτηση 2.1.2016).  Salvini 1986: Roberto Salvini, Παλαιά Πινακοθήκη, Μόναχο – συλλογές Γερμανίας, στη σειρά «Τα μεγάλα μουσεία του κόσμου», εκδόσεις Mondadori – Φυτράκης -εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», 1969, 1986.

667  Σάμσαρης 1976: Δημήτριος Κ. Σάμσαρης, Ιστορική Γεωγραφία της Ανατολικής Μακεδονίας κατά την Αρχαιότητα, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 1976.  Σαράντης 1970: Σαράντης Κ.Π. Θεόδωρος, Ο Μέγας Αλέξανδρος: από την ιστορία έως το θρύλο, Αθήνα 1970.  Σαράντη 2003: Σαράντη Γ. Ελένη, Προς τη διαμόρφωση της νεοελληνικής συνείδησης, άρθρο στο αφιέρωμα «Επτά Ημέρες – εφημερίδα Καθημερινή –Βυζαντινοἰ και Αρχαιότητα», 12.1.2003, σελ. 26-28.  Σαριγιαννίδης 1995: Βίκτωρ Σαριγιαννίδης, Βασιλικοί Τάφοι στη Βακτριανή, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 1995.  Σαρικάκης 1999: Θεόδωρος Χ. Σαρικάκης, Ο Μέγας Αλέξανδρος και η Χίος, άρθρο –εισήγηση στο “Ancient Macedonia VI” – «Αρχαία Μακεδονία –Έκτο Διεθνές Συμπόσιο», τόμος 2, (6ο διεθνές συνέδριο για την αρχαία Μακεδονία, Θεσσαλονίκη 1996), έκδοση του Ι.Μ.Χ.Α., Θεσσαλονίκη 1999, σελ. 1003-1010.  Σεφέρης 1972: Γιώργος Σεφέρης, Ποιήματα, 8η έκδοση, Ίκαρος, 1972.  Schmidt 1989/1995: Victor Michael Schmidt, De luchtvaart van Alexander de Grote in de verbeelding der middeleeuwen, Universiteitsdrukkerij in Groningen, 1988 / A legend and its image: the aerial flight of Alexander the Great in Medieval Art, έκδοση Ε Forsten, Groningen, 1995, http://irs.ub.rug.nl/ppn/047709588 (luchtvaart_alexander_de_grote.pdf)  Schwarzenberg 1997: Erkinger Schwarzenberg, Τα πρόσωπα του Αλέξανδρου, άρθρο στο συλλογικό τόμο «Ο Μέγας Αλέξανδρος στην Ευρωπαϊκή Τέχνη», επιμέλεια Νίκος Χατζηνικολάου, έκδοση Οργανισμού Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Ευρώπης «Θεσσαλονίκη 1997» και Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, 1997, σελ. 90-97.  Selden 2011: Daniel L. Selden, Guardians of Chaos, άρθρο στο Journal of Coptic Studies 13, (2011), σελ. 117-155, σε ηλεκτρονική μορφή από τη διεύθυνση: http://www.academia.edu/1507939/Guardians_of_Chaos (ανάκτηση 28.4.2014).  Selden 2012: Daniel L. Selden, Mapping the Alexander Romance, άρθρο στο “The Alexander Romance in Persia and East”, επιμέλεια Richard Stoneman, Kyle Erickson, Ian Netton, έκδοση του Πανεπιστημίου του Groningen και του Barkhuis Publishing, 2012, σελ. 19-59, σε ηλεκτρονική μορφή από: https://www.academia.edu/Documents/in/Alexander_the_Great?page=2 (ανάκτηση 9.2.2014).  Selden 2013: Daniel L. Selden, Iskander and the Idea of Iran, άρθρο στο The Romance between Greece and the East, επιμέλεια τόμου Tim Whitmarsh, Stuart Thompson, Cambridge University Press, 2013, σελ. 142-161, σε ηλεκτρονική μορφή από: http://www.academia.edu/5740905/Iskander_and_the_Idea_of_Iran (29.3.2014).  Σιγανίδου –Λιλιμπάκη 1996: Σιγανίδου Μαρία, Λιλιμπάκη –Ακαμάτη Μαρία, «Πέλλα – Πρωτεύουσα των Μακεδόνων», έκδοση του Υπουργείου Πολιτισμού –Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων, Αθήνα, 1996.  Σιδερή 2010: Χριστίνα Σιδερή (εισαγωγή –μετάφραση –σχόλια), Βίος Βασιλείου, εκδόσεις Κανάκη, Αθήνα 2010.  Σκαρλάτος 1851 (1993): Σκαρλάτος Δ. Βυζάντιος, Κωνσταντινούπολις, τόμος 1ος, 1851, τυπογραφείο Κορομηλά, Αθήνα, σύγχρονη έκδοση εκδόσεις Πελεκάνος, Αθήνα, 1993.  Σκλαβενίτης 1997: Τριαντάφυλλος Σκλαβενίτης, λήμμα ΙΙ.24 - αναφορά για την έκδοση του Διονυσίου Πύρρου, στο συλλογικό τόμο «Ο Μέγας Αλέξανδρος στην Ευρωπαϊκή Τέχνη», επιμέλεια Νίκος Χατζηνικολάου, έκδοση Οργανισμού Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Ευρώπης «Θεσσαλονίκη 1997» και Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, 1997, σελ. 182-183.

668  Σμιτ –Δούνα 1999: Μπάρμπαρα Σμιτ –Δούνα, Οι δωρεές των Βασιλέων της Μακεδονίας. Αναθήματα όπλων και μνημεία νίκης, άρθρο στον τόμο “Ancient Macedonia VI”, τόμος 2, (6ο διεθνές συνέδριο για την αρχαία Μακεδονία, Θεσσαλονίκη 1996), έκδοση του Ι.Μ.Χ.Α., Θεσσαλονίκη 1999, σελ. 1047-1056.  Σουβαλτζή 2002: Λιάνα Σουβαλτζή, Ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην όαση της Σίουα, εκδόσεις Γεωργιάδης, Αθήνα 2002.  Soucek 1997: P. Soucek, Bowl with the Ascension of Alexander, λήμμα στον κατάλογο της έκθεσης “The Glory of Byzantium. Art and Culture of the Middle Byzantine era A.D. 843-1261” New York, Metropolitan Museum of Art, 11.3.-6.6. 1997, επιμέλεια έκδοσης από H.C. Evans, W.D. Wixom, New York, 1997, σελ. 422-423.  Σοφιανός 2008: Δημήτριος Σοφιανός, Βυζάντιο –Ρωμαϊκή και Ελληνική Παράδοση –Χριστιανισμός και Ορθοδοξία, έκδοση Ιεράς Μονής Μεγάλου Μετεώρου, Άγια Μετέωρα –Καλαμπάκα 2008.  Συκουτρής 1933: Ιωάννης Συκουτρής, Λέοντος του Διακόνου ανέκδοτον εγκώμιον Βασιλείου Β΄, άρθρο στο περιοδικό «Επετηρίδα Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών» (ΕΕΒΣ) 10, (1933) σελ. 425-434.  Syropoulos 2013: Spyros Syropoulos, The European Policy of Unity and Alexander’s policy of Omonoia, ανακοίνωση στο συνέδριο «Ο Αλέξανδρος, το ελληνόκοσμο σύστημα και η σύγχρονη παγκόσμια κοινωνία», εισήγηση σε ηλεκτρονική μορφή από τη διεύθυνση https://www.academia.edu/Documents/in/Alexander_the_Great?page=22 (ανάκτηση 9.2.2014).  Spencer 2009: Diana Spencer, Roman Alexanders: Epistemology and Identity, άρθρο στο συλλογικό τόμο “Alexander the Great – A New History”, επιμέλεια Waldemar Heckel, Lawrence A. Tritle, εκδόσεις Blackwell, 2009, σελ. 274-297.  Σπυριδάκης 1953: Σπυριδάκης Κ. Γεώργιος, Συμβολή εις την μελέτην των δημωδών παραδόσεων και δοξασιών περί του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ανάτυπο από τον τόμο «Γέρας Αντωνίου Κεραμόπουλλου», Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Σειρά Φιλολογική και Θεολογική 9, τυπογραφείο Μυρτίδη, Αθήνα, 1953.  Σπυριδάκης 1962: Σπυριδάκης Κ. Γεώργιος, Γεώργιος Α. Μέγας, Δ. Λ. Πετρόπουλος, Ελληνικά Δημοτικά Τραγούδια (Εκλογή), Ακαδημία Αθηνών, τόμος 1, Αθήνα 1962.  Spyridakis 1973: Spyridakis Georgios, Die Volksuberlieferung uber Alexander den Grossen in NordGriechenland (Makedonien und Thrakien), Zeitschrift fur Balkanologia, jahrgang IX, heft 1 und 2, Dr. Dr. Rudolf trofenuk, Munchen, 1973.  Stauffer 2010: Annemarie Stauffer, Seidengewebe mit Quadriga, λήμμα στον κατάλογο της έκθεσης “Byzanz – Pracht und Alltag” (Βόννη 2010), Hirmer 2010, σελ. 168-169.  Steppan 2000: Thomas Steppan, The Artukid Bowl: Courtly Art in the Midlle Byzantine Period and its Relation to the Islamic East, άρθρο στο συλλογικό τόμο “Perceptions of Byzantium and its Neighbors (843 – 1261), επιμέλεια Olenka Z. Pevny, έκδοση The Metropolitan Museum of Art – Yale University Press, 2000.  Steppan 2001: Thomas Steppan, Πινάκιο με παράσταση Ανάληψης Μεγάλου Αλεξάνδρου, λήμμα στο συνοδευτικό κατάλογο «Το Βυζάντιο ως Οικουμένη» της έκθεσης «Ώρες Βυζαντίου», Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, έκδοση Υπουργείο Πολιτισμού και εκδόσεις Καπόν, Αθήνα 2001 (αριθμός καταλόγου 141, σελ. 262-268).  Sternbach 1887 (1963): L. Sternbach, Gnomologicum Vaticanum e codice Vaticano Graeco 743, (κείμενο και σχόλια), έκδοση De Gryuter, Βερολίνο, 1887 (ανατύπωση 1963).  Στεφανίδου 2007: Αιμιλία Στεφανίδου, Η πόλη –λιμάνι της Καβάλας κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας – Πολεοδομική και ιστορική διερεύνηση (1391-1912), διδακτορική διατριβή στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, έκδοση από το Ιστορικό και Λογοτεχνικό Αρχείο Καβαλας, Καβάλα 2007.

669  Stewart 1993: Andrew Stewart, Faces of Power – Alexander’s Image and Hellenistic Politics, University of California Press, 1993.  Stewart 2014: Charles Antony Stewart, The “Alexander – Heraclious Stele”: Byzantine Literature Manifested in Sculpture, άρθρο υπό έκδοση στο περιοδικό RDAC, New Series 1.  Stichel 1971: Rainer Stichel, Studien zum Verhaltnis von Text und Bild Spat – und Nachbyzantinischer Verganglichkeitsdarstellungen, Bohlau, Βιέννη, 1971.  Stirpe 2006: Paola Stirpe, Alexander the Great and previous examples of ruler cults in the Greek World, άρθρο στο συλλογικό τόμο “Images of a legend– Iconography of Alexander the Great in Italy”, Gangemi Editore, Ρώμη, 2006, σελ. 100-123.  Stirpe 2006 B: Paola Stirpe, συνοδευτικά κείμενα καταλόγου αντικειμένων της έκθεσης “Images of a legend – Iconography of Alexander the Great in Italy”, Gangemi Editore, Ρώμη, 2006.  Στοβαίος Α΄: Στοβαίος, Εκλογαί, Αποφθέγματα, Υποθήκαι, τόμος 16, εισαγωγή –μετάφραση -σχόλια Θεόδωρος Μαυρόπουλος, εκδόσεις Κάκτος, Αθήνα 1995.  Stoneman 1993 (1991): Richard Stoneman, The Greek Alexander Romance 1991, ελληνική έκδοση Μέγας Αλέξανδρος Θρύλος –Μύθος –Ιστορία, μετάφραση Λίλη Ιωαννίδου, εκδόσεις Λιβάνη, Αθήνα 1993.  Stoneman 2011: Richard Stoneman, Alexander the Great, A life in Legend, Yale University Press 2008, ελληνική έκδοση Αλέξανδρος ο Μέγας: από την Ιστορία στο θρύλο, μετάφραση Φωτεινή Μοσχή, εκδόσεις Τόπος, Αθήνα, 2011.  Stoneman 2011 B: Richard Stoneman, Primary Sources from the Classical and Early Medieval Periods, άρθρο στο A Companion to Alexander Literature in the Middle Ages, επιμέλεια Z. David Zuwiyya, εκδόσεις Brill, 2011, σελ. 1-20.  Stoneman 2012 A: Richard Stoneman, The Book of Alexander the Great – A Life of the Conqueror, εκδόσεις I. B. Tauris, 2012.  Stoneman 2012 B: Richard Stoneman, (εισαγωγή) The Alexander Romance in Persia and East, Ancient Narrative Spplementum 15, επιμέλεια Richard Stoneman, Κyle Erickson,Ian Netton, Groningen University Library 2012.  Stylianou 1985: Andreas Stylianou, Judith A. Stylianou, The painted churches of Cyprus, Λονδίνο, 1985.  Συγκέλλου: Ecloga Chronographica – ΕΚΛΟΓΗ ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΥΝΤΑΓΕΙΣΑ ΥΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ ΣΥΓΚΕΛΛΟΥ ΓΕΓΟΝΟΤΟΣ ΤΑΡΑΣΙΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΑΠΟ ΑΔΑΜ ΜΕΧΡΙ ΔΙΟΚΛΗΤΙΑΝΟΥ – Πανεπιστήμιο Αιγαίου – Εργαστήρι Διαχείρησης Πολιτισμικής Κληρονομιάς – www.aegean.gr/culturaltec/chmlab  Ταρασουλέας 1997: Αθανάσιος Ταρασουλέας, Χαρτονομίσματα Ελλάδος –Κύπρου, έκδοση της Ιονικής Τράπεζας, Αθήνα 1997.  Ταρζί 2013: Ζεμαριαλάι Ταρζί, Η Ελληνο-Βουδιστική Τέχνη της Γανδάρα –ο αρχαιολογικός χώρος της Χάντα, στο Αφγανιστάν, άρθρο στο συλλογικό τόμο «Πρακτικά Συνεδρίου –Ο Αλέξανδρος, το Ελληνικό Κοσμοσύστημα και η Σύγχρονη Παγκόσμια Κοινωνία», Ακαδημία Θεσμών και Πολιτισμών, τόμος Α΄, Θεσσαλονίκη 2013, σελ. 193-214, σε ηλεκτρονική μορφή από τη διεύθυνση: http://www.academy.edu.gr/files/prakt_alexandros/praktika_alexandros_A.pdf  Tarn 1939: W.W. Tarn, Alexander, Cynics and Stoics, άρθρο στο American Journal of Philology, τόμος 60, Νο 1, 1939, σελ. 41-70.  Tarn 1948 (2014): W.W. Tarn, Ο Αλέξανδρος πίσω από το Μέγα, μετάφραση Μάρκος Δραγούμης, έκδοση «Η Καθημερινή» 2014 –τίτλος πρώτης έκδοσης Alexander the Great, Cambridge University Press, 1948.

670  Ταχόπουλος 2009: Γιάννης Ταχόπουλος, Όψεις εθνοαποδόμησης στην Ελλάδα, Εναλλακτικές Εκδόσεις, Αθήνα 2009.  Topalov – Topaleva 2004: Kyril Topalov, Veska Berova Topalova, Η ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (Αλεξανδρεία) στη Βουλγάρικη Λογοτεχνία και η ιδέα για τον Υπερασπιστή, άρθρο στο συλλογικό τόμο «Ευρωπαϊκή Ακριτική Παράδοση: από το Μεγαλέξανδρο στο Διγενή Ακρίτα», πρακτικά επιστημονικών συναντήσεων, επιμέλεια Ελένη Αρβελέρ, έκδοση Ακαδημίας Αθηνών, αρ. 23, 2004, σελ. 289-292.  Τουράτσογλου 1995: Ιωάννης Τουράτσογλου, Μακεδονία –Ιστορία –Μνημεία –Μουσεία, Εκδοτική Αθηνών, 1995.  Τουράτσογλου 1999: Ιωάννης Τουράτσογλου, Alexander Numismaticus, ανακοίνωση στο Διεθνές Συνέδριο «Αλέξανδρος ο Μέγας: από τη Μακεδονία στην Οικουμένη», Βέροια 27-31.5.1998, έκδοση Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ημαθίας, Βέροια 1999, σελ. 121-133.  Τούρτα 2012: Τούρτα Αναστασία, «Πρότυπον Βασιλέως: ο Αλέξανδρος στο Βυζάντιο», προφορική διάλεξη στα πλαίσια του διεθνούς συνεδρίου Ανακαλύπτοντας τον Κόσμο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Αρχαία Μίεζα, Σχολή του Αριστοτέλους, 15-17 Νοεμβρίου 2012.  Τούρτα 2014: Τούρτα Αναστασία, Ο Αλέξανδρος στο Βυζάντιο και στην Τουρκοκρατία: πρότυπον βασιλέως και σύμβολο αντίστασης, διάλεξη στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, 29.4.2014, προσβάσιμη στη διεύθυνση: http://helios-eie.ekt.gr/EIE/handle/10442/14245  Trahoulia 2007: Nicolette S. Trahoulia, Inroduction – Εισαγωγή –Σχόλια (στα αγγλικά) στο «Το Μυθιστόρημα του Αλέξανδρου –Κώδιξ 5 Ελληνικού Ινστιτούτου Βενετίας», εικονογραφημένο λεύκωμα, εκδόσεις «Εξάντας», Αθήνα 2007.  Trahoulia 2010: Nicolette S. Trahoulia, The Venice Alexander Romance: pictorial narrative and the art of telling stories, άρθρο στο “History as Literature in Byzantium”, επιμέλεια Ruth Macrides, Farnham, Surrey, England, 2010, σε ηλεκτρονική μορφή pdf από τη διεύθυνση: https://www.academia.edu/1839806/The_Venice_Alexander_Romance_pictorial_narrative_and_the_art_of_t elling_stories (ανάκτηση 7.4.2014).  Τριαντάρη –Μαρά 2004: Σωτηρία Τριαντάρη – Μαρά (εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια), Αριστοτέλης: Περί Μέθης, Περί Αρετών και κακιών, Περί Κόσμου, εκδόσεις Ζήτρος, Θεσσαλονίκη 2004 –ειδική έκδοση της εφημερίδας ΤΟ ΒΗΜΑ.  Τριβυζαδάκης 2005: Τριβυζαδάκης Νικόλαος, Απεικονίσεις του Αλέξανδρου στη βυζαντινή τέχνη, Κύρια Μεταπτυχιακή Εργασία, Α.Π.Θ., Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Ιστορίας –Αρχαιολογίας, Τομέας Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Θεσσαλονίκη 2005.  Trofimova 2012: Anna Trofimova, With Face turned towards the Heaven, άρθρο στο “Alexander the Great – 2000 Years of Treasures”, συνοδευτικός τόμος της ομώνυμης έκθεσης στο Australian Museum, Sidney, (με τη συνεισφορά του The State Hermitage Museum) έκδοση Australian Museum –2012, σελ. 21-31.  Trofimova 2012 A: Anna Trofimova, Imitatio Alexandri in Hellenistic Art, έκδοση L’ Erma di Bretschneider, Ρώμη, 2012.  Trumpf 1959: J. Trumpf, Alexanders Kappadokisches Testament, άρθρο στο περιοδικό Byzantinische Zeitschrift 52, 1959, σελ. 253-256. артает огоксечерг огоннемервос жаносреп– йикснодекаМ рднаскелА., “В. И авокуросерТ2010: авокуросерТ 2010 (Ειρήνη авксоМ, ОМИГМ, έκδοση ыдоран, ынартс, арутлук, кызя: рпиК и яицерГ”, στο йенет Τρεσορούκοβα, «Ο Μέγας Αλέξανδρος ως χαρακτήρας του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου σκιών» στο Ελλάδα

671 και Κύπρος: γλώσσα, πολιτισμός, χώρες και λαοί, έκδοση του Κρατικού Πανεπιστημίου Διεθνών Σχέσεων, Μόσχα, 2010).  Τσαγκάρη 2009: Δήμητρα Τσαγκάρη (επιμέλεια κειμένων), «Μακεδονίας νόμισμα από τη συλλογή της Alpha Bank», έκδοση συνοδευτική της έκθεσης αρχαίων νομισμάτων από τη συλλογή της Alpha Bank στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Αθήνα 2009.  Τσελεπής 2013: Χρήστος Τσελεπής, Της Πόλης οι Αντίλαλοι, Καβάλα 2013.  Τσελέκας 2010: Παναγιώτης Τσελέκας, Μέγας Αλέξανδρος, άρθρο στο «Ιστορία του Νομίσματος», έκδοση Υπουργείο Πολιτισμού –Νομισματικό Μουσείο, Τ.Α.Π.Α., Αθήνα 2010, σελ. 28-29.  Τσελίκας 2003: Τσελίκας Αγαμέμνων, Αρριανού Αλεξάνδρου Ανάβασις – Ο Ελληνικός Κώδικας 369 της Μαρκιανής Βιβλιοθήκης της Βενετίας, Εκδόσεις Μίλητος, Αθήνα 2003.  Τσερεβελάκης 2009: Τσερεβελάκης Τ. Γεώργιος, Ο Νικηφόρος Φωκάς και η απελευθέρωση της Κρήτης από τους Άραβες (961 μ.Χ.), Εκδοτικός Οίκος Αντ. Σταμούλη, Θεσσαλονίκη, 2009.  Τσιγαρίδα 1999: Ελισσάβετ –Μπετίνα Τσιγαρίδα, Στοιχεία για τη λατρεία του Ήλιου στην «Ουρανίων Πόλιν», άρθρο στον τόμο “Ancient Macedonia VI”, τόμος 2, (6ο διεθνές συνέδριο για την αρχαία Μακεδονία, Θεσσαλονίκη 1996), έκδοση του Ι.Μ.Χ.Α., Θεσσαλονίκη 1999, σελ. 1235 – 1246.  Τσιμπίδου –Αυλωνίτη 2005: Μαρία Τσιμπίδου –Αυλωνίτη, Μακεδονικοί Τάφοι στον Φοίνικα και στον Άγιο Αθανάσιο Θεσσαλονίκης, Υπουργείο Πολιτισμού, Δημοσιεύματα του Αρχαιολογικού Δελτίου, αρ. 91, Αθήνα, 2005.  Τσιμπουκίδης 1994: Δημήτρης Ι. Τσιμουκίδης, Ελληνιστικές πόλεις», άρθρο στον τόμο «Ελληνισμός και Ανατολή –Τουρκμενία, έκδοση Επτά Ημέρες - Καθημερινή, 18.9.1994 σελ. 86-90  Τσιουρής (2009)2012: Ιωάννης Τσιουρής, Οι τοιχογραφίες του ναού του Αγίου Γεωργίου Λεύκης Καρδίτσας, πρακτικά επιστημονικής συνάντησης «Το αρχαιολογικό Έργο Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας 3», Βόλος 12.3.-15.3. 2009, τόμος Ι – Θεσσαλία, έκδοση Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού και Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Βόλος 2012, σελ. 649-662, σε ηλεκτρονική μορφή από academia.edu (ανάκτηση 9.2.2014).  Τσιρκινίδης 2006: Χάρης Τσιρκινίδης, Το Κόκκινο Ποτάμι, εκδόσεις Αδερφών Κυρακίδη, Θεσσαλονίκη, 2006.  Yule 1871: Henry Yule, The Book of Sir Marco Polo the Venetian, John Murray – Albemarle Street, London 1871, ηλεκτρονικό βιβλίο από: http://archive.org/stream/bookofsermarcopo01polo#page/n7/mode/2up (ανάκτηση 24.9.2013).  Vasunia 2007: Phiroze Vasunia, Alexander and Asia: Droysen and Grote, άρθρο στο συλλογικό τόμο “Memory as History: The Legasy of Alexander in Asia”, επιμέλεια Himanshu Prabha Ray, Daniel T. Potts, έκδοση Aryan Boooks International, Νέο Δελχί, 2007, σελ. 89-102.  Vryonis 1988: Vryonis Speros, The Byzantine Legacy in Folk Life and Tradition in the Balkans,- The figure and legend of Alexander the Great, από το The Byzantine Legacy in Eastern Europe, επιμέλεια Lowell Clucas, East European Monographs, Boulder, New York, 1988, το απόσπασμα του Βρυώνη από: http://www.myriobiblos.gr/texts/english/vryonis_legacy_7.html  Φάσσα 2012: Φάσσα Ελένη, Η ελληνιστική οικουμένη: πολιτισμικές όψεις ενός θαυμαστού καινούργιου κόσμου, στο Ελλήνων Ιστορικά 3: Οι Επίγονοι του Αλέξανδρου, ειδική έκδοση της εφημερίδας «Τύπος της Κυριακής», 2012, σελ. 115-157.

672 , 2008ссерП алоиН, εκδόσεις арим ьлетавеоваз- йикснодекаМ рднаскелА, инокроФ елэинаД2008: инокроФ (μετάφραση στα ρωσικά από την πρωτότυπη έκδοση: Daniele Forkoni, “Alessandro Magno – Il conquistratore del mondo”, Giunti Editore S.p.A., Firenze-Milano 2002).  Φωτεινάκης 2012: Σ. Φωτεινάκης, Η χρήση και η εικονογράφηση του μεσοβυζαντινού νάρθηκα: ερμηνευτική προσέγγιση με βάση τις γραπτές πηγές, Διδακτορική Διατριβή, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών 2012.  Weitzmann 1951: Kurt Weitzmann, Greek Mythology in Byzantine Art, Princepton 1951.  Wolohojian 1969: Albert Mugrdich Wolohojian, The Romance of Alexander the Great by Pseudo-Kallisthenes, translated from the armenian version with an introduction, Columbia University Press, New York and London 1969.  Wutke 1853: Heinrich Wuttke, Die Kosmografhie des Istrier Aithikos, Dyk’sche Buchhandlung, Λειψία, 1853.  Χαλκιάς 2013: Γεώργιος Χαλκιάς, Από το Μέγα Αλέξανδρο στον Βούδα –ασύμμετρες επιδράσεις Βουδισμού και Ελληνικού Πολιτισμού στην Κεντρική Ασία, άρθρο στο συλλογικό έργο «Ο Αλέξανδρος, το Ελληνικό Κοσμοσύστημα και η Σύγχρονη Παγκόσμια Κοινωνία», πρακτικά συνεδρίου της Ακαδημίας Θεσμών και Επιστημών, τόμος Β΄, Θεσσαλονίκη 2013, σελ. 215-227, σε ηλεκτρονική μορφή από τη διεύθυνση: http://www.academy.edu.gr/files/prakt_alexandros/praktika_alexandros_A.pdf  Χαριζάνης 2008: Γεώργιος Χαριζάνης, «Ὁ τῶν Ἑλλήνων βασιλεύς Ἀλέξανδρος ὁ Μακεδών» μέσα από το έργο των βυζαντινών χρονογράφων (έως τα τέλη του 10ου αιώνα), άρθρο στον τόμο «Βυζαντινά», 28 (αφιέρωμα στη μνήμη του Γεωργίου Λαββά), έκδοση Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη 2008, σελ. 81-96.  Χατζηδάκης 1995: Χατζηδάκης Μανόλης, Μυστράς-Η μεσαιωνική πολιτεία και το κάστρο, Εκδοτική Αθηνών, 1995.  Χατζηκυριάκος 1962: Γεώργιος Χατζηκυριάκος, Σκέψεις και εντυπώσεις εκ περιοδείας ανά την Μακεδονίαν (1905- 1906), Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών και Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου, Θεσσαλονίκη 1962.  Χατζηδάκης: Μανόλης Χατζηδάκης, Άγιος Σισώης, λήμμα περιγραφής εικόνας στον τόμο «Εικόνες της Κρητικής Τέχνης», εισαγωγή Μανόλης Χατζηδάκης, επιμέλεια Μανόλης Μπουρμπουλάκης, έκδοση Υπουργείο Πολιτισμού -13η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Κρήτης, σελ. 345-346.  Χατζηνικολάου 1997: Χατζηνικολάου Νίκος (επιμέλεια), Ο Μέγας Αλέξανδρος στην Ευρωπαϊκή Τέχνη, έκδοση Οργανισμός Πολιτιστικής Πρωτεύουσας «Θεσσαλονίκη 1997» και Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας.  Χατζηνικολάου 1997 Β: Χατζηνικολάου Νίκος, Οι διαμάχες για τον Αλέξανδρο και η εξύμνησή του από τις εικαστικές τέχνες, άρθρο στο Ο Μέγας Αλέξανδρος στην Ευρωπαϊκή Τέχνη, έκδοση Οργανισμός Πολιτιστικής Πρωτεύουσας «Θεσσαλονίκη 1997» και Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, σελ. 25-42.  Χατζηνικολάου 2007: Καλλιόπη Γ. Χατζηνικολάου, Οι λατρείες των Θεών και των Ηρώων στην Άνω Μακεδονία κατά την Αρχαιότητα, Διδακτορική Διατριβή, Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη 2007.  Χατζόπουλος 2008: Χατζόπουλος Μιλτιάδης, Η αντίληψη του εαυτού και του άλλου: η περίπτωση της Μακεδονίας, στο βιβλίο Μακεδονικές ταυτότητες στο χρόνο –διεπιστημονικές προσεγγίσεις, επιμέλεια Ι. Στεφανίδης, Β. Βλασίδης, Ε. Κωφός, -Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα -εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα, Μάιος 2008, σελ. 48-65.  Χατζόπουλος 2014: Χατζόπουλος Μιλτιάδης, Εισαγωγή στο βιβλίο «Ο Αλέξανδρος πίσω από το Μέγα» (μετάφραση του έργου του W. Tarn, “Alexander the Great”), έκδοση της εφημερίδας Καθημερινή, Αθήνα 2014, σελ.19 -28.

673  Χειλαδάκης 1991: Χειλαδάκης Νίκος (έρευνα –λογοτεχνική απόδοση), Εβλιά Τσελεμπί – Ταξίδι στην Ελλάδα, εκδόσεις Εκάτη, Αθήνα 1991.  Χρονάς 2008: Γιῶργος Χρονᾶς, Τά ποιήματα 1973-2008, Εκδόσεις Ὁδός Πανός, Αθήνα 2008.  Χρυσοστόμου Α. –Π. 2011: Αναστασία Χρυσοστόμου, Παύλος Χρυσοστόμου, Η Ρωμαϊκή Αποικία της Πέλλας, άρθρο στον τόμο «Το αρχαιολογικό Μουσείο της Πέλλας», έκδοση Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση και Τράπεζας Eurobank, Αθήνα 2011, σελ. 283-298.  Χρυσοστόμου 2011: Παύλος Χρυσοστόμου, Οι Μακεδονικοί Τάφοι της Πέλλας, άρθρο στον τόμο «Το αρχαιολογικό Μουσείο της Πέλλας», έκδοση Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση και Τράπεζας Eurobank, Αθήνα 2011, σελ. 269-278.  Xydopoulos 2007: Ioannis Xydopoulos, Alexander’s Historians and the Alexander Romance: a comparative Study of the Representation of India and Indians, άρθρο στο συλλογικό τόμο “Memory as History: The Legasy of Alexander in Asia”, επιμέλεια Himanshu Prabha Ray, Daniel T. Potts, έκδοση Aryan Boooks International, Νέο Δελχί, 2007, σελ. 19-27.  Ψελλος: Μιχαήλ Ψελλός, Χρονογραφία, ηλεκτρονική έκδοση του Πανεπιστημίου Αιγαίου –Εργαστήριο Διαχείρησης της Πολιτισμικής Κληρονομιάς, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab  Yalouris/Andronikos/Rhomiopoulou 1982: Yalouris Nicholas, Manolis Andronikos, Katerina Rhomiopoulou, Ariel Hermann, Cornelius Vermeule, The Search for Alexander: an exhibition, New York Graphic Society, Boston 1982. йокссуренверД в” обеН ан овокснодекаМ арднаскелА еинесензоВ“ тежюС, авокамуЧ. В. Т2014: авокамуЧ , (Τσουμακόβα Τ. Β., «Το θέμα της Ανάληψης του Μεγάλου Αλεξάνδρου στον Ουρανό στον αρχαίοерутьлуК .яифосолиф17: яирес. атетисревину огоксгрубретеп-ткнас кинтсев(μεσαιωνικό) ρωσικό πολιτισμό»), .2, σε ηλεκτρονική μορφή στη διεύθυνσηпыВ,2014. еинедевоигилеР. яиголорутьлук. яиголоткилфнок www.academia.edu (25.11.2014).  Zalesskaya 2001: Βέρα Ζαλέσκαγια, Κύπελλο με απεικονίσεις μορφών κάτω από τόξα, λήμμα στο συνοδευτικό κατάλογο «Το Βυζάντιο ως Οικουμένη» της έκθεσης «Ώρες Βυζαντίου», Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, έκδοση Υπουργείο Πολιτισμού και εκδόσεις Καπόν, Αθήνα 2001 (αριθμός καταλόγου 7, σελ. 47).  Zalesskaya 2012: Zalesskaya Vera, Byzantium, the Third Ancient World, στο “Alexander the Great – 2000 Years of Treasures”, συνοδευτικός τόμος της ομώνυμης έκθεσης στο Australian Museum, Sidney, έκδοση Australian Museum – The State Hermitage Museum 2012.  Zevi 1997: Fausto Zevi, Η εκστρατεία του Αλέξανδρου στο εικονογραφικό πρόγραμμα της Οικίας του Φαύνου στην Πομπηία, άρθρο στο συλλογικό τόμο «Αλέξανδρος και Ανατολή» σε επιμέλεια Δ. Παντερμαλή, έκδοση Οργανισμός Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Ευρώπης «Θεσσαλονίκη 1997» και Α.Π.Θ., 2001, σελ. 40-46.  Zevi 1999: Fausto Zevi, Αλέξανδρος και Ρώμη. Η σημασία ενός εικονογραφικού θέματος, εισήγηση –άρθρο στο “Ancient Macedonia VI”, τόμος 2, (6ο διεθνές συνέδριο για την αρχαία Μακεδονία, Θεσσαλονίκη 1996), έκδοση του Ι.Μ.Χ.Α., Θεσσαλονίκη 1999, σελ. 1389-1397.

674 ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ (ιστότοπων που χρησιμοποιήθηκαν περισσότερο της μίας φοράς ).  http://www.academia.edu  http://www.academy.edu.gr Ακαδημία Θεσμών και Πολιτισμών  www.aegean.gr/culturealtec/chmlab Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας  http://anemi.lib.uoc.gr Ανἐμη, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών Πανεπιστημίου Κρήτης  http://books.google.gr  http://www.ems.gr/ekdoseis/katalogos-ekdoseon/periodiko-makedonika.html Το περιοδικό Μακεδονικά στο δικτυότοπο της Εταιρείας μακεδονικών Σπουδών.  www.deltionchae.org Δελτίο Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας  www.didaktorika.gr - Διδακτορικές Διατριβές Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης  http://efimeris.nlg.gr/ns/main.html Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Εφημερίδων και Περιοδικού Τύπου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος  www.greek-language.gr Η Πύλη της Ελληνικής Γλώσσας –Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας / Υπουργείο Παιδείας  http://www.jstor.org ITHAKA  http://www.myriobiblos.gr Διαδικτυακός Πολιτιστικός Τόπος artopos – Εκκλησία της Ελλάδος  http://www.perseus.tufts.edu/hopper/ Πανεπιστήμιο Tufts της Μασσαχουσέττης  http://stephanus.tlg.uci.edu/ -Thesaurus Lingue Graecae - Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας  https://www.youtube.com δικτυογραφία εικόνων.  http://www.britishmuseum.org/ Δικτυότοπος Βρετανικού Μουσείου  https://en.wikipedia.org/wiki/Main_Page Βικιπαιδεία Γενικά Βοηθήματα.  Henry G. Lidell, Robert Scott, Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσης, μετάφραση Ξενοφώντος Μόσχου, εκδοτικός οίκος Σιδέρη, Αθήνα  M. C. Howatson, Εγχειρίδιο Κλασικων Σπουδών της Οξφόρδης, Οξφόρδη 1989, ελληνική έκδοση Αδερφών Κυριακίδη σε μετάφραση Β. Φόρη, Θεσσαλονίκη 1995.  Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, πολύτομο συλλογικό έργο, Εκδοτική Αθηνών.  Albin Lesky, Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας, μετάφραση Αγαπητού Τσοπανάκη, εκδοτικός Οίκος Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 1983.  Κρουμβάχερ (Krumbacher), Ιστορία της Βυζαντινής Λογοτεχνίας, μετάφραση Γεωργίου Σωτηριάδου, τόμοι Α΄, Β΄, Γ΄, Αθήνα, 1897, 1900.  Επίτομο Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, συλλογικό έργο, εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2008.  Δρακόπουλος Βαγγέλης, Ευθυμίου Γεωργία, Επίτομο Λεξικό της Ελληνικής Ιστορίας.  Λεξικό του Αρχαίου Κόσμου, συλλογικό έργο, εκδόσεις Δομή.

675 ΕΙΚΟΝΕΣ. Εικόνα 1: η εκστρατεία και οι κατακτήσεις του Αλέξανδρου στην ανατολή (http://en.wikipedia.org/wiki/File:MacedonEmpire.jpg) Εικόνα 2: προτομή Αλεξάνδρου, γλύπτη Λεωχάρους, Αθήνα, Μουσείο Ακροπόλεως, γύρω στο 330 π.Χ. (αντίγραφο πρωτότυπου)

676 Εικόνα 3: προτομή Αλεξάνδρου, μουσείο Πέλλας, ελληνιστική εποχή (αντίγραφο πρωτότυπου) Εικόνα 4: αγαλμάτιο του Αλέξανδρου –Πάνα, πρώιμη ελληνιστική εποχή, μουσείο Πέλλας (αντίγραφο πρωτότυπου)

677 Εικόνα 5: κεφαλή Μεγάλου Αλεξάνδρου, 2ος αιώνας μ.Χ., αρχαιολογικό μουσείο Θάσου, φωτογραφία του συγγραφέα, «Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού –Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων –Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας -Θάσου» Εικόνα 6: μαρμάρινο άγαλμα του Αλέξανδρου από την Αλεξάνδρεια (Μέρτζος 2009: 12).

678 Εικόνα 7: προτομή Αλεξάνδρου «Αζάρα» ρωμαϊκών χρόνων, Μουσείο Λούβρου, Παρίσι. https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b0/AlexandreLouvre.jpg Εικόνα 8: ολόσωμο μαρμάρινο άγαλμα Αλεξάνδρου, 3ος αι. π.Χ., Αρχαιολογικό Μουσείο Κωνσταντινουπόλεως. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Alexander1256.jpg

679 Εικόνα 9: Κολοσσιαία κεφαλή Αλεξάνδρου από την Ταρσό της Κιλικίας, β΄ μισό 1ου αιώνα μ.Χ. Ny Carlsberg Glyptotek, Copenhagen (φωτογραφία: Ole Haupt). Εικόνα 10: σχέδιο χάλκινου αγαλματιδίου ύψους 50 εκ. από το Herculaneum με παράσταση τον έφιππο Αλέξανδρο, 1ος αιώνας π.Χ., Αρχαιολογικό Μουσείο Νάπολης (Ραγκαβής 1888: 58).

680 Εικόνα 11: χάλκινο αγαλματίδιο του Αλέξανδρου Αιγίοχου με δόρυ, © The Trustees of the British Museum Εικόνα 12: Ο Αλέξανδρος με δορά ελέφαντα ως στέμμα, κύριος της Ασίας, μπρούτζινο αγαλματίδιο ελληνιστικών χρόνων, Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας Υόρκης http://www.metmuseum.org/collection/the-collection-online/search/254825

681 Εικόνα 13: χάλκινο ειδώλιο έφιππου άνδρα, του Αλέξανδρου –πολεμιστή, από την Αλεξάνδρεια του Καυκάσου, (Begram), Εθνικό Μουσείο Αφγανιστάν, Καμπούλ (Ζουμπουλάκης 2012: 156). Εικόνα 14: Ο γάμος του Αλέξανδρου –Άρη με τη Στατείρα –Αφροδίτη, τοιχογραφία από την Πομπηία https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Mosaica.jpg

682 Εικόνα 15: Το ψηφιδωτό της Πομπηίας με παράσταση της μάχης της Ισσού, τέλη 2ου αιώνα π.Χ. (πηγή: διαδίκτυο). Εικόνα 16: η μορφή του Αλέξανδρου από το ψηφιδωτό της Πομπηίας. Η απεικόνιση προσώπου με οφιοειδή κόμμωση στο θώρακα αποδίδει γοργόνειο (Σαράντης 1970: σελ. 314).

683 Εικόνα 17: Η «σαρκοφάγος του Μεγάλου Αλεξάνδρου», νεκρόπολη της Σιδώνας, 4ος αιώνας π.Χ., μουσείο Κωνσταντινούπολης, https://en.wikipedia.org/wiki/Alexander_Sarcophagus#/media/File:Alexander_Sarcophagus_Battle_of_Ussus.jpg Εικόνα 18: χρυσό περίαπτο (φυλακτό) με την εικόνα του κερασφόρου Αλέξανδρου, 4ος αιώνας, Μουσείο Walters, Βαλτιμόρη.

684 Εικόνα 19: επιδαπέδιο ψηφιδωτό από το Ballbek του Λιβάνου με παράσταση τη γέννηση του Αλέξανδρου, Βηρυττός, Εθνικό Μουσείο (Μέρτζος 2009: 11). Εικόνα 20: αργυρό τετράδραχμο Αλεξάνδρου με την επιγραφή ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ και παράσταση αετού με κεραυνό, αριστερά κλαδί ελιάς και δεξιά σατραπική τιάρα, 336-332 π.Χ., Νομισματική Συλλογή / Numismatic Collection Alpha Bank, (Τσαγκάρη 2009: 47)

685 Εικόνα 21: Ασημένια δραχμή Μεγάλου Αλεξάνδρου με απεικόνιση νεαρού Ηρακλή με λεοντή στον εμπροσθότυπο και ένθρονου Διός στον οπισθότυπο με επιγραφή ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ, Βρετανικό Μουσείο, https://en.wikipedia.org/wiki/Alexander_the_Great#/media/File:AlexanderCoin.jpg Εικόνα 22: ασημένιο δεκάδραχμο Βαβυλώνας, αναμνηστικό για τη νίκη του Αλέξανδρου κατά του Πώρου (326 π.Χ.). Α΄ όψη: ο Αλέξανδρος έφιππος και σαρισοφόρος τρέπει σε φυγή πολεμικό ελέφαντα. Β΄ όψη: ο Αλέξανδρος ως κοσμοκράτορας με τους κεραυνούς του Δία στα χέρια του, Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο © The Trustees of the British Museum Εικόνα 23: ο Μέγας Αλέξανδρος ως Δίας, σφραγιδόλιθος από σαρδώνυχα του καλλιτέχνη Νείσου, ίσως αναπαράσταση χαμένου έργου του Πυργοτέλη, 3ος αιωνας π.Χ., μουσείο Ερμιτάζ http://erenow.com/biographies/alexander-the-great-a-new-history/18.html

686 Εικόνα 24: ασημένιο νόμισμα Πτολεμαίου Α΄ με προτομή Αλεξάνδρου καλυμμένη με δορά ελέφαντα στον εμπροσθότυπο και την Αθηνά Αλκίδημο στον οπισθότυπο και επιγραφή ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ , τέλη 4ου π.Χ. αιώνα, Βρετανικό Μουσείο © The Trustees of the British Museum Εικόνα 25: αργυρό τετράδραχμο Λυσιμάχου από τη Λάμψακο με την κερασφόρο και διαδηματοφόρο κεφαλή του Αλέξανδρου στον εμπροσθότυπο και με παράσταση νικηφόρου Αθηνάς στον οπισθότυπο, 305-281 π.Χ. © The Trustees of the British Museum

687 Εικόνα 26: νόμισμα της Σμύρνης που έκοψε ο αυτοκράτορας Φίλιππος ο Άραβας, γύρω στο 244-49 μ.Χ. Ο Αλέξανδρος κοιμώμενος κάτω από έναν πλάτανο με τη δίδυμη υπόσταση της Νέμεσης από πάνω του (Bieber 1964: εικόνα 109). Εικόνα 27: αργυρό τετράδραχμο από τη ρωμαϊκή επαρχία της Μακεδονίας με την κερασφόρο κεφαλή του Αλέξανδρου και την επιγραφή ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ, 93-92 π.Χ. Νομισματική Συλλογή / Numismatic Collection Alpha Bank (Τσαγκάρη 2009: 67). Εικόνα 28: μπρούτζινο νόμισμα του Κοινού των Μακεδόνων της Βέροιας, 238-244 μ.Χ., α΄ όψη: κεφαλή Αλεξάνδρου με επιγραφή, β΄ όψη: ο Αλέξανδρος δαμάζει το Βουκεφάλα και επιγραφή ΚΟΙΝΟ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ, Νομισματικό Μουσείο Βερολίνου (Munzkabinett), http://www.smb.museum/ikmk/object.php?id=18202674

688 Εικόνα 29: χρυσό μετάλλιο με παράσταση διαδηματοφόρου και κερασφόρου Αλέξανδρου και Νίκης σε τέθριππο με επιγραφή ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ από το Αμπουκίρ της Αιγύπτου, 212-246 μ.Χ., Νομισματικό Μουσείο Βερολίνου, © Foto: Münzkabinett der Staatlichen Museen zu Berlin - Preußischer Kulturbesitz Εικόνα 30: Χρυσό μετάλλιο με παράσταση του Αλέξανδρου –Κοσμοκράτορα και με Νίκη να στήνει τρόπαιο, με επιγραφή ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ από το Αμπουκίρ της Αιγύπτου, 212-246 μ.Χ., Νομισματικό Μουσείο Βερολίνου © Foto: Münzkabinett der Staatlichen Museen zu Berlin - Preußischer Kulturbesitz

689 Εικόνα 31: Βαρύσταθμο ρωμαϊκό νομισματόμορφο μετἀλλιο (Contorniate) με παράσταση Ολυμπιάδος και καθιστού Αλέξανδρου με όπλα και ασπίδα με παράσταση του φόνου της Πενθεσίλειας από τον Αχιλλέα και επιγραφή ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΑΣΙΛΕΥΣ, Ρώμη, 4ος -5ος αιώνας , Βρετανικό Μουσείο © The Trustees of the British Museum Εικόνα 32: Ο Άγιος Δημήτριος με στρατιωτική περιβολή και επιστήθιο σύμβολο –κόσμημα πιθανόν το οκτάκτινο μακεδονικό αστέρι –μικρογραφία ασπίδας, ψηφιδωτή παράσταση, βασιλική αγίου Δημητρίου, Θεσσαλονίκη, 8ος αιώνας μ.Χ. (φωτογραφία του συγγραφέα).

690 Εικόνα 33: καμέο από όνυχα με παράσταση κερασφόρου Αλέξανδρου και επιγραφή: ΤΗC ΚΑΛΗC ΤΥΧΗC ΜΝΗΜΟΝΕVΕ ΜΝΗΙΘΗΕΥΤΙ, 4ος – 7ος αιώνας, Βρετανικό Μουσείο © The Trustees of the British Museum Εικόνα 34: μοναδική ανάγλυφη στήλη με απεικόνιση του αυτοκράτορα Ηρακλείου ως δεύτερου Αλέξανδρου από το εκκλησιαστικό συγκρότημα στα Καταλύματα Πλακωτών της Κύπρου. Ο Αλέξανδρος συγκεντρώνει όλα τα τυπικά εικονογραφικά του χαρακτηριστικά, την αναστολή στην κόμμωση, τα κέρατα του Άμμωνα, το διάδημα και το φρυγικό σκούφο (ευγενική παραχώρηση της Δρ. Ελένης Προκοπίου).

691 Εικόνα 35: ο Sol Invictus –ανίκητος Ήλιος σε άρμα στον ουρανό με το ζωδιακό κύκλο, Ψηφιδωτή σύνθεση από δάπεδο ρωμαϊκής έπαυλης στην περιοχή της Ρηνανίας, μέσα 3ου αιώνα μ.Χ. (http://irs.ub.rug.nl/ppn/321539664) Εικόνα 36: βυζαντινό αλεξανδρινό υφαντό με παράσταση αποθέωσης αρματηλάτη, 7ος αιώνας (Migeon 1909: 17).

692 Εικόνα 37: μαρμάρινη πλάκα με βυζαντινή παράσταση της ανάληψης του Αλέξανδρου, 12ος αιώνας, Αρχαιολογικό Μουσείο Θήβας -Εφορεία Αρχαιοτήτων Βοιωτίας (Μανωλέσσου 2011: τ.2, 267). Εικόνα 38: βυζαντινό ανάγλυφο ανάληψης Αλέξανδρου, αρχαιολογικό μουσείο Κωνσταντινούπολης, 12ος -13ος αιώνας φωτογραφία από petrus.agricola στο www.flickr.com

693 Εικόνα 39: η ανάληψη του Αλέξανδρου, βυζαντινό ανάγλυφο, λάφυρο της σταυροφορίας του 1204 από την Κωνσταντινούπολη, προσαρμοσμένο στη βόρεια εξωτερική πρόσοψη του ναού του Αγίου Μάρκου Βενετίας, 12ος αιώνας, φωτογραφία από petrus.agricola στο www.flickr.com Εικόνα 40: σχηματοποιημένη παράσταση της ανάληψης από το ναό του Αγίου Ιωάννη της Τραχήλας στη μεσσηνιακή Μάνη, 11ος -12ος αιώνας, (σχέδιο Γιάννης Νάκας, Κουρσούμης 2009:179). Εικόνα 41: παράσταση της ανάληψης του Αλέξανδρου από εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα στην ανατολική όψη του ναού του Αγίου Δημητρίου (μητρόπολη) Μυστρά, 14ος αιώνας (Millet 1910: πινακ. 47.7).

694 Εικόνα 42: βυζαντινό ανάγλυφο της ανάληψης του Αλέξανδρου από το ναό της Περίβλεπτου στο Μυστρά, 14ος αιώνας, Μουσείο Μυστρά (http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Museum_of_Mystras,_relief_of_ascension_of_alexander_the_great,_2nd_h alf_of_14th_century.JPG) Εικόνα 43: βυζαντινό ανάγλυφο της ανάληψης του Αλέξανδρου από το νάρθηκα του καθολικού της Μονής Δοχειαρίου Αγίου Όρους, 14ος αιώνας (φωτογραφία: Αμπατζόγλου Ιωάννης).

695 Εικόνα 44: βυζαντινό μαρμάρινο ανάγλυφο ανάληψης Μεγάλου Αλεξάνδρου, Φρούριο του Καράμπαμπα, Χαλκίδα, 12ος αιώνας. Πηγή: http://mrs-mcwinkie.livejournal.com/314210.html Εικόνα 45: παράσταση ανάληψης του Αλέξανδρου από βυζαντινό ελεφαντοστέινο κιβώτιο, 10ος αιώνας, Hessisches Landesmuseum, Darmstadt Εικόνα 46: Ο Αλέξανδρος ως έφιππος βυζαντινός αυτοκράτορας μπροστά στο προφητικό δέντρο της Σελήνης, από βυζαντινό ελεφαντοστέινο κιβώτιο, 10ος αιώνας, Hessisches Landesmuseum, Darmstadt

696 Εικόνα 47: από βυζαντινό ελεφαντοστέινο κιβώτιο, 10ος αιώνας, Μέγας Αλέξανδρος ως Άγιος Γεώργιος (;), Hessisches Landesmuseum, Darmstadt Εικόνα 48: αργυρός επιχρυσωμένος δίσκος με παράσταση την ανάληψη του Αλέξανδρου και επιγραφή: ΑΛΕΞΑΝΔ ΒΑCIΛΕΟC, Μουσείο Ερμιτάζ, Αγία Πετρούπολη http://mrs-mcwinkie.livejournal.com/314210.html

697 Εικόνα 49: πινάκιο με παράσταση της Ανάληψης του Αλέξανδρου, περίκλειστο σμάλτο, Βυζάντιο, 12ος αιώνας, δώρο στον Τουρκομάνο ηγεμόνα Rukn ad Daula Da ‘ud, Tiroler Landesmuseum Ferdinandeum, Ίνσμπουργκ Εικόνα 50: ασημένιο κύπελλο με παράσταση την ανάληψη του Αλέξανδρου στον ουρανό πάνω σ’ ένα μεγάλο πουλί, 12ος αιώνας, Μουσείο Ερμιτάζ http://depts.washington.edu/silkroad/museums/shm/shmbyz.html

698 Εικόνα 51: βυζαντινό διάδημα με κεντρική διακόσμηση την ανάληψη του Αλέξανδρου, Εθνικό Μουσείο Ιστορίας Ουκρανίας http://www.engramma.it/eOS/index.php?id_articolo=418. Εικόνα 52: αναπαράσταση του στέμματος από το Εθνικό Μουσείο Ιστορίας της Ουκρανίας (πηγή: http://nickfilin.livejournal.com/72941.html).

699 Εικόνα 53: ανάληψη Μεγάλου Αλεξάνδρου, παράσταση από κεντρική πλάκα βυζαντινού σμάλτινου διαδήματος, πριγκιπικό παλάτι Κιέβου, 12ος -13ος (πηγή: http://www.museum.ru/N32348). Εικόνα 54: σμάλτινο πλακίδιο του διαδήματος από τη Μεγάλη Πρεσλάβα (Βουλγαρία) με παράσταση της ανάληψης του Αλέξανδρου με γρύπες, 10ος αιώνας (πηγή: petrus.agricola στο www.flickr.com).

700 Εικόνα 55: ανάληψη του Αλέξανδρου, λεπτομέρεια από το υφαντό του αββαείου στο Bassum, Βρέμη Γερμανίας, πιθανόν βυζαντινής προέλευσης, 10ος -12ος αιώνας (http://www.stift-bassum.de/index.php?cat=15_Ausstellungsraum, ανάκτηση 8/8/2013). Εικόνα 56: βυζαντινό ελεφαντοστέϊνο κιβώτιο με παραστάσεις από τη Διήγηση (Μυθιστόρημα) του Αλέξανδρου, Αριστερά το ξαναμόνιασμα του Φιλίππου με την Ολυμπιάδα, δεξιά η λεκανομαντεία του Νεκτεναβώ, στο κέντρο ο Αλέξανδρος και ο Νεκτεναβώ(;) με τα κέρατα του Άμμωνα, σήμερα στο Αββαείο της Badia della S. Trinita La Cava, Ιταλία (Weitzmann 1951: εικόνα 250). .