64-08-11-คู่มือครู สังคมศึกษา ป.6.-1

156 คูมอื ครแู ละแผนการจดั การเรยี นรู ระดบั ประถมศึกษา ภาคเรียนท่ี 1 (สงั คมศึกษา ป.6) แบบประเมนิ คณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค คาํ ชแี้ จง ใหผ สู อนสังเกตพฤตกิ รรมของนกั เรียนในระหวา งเรยี นและนอกเวลาเรียนแลว ขดี ลงในชองท่ี ตรงกบั ระดบั คะแนน รายการ พฤตกิ รรมการแสดงออก ระดบั การปฏบิ ตั ิ ประเมนิ ๓๒๑ ๑. มวี ินัย ๑.1 ปฏิบตั ติ ามขอ ตกลง กฎเกณฑ ระเบียบ ขอ บังคบั ของครอบครวั รบั ผดิ ชอบ และโรงเรยี น มีความตรงตอ เวลาในการปฏบิ ตั ิกจิ กรรมตา ง ๆ ใน ๒. ใฝเ รยี นรู ชีวิตประจําวนั มีความรบั ผดิ ชอบ 2.1 ตัง้ ใจเรียน 3. มงุ มน่ั ใน การทาํ งาน 2.2 เอาใจใสในการเรียนและมคี วามเพยี รพยายามในการเรียน 2.3 เขา รว มกิจกรรมการเรียนรูตา ง ๆ 2.4 ศึกษาคน ควา หาความรูจากหนงั สอื เอกสาร ส่งิ พมิ พ สื่อ เทคโนโลยีตา ง ๆ แหลง การเรยี นรูทงั้ ภายในและภายนอกโรงเรยี น และเลือกใชส อ่ื ไดอยางเหมาะสม 2.5 บันทึกความรู วิเคราะห ตรวจสอบบางสง่ิ ทเี่ รียนรู สรปุ เปน องค ความรู 2.6 แลกเปล่ยี นความรู ดวยวธิ ีการตาง ๆ และนําไปใชใ น ชีวติ ประจาํ วนั 3.1 มีความตงั้ ใจและพยายามในการทาํ งานท่ไี ดร บั มอบหมาย 3.2 มีความอดทนและไมท อ แทต อ อปุ สรรคเพอ่ื ใหง านสําเร็จ เกณฑก ารใหค ะแนน ลงชือ่ ................................................................ผปู ระเมนิ ๓ คะแนน หมายถงึ ๒ คะแนน หมายถงึ ...................../..................../................... ๑ คะแนน หมายถงึ ปฏิบัตหิ รอื แสดงพฤติกรรมอยางสมํ่าเสมอ ปฏิบตั ิหรือแสดงพฤตกิ รรมบอ ยครั้ง ปฏบิ ัติหรอื แสดงพฤติกรรมบางคร้ัง เกณฑก ารใหค ะแนนดงั ตารางแนบทาย เกณฑก ารประเมนิ คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค ดงั น้ี ชว งคะแนน ระดับคณุ ภาพ เกณฑก ารสรปุ ผลการประเมนิ 19-27 ดี นกั เรยี นทไี่ ดร ะดับคณุ ภาพพอใชข ึน้ ไป ถือวา ผา น 10-18 1-9 พอใช ปรบั ปรงุ

หนวยการเรียนรทู ี่ 1 เรอ่ื ง สินคา และบริการ 157 แบบประเมินสมรรถนะสาํ คญั ของผเู รียน คาํ ชแ้ี จง ใหผ สู อนสังเกตพฤติกรรมของนกั เรยี นในระหวา งเรียนและนอกเวลาเรียนแลว ขีด ลงในชองที่ ตรงกบั ระดับคะแนน รายการประเมนิ พฤตกิ รรมการแสดงออก ระดบั การปฏบิ ตั ิ ๓๒๑ ๑. ความสามารถ ๑.1 มีความสามารถในการรบั –สง สาร ในการสอื่ สาร 1.2 มีความสามารถในการถายทอดความรู ความคดิ ความเขา ใจ ของตนเอง โดยใชภ าษาอยา งเหมาะสม 2. ความสามารถ 2.1 มีทกั ษะในการคิดนอกกรอบอยางสรา งสรรค ในการคดิ 2.2 มีความสามารถในการคดิ อยางมรี ะบบ 3. ความสามารถ 3.1 สามารถทาํ งานกลมุ รว มกบั ผอู ่นื ได ในการแกป ญ หา 3.2 สามารถตดั สนิ ใจไดเ หมาะสมตามวัย ลงชอื่ ................................................................ผปู ระเมนิ ...................../..................../................... เกณฑก ารใหค ะแนน ๓ คะแนน หมายถงึ ปฏบิ ตั ิหรือแสดงพฤตกิ รรมอยา งสมาํ่ เสมอ ๒ คะแนน หมายถึง ปฏบิ ัติหรอื แสดงพฤติกรรมบอยครั้ง ๑ คะแนน หมายถงึ ปฏบิ ตั หิ รอื แสดงพฤตกิ รรมบางคร้ัง เกณฑก ารใหค ะแนนดงั ตารางแนบทา ย เกณฑก ารประเมินสมรรถนะสาํ คญั ของผูเรยี น ดงั นี้ ชวงคะแนน ระดบั คณุ ภาพ เกณฑการสรปุ ผลการประเมิน 13-18 ดี นกั เรยี นทีไ่ ดร ะดบั คุณภาพพอใชขึน้ ไป ถอื วา ผา น 7-12 1-6 พอใช ปรับปรงุ

158 คมู อื ครูและแผนการจัดการเรยี นรู ระดับประถมศกึ ษา ภาคเรยี นที่ 1 (สงั คมศึกษา ป.6) แผนการจัดการเรยี นรทู ่ี ๑๓ เรือ่ ง ประเภทของทรพั ยากร หนว ยการเรียนรทู ี่ ๑ เร่ือง สนิ คา และบริการ เวลา ๑ ช่วั โมง กลมุ สาระการเรียนรูสงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม รายวชิ าสงั คมศกึ ษา ชัน้ ประถมศกึ ษาปท ่ี 6 ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๑. มาตรฐานการเรียนรู/ ตัวช้ีวดั มาตรฐานการเรยี นรู มาตรฐาน ส 3.1 เขาใจและสามารถบริหารจัดการทรัพยากรในการผลิตและการบริโภค การใชทรัพยากร ที่มีอยูจํากัดไดอยางมีประสิทธิภาพและคุมคา รวมท้ังเขาใจหลักการของเศรษฐกิจ พอเพียง เพื่อการดาํ รงชีวติ อยา งมดี ลุ ยภาพ ตัวช้วี ดั ป.๖/3 บอกวิธีและประโยชนข องการใชท รัพยากรอยา งยัง่ ยืน ๒. สาระสําคญั /ความคดิ รวบยอด ทรัพยากรธรรมชาติมีอยูอยางจํากัด ดังน้ันจึงมีความจําเปนที่จะตองรูจักใชทรัพยากรอยางประหยัด และคุมคา ตามหลักการใชท รพั ยากรอยา งยง่ั ยืน ๓. จดุ ประสงค ๓.๑ ความรู - อธบิ ายประเภทของทรพั ยากรได ๓.๒ ทกั ษะ/กระบวนการ - จําแนกประเภททรพั ยากรได ๓.๓ เจตคติ - เหน็ คณุ คาความสําคญั ของประโยชนของทรัพยากร ๔. สาระการเรยี นรู ประเภทของทรพั ยากร ๕. สมรรถนะสําคญั ของผูเ รียน ๑. ความสามารถในการสอื่ สาร ๒. ความสามารถในการคดิ ๓. ความสามารถในการแกป ญหา ๖. คณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค ๑. มวี นิ ยั ๒. ใฝเ รียนรู ๓. มุง มั่นในการทาํ งาน ๗. กจิ กรรมการเรยี นรู

หนวยการเรียนรทู ี่ 1 เรอื่ ง สนิ คาและบริการ การจดั การเรยี นรู ช้ัน แผนจดั การเรยี นรทู ่ี ๑๓ เร รายวิชาสังคมศกึ ษา ลําดบั ที่ จดุ ประสงคก ารเรยี นรู ขน้ั ตอนการ เวลา ๑. จัดการเรียนรู ทีใ่ ช กิจกรรม ขน้ั นาํ ๑๐ ๑. ครูใหนกั เรยี น นาที ทิวทศั น ๒. ครูสอบถามโด ดงั นี้ - เห็นทรัพยากรอ ภาพดังกลาว - ภาพดังกลาวม นักเรียนอยางไรบ 2. 1. อธบิ ายความหมาย ขัน้ สอน ๒๕ ๓. ครูทบทวนคว ของทรัพยากรได นาที ความหมายของท 2. เห็นคณุ คาความสาํ คัญ ของประโยชนของ และประโยชนขอ ทรพั ยากร ใหน ักเรยี นรว มก

159 นประถมศกึ ษาปท ี่ ๖ รอื่ งประเภทของทรพั ยากร จาํ นวน ๑ ช่ัวโมง แผนการจดั การเรยี นรู สื่อการเรียนรู การประเมนิ การ มครู กิจกรรมนกั เรยี น เรยี นรู นดูภาพวิว ๑. นกั เรยี นดูภาพวิวทวิ ทศั น - ภาพวิว - แบบประเมนิ ดยใชค าํ ถาม ๒. นักเรียนตอบคาํ ถาม ทิวทัศน การสังเกต พฤตกิ รรม นกั เรียนรายบคุ คล อะไรบางจาก (ตนไม ภูเขา แมนาํ้ สัตวปา กอ นหิน) มีประโยชนกับ (เปน ทอ่ี ยอู าศัยของสตั ว เปน บาง แหลงตน น้ําลําธาร เปน ระบบ นิเวศธรรมชาติ ใหเ กดิ ความ สมดุลกนั ตามธรรมชาต)ิ วามรเู ดิมเรื่อง ๓. นักเรียนตอบ ครูสงั เกต ทรัพยากร คาํ ตอบของนักเรียนเพอื่ เสริม องทรพั ยากร เตมิ ทีไ่ มเขา ใจและตอบไมถูก กันตอบ

160 คมู ลําดบั ท่ี จุดประสงคก ารเรยี นรู ขนั้ ตอนการ เวลา จัดการเรียนรู ที่ใช กิจกรรม 3. 3. จาํ แนกประเภทของ ทรพั ยากรได ข้นั ปฏบิ ตั ิ ๔. ครอู ธิบายประ ข้ันสรปุ ทรัพยากร 4. - ทรัพยากรธรรม แลวไมห มดส้ิน - ทรพั ยากรธรรม ทดแทนได - ทรพั ยากรทใี่ ชแ ๑๐ ๕. ครูแบง กลมุ น นาที แจกบตั รคําประเ ทรพั ยากร เพื่อเล จาํ แนกประเภทข ๕ ๖. ครูและนกั เรยี นาที สรปุ เรอื่ งประเภท ทรัพยากร

มือครูและแผนการจัดการเรียนรู ระดับประถมศึกษา ภาคเรยี นท่ี 1 (สงั คมศึกษา ป.6) แผนการจดั การเรยี นรู ส่อื การเรยี นรู การประเมนิ การ เรียนรู มครู กิจกรรมนกั เรยี น ะเภทของ ๔. นกั เรียนจดบันทกึ เปน มชาตทิ ใ่ี ช แผนผงั ความคดิ โดยจาํ แนก ประเภทของทรพั ยากร มชาติท่ี ธรรมชาติตามประเภทตาง ๆ แลว หมดไป นักเรยี นและ ๕. นกั เรยี นรับบัตรคาํ และเลน - เกมประเภท เภทของ เกมจาํ แนกประเภทของ ทรัพยากร ลน เกม ทรัพยากร ของทรพั ยากร ยนรวมกัน ๖. นกั เรียนสรปุ บทเรียน ทของ (ประเภทของทรพั ยากร จําแนกออกเปน ๓ ประเภท คอื ทรัพยากรธรรมชาตทิ ใ่ี ช แลวไมห มดสน้ิ ทรัพยากร ธรรมชาตทิ ท่ี ดแทนได ทรพั ยากรทีใ่ ชแ ลว หมดไป)

หนว ยการเรียนรทู ่ี 1 เรอ่ื ง สินคา และบรกิ าร 161 ๘. สื่อการเรียนรู/แหลง การเรยี นรู ๑. ภาพววิ ทวิ ทัศน ๒. PowerPoint ๓. เกมประเภททรัพยากร ๙. การประเมนิ ผลรวบยอด ส่ิงทต่ี องการวดั /ประเมนิ วธิ ีการ เครื่องมอื ทใี่ ช เกณฑ ดา นความรู - สงั เกตพฤตกิ รรม - แบบประเมนิ ผานเกณฑร อ ยละ ๖๐ ดา นทกั ษะกระบวนการ นกั เรยี นรายบุคคล - การตอบคําถาม พฤตกิ รรมนักเรียน - เลนเกมประเภท รายบุคคล ทรัพยากร - เกมประเภททรพั ยากร ผานเกณฑรอ ยละ ๖๐ ดา นเจตคติ - สงั เกตพฤตกิ รรม - แบบประเมิน ผา นเกณฑประเมนิ นักเรยี นรายบคุ คล พฤตกิ รรมนักเรียน ระดับคุณภาพพอใชข ึน้ - การตอบคําถาม รายบุคคล ไป สมรรถนะสาํ คญั ของ - ประเมนิ ความสามารถ - แบบประเมิน ผานเกณฑป ระเมิน ผเู รยี น ระดับคณุ ภาพพอใชข ้นึ ในการส่อื สาร สมรรถนะสาํ คญั ของ ไป คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค ความสามารถในการคดิ ผเู รียน ผานเกณฑประเมิน ระดับคณุ ภาพพอใชขึ้น ความสามารถในการ ไป แกปญหา - ประเมิน ความมวี นิ ัย - แบบประเมนิ ใฝเ รยี นรู และมุง มนั่ ใน คณุ ลักษณะ การทาํ งาน อันพึงประสงค

162 คูมอื ครแู ละแผนการจัดการเรยี นรู ระดับประถมศกึ ษา ภาคเรียนที่ 1 (สงั คมศึกษา ป.6) ๑๐. บนั ทึกผลหลงั สอน ผลการจัดการเรียนการสอน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ความสําเรจ็ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ปญหาและอปุ สรรค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขอ จํากดั การใชแผนการจดั การเรียนรู และขอ เสนอแนะ/แนวทางการปรับปรงุ แกไ ข .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงชื่อ......................................................ผสู อน (..........................................................) วนั ที่ .......... เดือน ..................... พ.ศ. ............. ๑๑. ความคิดเหน็ /ขอ เสนอแนะของผบู รหิ ารหรอื ผทู ี่ไดร บั มอบหมาย .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงชอ่ื ...................................................... ผตู รวจ (..........................................................) วนั ท่ี .......... เดือน ..................... พ.ศ. .......

หนว ยการเรียนรูที่ 1 เรอื่ ง สินคาและบรกิ าร 163 แบบประเมินการสงั เกตพฤตกิ รรมนักเรยี นรายบคุ คล ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๖ สังเกตพฤตกิ รรมการเรียนรู วันที่.......................เดอื น.........................................พ.ศ.................................. เกณฑก ารใหค ะแนน ลําดบั ท่ี ชื่อ–สกลุ ความต้ังใจในการเ ีรยน รวม ระดบั (4) (16) คณุ ภาพ ความสนใจและการ ซักถาม (4) การตอบ ํคาถาม (4) ีมสวนรวมในกิจกรรม (4) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ลงชอ่ื ................................................................ผปู ระเมนิ ...................../..................../................... เกณฑก ารประเมินในการสงั เกตพฤตกิ รรมนักเรียนรายบคุ คล ดังน้ี ชว งคะแนน ระดบั คณุ ภาพ เกณฑการสรปุ ผลการประเมิน 13-16 ดีมาก นักเรยี นทไ่ี ดร ะดบั คุณภาพพอใชข ึ้นไป ถอื วา ผา น 9-12 ดี 5-8 พอใช 1-4 ปรับปรุง

164 คมู ือครแู ละแผนการจัดการเรียนรู ระดับประถมศกึ ษา ภาคเรียนท่ี 1 (สงั คมศึกษา ป.6) เกณฑก ารวดั และประเมินผลการสังเกตพฤติกรรมนกั เรยี นรายบคุ คล (Rubric) ประเดน็ การประเมนิ เกณฑก ารใหค ะแนน ดี (3) พอใช (2) ดีมาก (4) ตองปรบั ปรงุ (1) 1. ความตงั้ ใจใน สนใจในการเรยี นไม สนใจในการเรียน สนใจในการเรียน ไมสนใจในการเรยี น การเรียน คยุ หรือเลนกัน คุยกันเล็กนอ ย คุยกันและเลน กนั คยุ และเลนกัน 2. ความสนใจและ การซกั ถาม ในขณะเรียน ในขณะเรียน ในขณะเรียนเปน ในขณะเรียน 3. การตอบคาํ ถาม บางครง้ั 4. มีสวนรวมใน มีการถามในหวั ขอ มกี ารถามในหวั ขอ มกี ารถามในหวั ขอ ไมถ ามในหัวขอ ที่ กจิ กรรม ทตี่ นไมเ ขาใจทกุ ที่ตนไมเ ขาใจเปน ทีต่ นไมเ ขา ใจเปน ตนไมเ ขา ใจและไม เรือ่ งและกลา สวนมากและกลา บางครั้งและไมค อย กลาแสดงออก แสดงออก แสดงออก กลา แสดงออก รว มตอบคําถามใน รว มตอบคาํ ถามใน รว มตอบคําถามใน ไมต อบคําถาม เรื่องทคี่ รถู ามและ เรอ่ื งทีค่ รถู ามและ เรื่องทค่ี รถู ามเปน ตอบคําถามถกู ทุก ตอบคาํ ถาม บางครง้ั และตอบ ขอ สวนมากถูก คําถามถกู เปน บางคร้งั รว มมือและ รวมมอื และ รวมมือและ ไมมีความรว มมือ ชว ยเหลือเพ่ือนใน ชว ยเหลอื เพอ่ื นเปน ชวยเหลอื เพ่อื นใน ในขณะทาํ กิจกรรม การทํากิจกรรม สว นใหญใ นการทาํ การทาํ กจิ กรรมเปน กจิ กรรม บางครงั้

หนวยการเรยี นรูที่ 1 เร่อื ง สนิ คา และบรกิ าร 165 แบบประเมินคณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค คําชแ้ี จง ใหผ ูส อนสงั เกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหวา งเรียนและนอกเวลาเรียนแลว ขดี ลงในชองที่ ตรงกับระดบั คะแนน รายการ พฤตกิ รรมการแสดงออก ระดบั การปฏบิ ตั ิ ประเมนิ ๓๒๑ ๑. มวี นิ ยั ๑.1 ปฏบิ ตั ิตามขอ ตกลง กฎเกณฑ ระเบยี บ ขอ บังคบั ของครอบครัว รบั ผดิ ชอบ และโรงเรียน มีความตรงตอ เวลาในการปฏบิ ตั กิ จิ กรรมตา ง ๆ ใน ๒. ใฝเ รียนรู ชวี ติ ประจาํ วนั มีความรับผิดชอบ 2.1 ตั้งใจเรยี น 3. มงุ มนั่ ใน การทาํ งาน 2.2 เอาใจใสใ นการเรียนและมคี วามเพียรพยายามในการเรยี น 2.3 เขา รวมกจิ กรรมการเรียนรูตา ง ๆ 2.4 ศกึ ษาคนควา หาความรจู ากหนงั สือ เอกสาร สิง่ พิมพ ส่อื เทคโนโลยตี า ง ๆ แหลงการเรียนรทู ัง้ ภายในและภายนอกโรงเรียน และเลือกใชสอื่ ไดอยา งเหมาะสม 2.5 บนั ทกึ ความรู วเิ คราะห ตรวจสอบบางส่ิงท่ีเรียนรู สรุปเปน องค ความรู 2.6 แลกเปลี่ยนความรู ดวยวธิ ีการตาง ๆ และนําไปใชใ น ชวี ิตประจําวัน 3.1 มีความตง้ั ใจและพยายามในการทาํ งานที่ไดรับมอบหมาย 3.2 มคี วามอดทนและไมท อ แทตอ อปุ สรรคเพอ่ื ใหงานสาํ เรจ็ เกณฑก ารใหค ะแนน ลงช่ือ................................................................ผปู ระเมนิ ๓ คะแนน หมายถงึ ๒ คะแนน หมายถงึ ...................../..................../................... ๑ คะแนน หมายถงึ ปฏิบตั หิ รอื แสดงพฤติกรรมอยา งสม่ําเสมอ ปฏิบตั หิ รือแสดงพฤติกรรมบอยครงั้ ปฏบิ ัตหิ รือแสดงพฤตกิ รรมบางครั้ง เกณฑก ารใหค ะแนนดังตารางแนบทา ย เกณฑก ารประเมินคณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค ดังน้ี ชว งคะแนน ระดับคณุ ภาพ เกณฑก ารสรปุ ผลการประเมนิ 19-27 ดี นักเรยี นท่ีไดร ะดับคุณภาพพอใชข นึ้ ไป ถือวา ผาน 10-18 1-9 พอใช ปรับปรงุ

166 คมู อื ครแู ละแผนการจดั การเรียนรู ระดบั ประถมศกึ ษา ภาคเรียนท่ี 1 (สงั คมศึกษา ป.6) แบบประเมินสมรรถนะสาํ คญั ของผเู รยี น คําชแี้ จง ใหผ สู อนสงั เกตพฤตกิ รรมของนกั เรยี นในระหวา งเรยี นและนอกเวลาเรียนแลว ขีด ลงในชอ งที่ ตรงกบั ระดบั คะแนน รายการประเมนิ พฤตกิ รรมการแสดงออก ระดบั การปฏบิ ตั ิ ๓๒๑ ๑. ความสามารถ ๑.1 มคี วามสามารถในการรบั –สงสาร ในการสื่อสาร 1.2 มีความสามารถในการถายทอดความรู ความคิด ความเขาใจ ของตนเอง โดยใชภาษาอยางเหมาะสม 2. ความสามารถ 2.1 มที กั ษะในการคดิ นอกกรอบอยา งสรางสรรค ในการคดิ 2.2 มีความสามารถในการคดิ อยางมีระบบ 3. ความสามารถ 3.1 สามารถทาํ งานกลมุ รว มกบั ผอู ่นื ได ในการแกป ญ หา 3.2 สามารถตดั สนิ ใจไดเ หมาะสมตามวัย ลงชื่อ................................................................ผูประเมิน ...................../..................../................... เกณฑก ารใหค ะแนน ๓ คะแนน หมายถึง ปฏบิ ตั หิ รือแสดงพฤติกรรมอยางสมํ่าเสมอ ๒ คะแนน หมายถงึ ปฏบิ ตั ิหรือแสดงพฤตกิ รรมบอ ยครงั้ ๑ คะแนน หมายถึง ปฏิบัติหรอื แสดงพฤตกิ รรมบางครงั้ เกณฑก ารใหค ะแนนดังตารางแนบทา ย เกณฑก ารประเมินสมรรถนะสาํ คญั ของผูเรียน ดงั นี้ ชว งคะแนน ระดับคณุ ภาพ เกณฑก ารสรปุ ผลการประเมิน 13-18 ดี นักเรยี นทไี่ ดร ะดับคณุ ภาพพอใชขึ้นไป ถอื วา ผาน 7-12 1-6 พอใช ปรบั ปรงุ

หนวยการเรียนรูท่ี 1 เรอื่ ง สนิ คาและบรกิ าร 167 แผนการจัดการเรียนรูท่ี ๑๔ เร่ือง หลักการและวธิ ีใชทรพั ยากรใหเ กดิ ประโยชนส ูงสดุ หนว ยการเรียนรทู ่ี ๑ เรอ่ื ง สนิ คา และบริการ เวลา ๑ ชั่วโมง กลุมสาระการเรียนรูสงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม รายวิชาสงั คมศกึ ษา ชน้ั ประถมศกึ ษาปท ี่ 6 ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๑. มาตรฐานการเรียนร/ู ตวั ชีว้ ัด มาตรฐานการเรียนรู มาตรฐาน ส 3.1 เขาใจและสามารถบริหารจัดการทรัพยากรในการผลิตและการบริโภค การใชทรัพยากร ท่ีมีอยูจํากัดไดอยางมีประสิทธิภาพและคุมคา รวมท้ังเขาใจหลักการของเศรษฐกิจ พอเพยี ง เพอ่ื การดํารงชีวติ อยา งมีดลุ ยภาพ ตวั ชว้ี ดั ป.๖/3 บอกวธิ ีและประโยชนของการใชท รพั ยากรอยางยั่งยนื ๒. สาระสําคญั /ความคดิ รวบยอด ทรัพยากรธรรมชาติมีอยูอยางจํากัด ดังนั้นจึงมีความจําเปนที่จะตองรูจักใชทรัพยากรอยางประหยัด และคุมคาตามหลกั การใชท รัพยากรอยางยงั่ ยืน ๓. จุดประสงค ๓.๑ ความรู - อธิบายวิธีใชท รพั ยากรใหเ กดิ ประโยชนสงู สดุ ได ๓.๒ ทักษะ/กระบวนการ - วิเคราะหวิธีใชท รัพยากรใหเกิดประโยชนสงู สุดได ๓.๓ เจตคติ - เห็นความสําคัญของการใชท รัพยากรใหเกิดประโยชนส ูงสุด ๔. สาระการเรียนรู หลกั การและวธิ ีใชทรัพยากรใหเกิดประโยชนสงู สดุ ๕. สมรรถนะสาํ คญั ของผเู รียน ๑. ความสามารถในการส่อื สาร ๒. ความสามารถในการคิด ๓. ความสามารถในการแกป ญ หา ๖. คุณลักษณะอนั พึงประสงค ๑. มวี ินัย ๒. ใฝเ รียนรู ๓. มงุ มน่ั ในการทํางาน ๗. กจิ กรรมการเรียนรู

168 คมู การจดั การเรียนรู ช้นั แผนจดั การเรยี นรทู ่ี ๑๔ เรอ่ื งหลกั การแล รายวชิ าสงั คมศึกษา ลําดบั ท่ี จดุ ประสงคก ารเรยี นรู ข้ันตอนการ เวลา ๑. จดั การเรยี นรู ที่ใช กิจกรรม ๑๐ ๑. ครนู าํ ภาพแส ขนั้ นาํ นาที สายลม แรธาตุ น นักเรียนดู เพอื่ ท ความรูเดิมเรอื่ งป ของทรพั ยากร ให แยกวาส่งิ ใดเปน ท ทใ่ี ชแ ลวหมดไปแ ที่ใชแ ลวไมม ีวนั ห ๒. ครสู อบถามโด คําถามดังนี้ - ทรัพยากรสาม ไดเ ปน กป่ี ระเภท 2. 1. อธบิ ายหลักการใช ขั้นสอน ๑๕ ๓. ครรู วมอภิปรา ทรัพยากรได นาที นักเรียนถงึ ทรัพย อยา งจาํ กัด ถา เร

มือครแู ละแผนการจดั การเรียนรู ระดบั ประถมศึกษา ภาคเรียนท่ี 1 (สงั คมศกึ ษา ป.6) นประถมศึกษาปท ่ี ๖ ละวิธใี ชท รพั ยากรใหเ กดิ ประโยชนส ูงสดุ จํานวน ๑ ชัว่ โมง แผนการจดั การเรียนรู ส่อื การเรยี นรู การประเมนิ การ มครู กจิ กรรมนกั เรยี น เรียนรู สงอาทิตย ๑. นักเรียนดูภาพทรพั ยากร - ภาพทรัพยากร - แบบประเมนิ น้ํามนั ให และแยกแยะประเภทของ การสงั เกต ทบทวน ทรพั ยากร พฤตกิ รรม ประเภท นกั เรียนรายบุคคล หน กั เรยี น ทรัพยากร และสงิ่ ใด หมด ดยใช ๒. นักเรยี นตอบคาํ ถาม มารถแบง (ทรพั ยากรธรรมชาตทิ ่ีใช ท แลว ไมหมดส้นิ ทรพั ยากรธรรมชาติท่ี ายกบั ทดแทนได ทรพั ยากรท่ใี ช ยากรมีอยู แลวหมดไป) ราไมมี ๓. นักเรยี นรว มอภปิ รายกับ ครู

หนว ยการเรยี นรทู ่ี 1 เรื่อง สินคาและบริการ ลําดบั ที่ จดุ ประสงคก ารเรยี นรู ขน้ั ตอนการ เวลา จดั การเรยี นรู ท่ใี ช กิจกรรม 3. 2. วเิ คราะหว ิธใี ช ข้นั ปฏบิ ตั ิ ทรัพยากรใหเ กิด หลักการใช การว ประโยชนสูงสดุ การใช อาจทาํ ให 3. เห็นความสาํ คญั ของ ทรัพยากรหมดส การใชท รพั ยากรใหเ กิด ๑๕ ๔. ครูแบง กลมุ น ประโยชนส ูงสดุ นาที แตละกลมุ รวมกัน วธิ ีการใชทรพั ยา 4. ประโยชนสูงสุด จ ความรูเ ร่ือง วธิ ีก ทรัพยากรใหเกดิ ๕. ครใู หน กั เรยี น ท่ี 10 เร่ือง วิธกี ทรพั ยากรใหเกิด ขน้ั สรปุ ๑๐ ๖. ครูใหนกั เรยี น นาที นาํ เสนอ ๓ คู โด สมุ ๗. ครูใหนกั เรยี น วธิ กี ารใชท รัพยา ประโยชน

169 แผนการจดั การเรียนรู สอ่ื การเรียนรู การประเมินการ เรยี นรู มครู กจิ กรรมนกั เรยี น - ใบความรทู ี่ 5 วางแผน เรอ่ื ง หลักการและ ห วิธกี ารใชท รพั ยากร ส้นิ ไป ใหเ กิดประโยชน นกั เรียน ให ๔. นกั เรียนศึกษาหลกั การ - ใบงานที่ 10 นศกึ ษา และวิธีการใชทรพั ยากรให เรอ่ื ง หลักการและ ากรใหเกิด เกิดประโยชน วิธกี ารใชท รัพยากร จากใบ ใหเกดิ ประโยชน การใช - ใบงานท่ี 10 เรอื่ ง ดประโยชน หลักการและ นทําใบงาน ๕. นักเรยี นทาํ ใบงานท่ี 10 วธิ ีการใชทรพั ยากร การใช เรอื่ ง หลักการและวธิ กี ารใช ใหเ กดิ ประโยชน ดประโยชน ทรพั ยากรใหเ กิดประโยชน นออกมา ๖. นกั เรยี นออกมานําเสนอ ดยวธิ กี าร ผลงานตัวเอง นสรุป ๗. นกั เรยี นสรปุ บทเรยี น ากรใหเ กดิ (หลกั ๕R Reduce Reuse Repair Reject Recycle)

170 คูม อื ครแู ละแผนการจัดการเรียนรู ระดบั ประถมศึกษา ภาคเรยี นท่ี 1 (สงั คมศกึ ษา ป.6) ๘. สอื่ การเรียนรู/แหลงการเรยี นรู ๑. ภาพทรัพยากร ๒. PowerPoint ๓. ใบความรูท่ี 5 เร่ือง วธิ กี ารใชท รัพยากรใหเ กิดประโยชน ๙. การประเมนิ ผลรวบยอด ส่งิ ทตี่ องการวดั /ประเมิน วธิ กี าร เครอื่ งมอื ทใี่ ช เกณฑ - แบบประเมนิ ผานเกณฑรอยละ ๖๐ ดา นความรู - สงั เกตพฤตกิ รรม พฤตกิ รรมนกั เรียน รายบุคคล ผานเกณฑร อ ยละ ๖๐ นักเรยี นรายบุคคล - ใบงานท่ี 10 เรอื่ ง - การตอบคาํ ถาม วิธีการใชท รัพยากรให ผานเกณฑประเมนิ ระดับ คณุ ภาพพอใชขึ้นไป ดานทกั ษะกระบวนการ - ตรวจใบงานเรอื่ ง เกดิ ประโยชน วิธกี ารใชท รพั ยากรให - แบบประเมิน พฤตกิ รรมนกั เรยี น เกิดประโยชน รายบคุ คล ดา นเจตคติ - สงั เกตพฤติกรรม นักเรียนรายบคุ คล - การตอบคาํ ถาม สมรรถนะสาํ คญั ของ - ประเมนิ ความสามารถ - แบบประเมนิ ผา นเกณฑประเมินระดับ ผูเรียน ในการสอ่ื สาร สมรรถนะสําคญั ของ คุณภาพพอใชข้ึนไป ความสามารถในการคิด ผูเ รยี น คณุ ลักษณะอนั พึง ความสามารถในการ ผานเกณฑประเมนิ ระดบั ประสงค แกป ญ หา - แบบประเมนิ คณุ ภาพพอใชข้ึนไป คุณลกั ษณะ - ประเมนิ ความมวี นิ ยั อันพึงประสงค ใฝเรยี นรู และมุงม่นั ใน การทํางาน

หนวยการเรยี นรูที่ 1 เร่ือง สินคาและบริการ 171 ๑๐. บนั ทึกผลหลงั สอน ผลการจัดการเรยี นการสอน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ความสําเรจ็ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ปญหาและอุปสรรค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขอจํากดั การใชแ ผนการจดั การเรยี นรู และขอเสนอแนะ/แนวทางการปรบั ปรุงแกไข .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงช่ือ......................................................ผสู อน (..........................................................) วนั ท่ี .......... เดือน ..................... พ.ศ. ............. ๑๑. ความคิดเห็น/ขอ เสนอแนะของผูบรหิ ารหรอื ผทู ีไ่ ดร ับมอบหมาย .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงชื่อ ...................................................... ผูตรวจ (..........................................................) วันที่ .......... เดือน ..................... พ.ศ. .......

172 คูมือครแู ละแผนการจดั การเรียนรู ระดับประถมศกึ ษา ภาคเรียนที่ 1 (สงั คมศกึ ษา ป.6) ใบความรูท่ี 5 เรอ่ื ง หลักการและวธิ ใี ชทรพั ยากรใหเกดิ ประโยชนสูงสุด หนว ยการเรียนรทู ี่ ๑ เร่ือง สนิ คาและบรกิ าร แผนการจดั การเรยี นรทู ี่ ๑๔ เรื่อง หลกั การและวธิ ใี ชท รพั ยากรใหเ กดิ ประโยชนสงู สดุ รายวชิ าสังคมศกึ ษา รหสั วชิ า ส๑๖๑๐๑ ภาคเรียนที่ ๑ ชน้ั ประถมศกึ ษาปท ี่ ๖ หลกั การ 5R ลดปริมาณขยะ ลดโลกรอน R : Reduce คือ การลดการใช การบริโภคทรัพยากรท่ีไมจําเปนลง ลองมาสํารวจกันวาเราจะลด การบริโภคท่ีไมจําเปนตรงไหนไดบางโดยเฉพาะการลดการบริโภคทรัพยากรท่ีใชแลวหมดไป เชน นํ้ามันกาซ ธรรมชาติ ถานหิน และแรธาตุตาง ๆ การลดการใชน้ีทําไดงาย ๆ โดยการเลือกใชเทาที่จําเปน เชน ปดไฟทุก ครง้ั ที่ไมใชง านหรือเปดเฉพาะจุดที่ใชงาน ปด คอมพิวเตอรและเคร่ืองปรับอากาศเม่ือไมใชเปนเวลานาน ๆ ถอด ปลั๊กของเครื่องใชไฟฟา เชน กระติกนํ้ารอนออกเมื่อไมไดใช เมื่อตองการเดินทางใกล ๆ ก็ควรใชวิธีเดิน ขี่ จักรยานหรือน่ังรถโดยสารแทนการขับรถไปเอง เปนตน เพียงเทานี้เราก็สามารถเก็บทรัพยากรดานพลังงานไว ใชไ ดน านข้ึน ประหยดั พลังงานและอนรุ กั ษส่ิงแวดลอมอกี ดว ย R : Reuse คือ การใชทรัพยากรใหคุมคาท่ีสุด โดยการนําส่ิงของเคร่ืองใชมาใชซ้ํา ซึ่งบางอยางอาจใช ซํ้าไดหลาย ๆ คร้ัง เชน การนําชุดทํางานเกาท่ียังอยูในสภาพดีมาใสเลนหรือใสนอนอยูบานหรือนําไปบริจาค แทนท่ีจะท้ิงไปโดยเปลาประโยชน การนํากระดาษรายงานท่ีเขียนแลว 1 หนา มาใชในหนาท่ีเหลือหรืออาจ นํามาทําเปนกระดาษโนต ชวยลดปริมาณการตัดตนไมไดเปนจํานวนมาก การนําขวดแกวมาใสนํ้ารับประทาน หรือนํามาประดิษฐเปนเคร่ืองใชตาง ๆ เชน แจกันดอกไมหรือที่ใสดินสอ เปนตน นอกจากจะชวยลดคาใชจาย ลดการใชพลังงานพลังงานแลว ยังชวยรักษาส่ิงแวดลอมและยังไดของนารัก ๆ จากการประดิษฐไวใชงานอีก ดวย R : Recycle คือ การนําหรือเลอื กใชท รัพยากรที่สามารถนาํ กลับมารไี ซเคิล หรอื นํากลบั มาใชใ หมเปน การลดการใชทรัพยากรในธรรมชาติจําพวกตนไม แรธาตุตาง ๆ เชน ทราย เหล็ก อะลูมิเนียมซึ่งทรัพยากร เหลาน้ี สามารถนํามารีไซเคิลไดยกตัวอยาง เชน เศษกระดาษสามารถนําไปรีไซเคิลกลับมาใชเปนกลองหรือถุง กระดาษ การนําแกวหรือพลาสติกมาหลอมใชใหมเปนขวด ภาชนะใสของหรือเคร่ืองใชอื่น ๆ ฝากระปอง นาํ้ อัดลมก็สามารถนํามาหลอมใชใหมห รือ R : Repair : คือ การซอมแซมสิ่งตาง ๆ ใหสามารถใชงานไดอยางยาวนานมากขึ้น แทนที่จะนําไปท้ิง ไปในทนั ที เชน เสอื้ ขาดก็นาํ ไปเย็บ คอมพิวเตอรพ งั ก็นาํ ไปซอม เปนตน R : Reject คือ รูจักปฏิเสธหรืองดการใชส่ิงของที่เห็นวา เปนการทําลายทรัพยากรและสรางมลพิษ ใหเกดิ ขนึ้ แกส งิ่ แวดลอ ม

หนวยการเรียนรทู ่ี 1 เรือ่ ง สินคา และบริการ 173 ใบงานที่ 10 เรอื่ ง หลักการและวิธีใชท รัพยากรใหเ กิดประโยชนส ูงสดุ หนวยการเรยี นรทู ี่ ๑ เรือ่ ง สนิ คา และบรกิ าร แผนการจดั การเรยี นรทู ่ี ๑๔ เรอื่ ง หลกั การและวธิ ใี ชท รพั ยากรใหเ กดิ ประโยชนส งู สดุ รายวิชาสงั คมศึกษา รหัสวชิ า ส๑๖๑๐๑ ภาคเรยี นที่ ๑ ชน้ั ประถมศกึ ษาปท ี่ ๖ คําชแ้ี จง ใหนกั เรยี นเขยี นอธิบายหลกั การและวิธใี ชทรัพยากรใหเกดิ ประโยชนสูงสดุ (5Rs) Reduce……………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… Reuse………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… หลกั การและวธิ ีใชท รพั ยากร Recycle…………………………………………………………… ใหเ กดิ ประโยชนสงู สดุ ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………. Reject……………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………….. Repair……………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ชื่อ-นามสกลุ ………………………………………………………..…………………………………..ช้ัน……………..เลขที่ ……………..

174 คมู อื ครูและแผนการจัดการเรียนรู ระดับประถมศกึ ษา ภาคเรยี นท่ี 1 (สงั คมศึกษา ป.6) เฉลยใบงานท่ี 10 เร่อื ง หลักการและวธิ ีใชท รัพยากรใหเกิดประโยชนส งู สดุ หนวยการเรยี นรทู ี่ ๑ เร่ือง สินคาและบรกิ าร แผนการจดั การเรยี นรทู ี่ ๑๔ เรื่อง หลกั การและวธิ ใี ชท รพั ยากรใหเ กดิ ประโยชนส งู สดุ รายวิชาสังคมศกึ ษา รหสั วชิ า ส๑๖๑๐๑ ภาคเรยี นที่ ๑ ชั้นประถมศึกษาปท ่ี ๖ คาํ ชแ้ี จง ใหนกั เรียนเขยี นอธบิ ายหลักการและวิธใี ชทรพั ยากรใหเ กิดประโยชนส งู สดุ (5Rs) Reduce การลดปรมิ าณการใช ไมส รางขยะเพ่ิม เชน ลดการใช ถุงพลาสติกหรือโฟม Reuse การนําทรพั ยากรทีใ่ ชแลวกลบั มาใชป ระโยชนอ ีก เชน นําถงุ พลาสตกิ ท่ีใชแ ลว มาใชสง่ิ ของหลาย ๆ ครง้ั หลกั การและวธิ ใี ชท รพั ยากร Recycle ใหเ กดิ ประโยชนสงู สดุ การนาํ ทรัพยากรทสี่ ามารถหมนุ เวยี นกลบั มาใชไ ดอ กี มา ผา นกระบวนการแปรสภาพเปน วัตถดุ ิบในการผลติ สินคา ชนิดใหม Reject การปฏเิ สธการใช การไมใชส นิ คา ทเี่ ปนการทําลาย สิ่งแวดลอม ปฏเิ สธการใชท รัพยากรแบบคร้ังเดยี วทิง้ Repair การซอ มแซมเพอ่ื นาํ กลบั มาใชใ หม การซอ มแซม เครือ่ งใช เพือ่ ยดื อายกุ ารใชง าน

หนวยการเรยี นรทู ี่ 1 เรื่อง สินคาและบริการ 175 แบบประเมินการสงั เกตพฤตกิ รรมนกั เรยี นรายบคุ คล ช้นั ประถมศกึ ษาปท ่ี ๖ สงั เกตพฤตกิ รรมการเรยี นรู วันท่.ี ......................เดือน.......................................พ.ศ.................................. เกณฑก ารใหค ะแนน ลาํ ดบั ที่ ชื่อ–สกลุ ความต้ังใจในการเ ีรยน รวม ระดบั (4) (16) คณุ ภาพ ความสนใจและการ ซักถาม (4) การตอบ ํคาถาม (4) ีมสวนรวมในกิจกรรม (4) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ลงชอ่ื ................................................................ผูประเมิน ...................../..................../................... เกณฑก ารประเมนิ ในการสงั เกตพฤตกิ รรมนกั เรยี นรายบคุ คล ดงั น้ี ชวงคะแนน ระดบั คณุ ภาพ เกณฑการสรปุ ผลการประเมนิ 13-16 ดีมาก นักเรียนที่ไดระดับคณุ ภาพพอใชข้ึนไป ถือวา ผา น 9-12 ดี 5-8 พอใช 1-4 ปรับปรุง

176 คมู อื ครแู ละแผนการจดั การเรยี นรู ระดบั ประถมศึกษา ภาคเรียนท่ี 1 (สงั คมศึกษา ป.6) เกณฑก ารวดั และประเมินผลการสังเกตพฤติกรรมนกั เรยี นรายบคุ คล (Rubric) ประเดน็ การประเมนิ เกณฑก ารใหค ะแนน ตอ งปรบั ปรุง (1) ดีมาก (4) ดี (3) พอใช (2) 1. ความตั้งใจใน สนใจในการเรยี น สนใจในการเรยี น สนใจในการเรียน ไมสนใจใน การเรียน ไมคยุ หรือเลน กนั คยุ กนั เล็กนอ ย คุยกันและเลนกัน การเรียน คุยและ 2. ความสนใจและ การซกั ถาม ในขณะเรยี น ในขณะเรยี น ในขณะเรียนเปน เลนกนั ในขณะ 3. การตอบคาํ ถาม บางครัง้ เรียน 4. มสี ว นรว มใน มีการถามในหวั ขอ มกี ารถามในหวั ขอ มกี ารถามในหวั ขอ ไมถามในหวั ขอ ท่ี กิจกรรม ทีต่ นไมเ ขาใจทกุ ท่ตี นไมเ ขา ใจเปน ท่ตี นไมเ ขา ใจเปน ตนไมเ ขาใจและไม เรือ่ งและกลา สวนมากและกลา บางครั้งและไม กลาแสดงออก แสดงออก แสดงออก คอ ยกลาแสดงออก รวมตอบคาํ ถามใน รวมตอบคาํ ถามใน รวมตอบคาํ ถามใน ไมต อบคาํ ถาม เรอ่ื งท่คี รูถามและ เร่อื งที่ครูถามและ เรอ่ื งที่ครถู ามเปน ตอบคาํ ถามถูกทกุ ตอบคําถาม บางครัง้ และตอบ ขอ สว นมากถกู คําถามถกู เปน บางครัง้ รว มมอื และ รวมมอื และ รว มมือและ ไมม ีความรวมมือ ชว ยเหลอื เพือ่ นใน ชว ยเหลือเพอ่ื น ชว ยเหลอื เพือ่ นใน ในขณะทาํ กจิ กรรม การทาํ กจิ กรรม เปน สวนใหญใ น การทํากจิ กรรม การทาํ กิจกรรม เปนบางครง้ั

หนวยการเรยี นรูที่ 1 เร่อื ง สินคา และบรกิ าร 177 แบบประเมินคณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค คําชแ้ี จง ใหผ ูส อนสงั เกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหวา งเรียนและนอกเวลาเรยี นแลว ขดี ลงในชอ งท่ี ตรงกับระดบั คะแนน รายการ พฤตกิ รรมการแสดงออก ระดบั การปฏบิ ตั ิ ประเมนิ ๓๒๑ ๑. มวี นิ ยั ๑.1 ปฏบิ ตั ิตามขอ ตกลง กฎเกณฑ ระเบยี บ ขอ บังคบั ของครอบครวั รบั ผดิ ชอบ และโรงเรียน มีความตรงตอ เวลาในการปฏบิ ตั กิ จิ กรรมตา ง ๆ ใน ๒. ใฝเ รียนรู ชวี ติ ประจาํ วนั มีความรับผิดชอบ 2.1 ตั้งใจเรยี น 3. มงุ มนั่ ใน การทาํ งาน 2.2 เอาใจใสใ นการเรียนและมคี วามเพียรพยายามในการเรยี น 2.3 เขา รวมกจิ กรรมการเรียนรูตา ง ๆ 2.4 ศกึ ษาคนควา หาความรจู ากหนงั สือ เอกสาร สิง่ พมิ พ ส่อื เทคโนโลยตี า ง ๆ แหลงการเรียนรทู ัง้ ภายในและภายนอกโรงเรียน และเลือกใชส อื่ ไดอยา งเหมาะสม 2.5 บนั ทกึ ความรู วเิ คราะห ตรวจสอบบางส่ิงท่ีเรียนรู สรุปเปน องค ความรู 2.6 แลกเปลี่ยนความรู ดวยวธิ ีการตาง ๆ และนําไปใชใ น ชวี ิตประจําวัน 3.1 มีความตง้ั ใจและพยายามในการทาํ งานที่ไดรบั มอบหมาย 3.2 มคี วามอดทนและไมท อ แทตอ อปุ สรรคเพอ่ื ใหงานสําเรจ็ เกณฑก ารใหค ะแนน ลงช่ือ................................................................ผปู ระเมิน ๓ คะแนน หมายถงึ ๒ คะแนน หมายถงึ ...................../..................../................... ๑ คะแนน หมายถงึ ปฏิบตั หิ รอื แสดงพฤติกรรมอยา งสม่ําเสมอ ปฏิบตั หิ รือแสดงพฤติกรรมบอยครงั้ ปฏบิ ัตหิ รือแสดงพฤตกิ รรมบางครั้ง เกณฑก ารใหค ะแนนดังตารางแนบทา ย เกณฑก ารประเมนิ คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค ดังน้ี ชว งคะแนน ระดับคณุ ภาพ เกณฑก ารสรปุ ผลการประเมนิ 19-27 ดี นักเรยี นทไี่ ดร ะดับคุณภาพพอใชข้ึนไป ถือวา ผา น 10-18 1-9 พอใช ปรับปรงุ

178 คมู ือครแู ละแผนการจดั การเรียนรู ระดบั ประถมศกึ ษา ภาคเรยี นที่ 1 (สงั คมศกึ ษา ป.6) แบบประเมนิ สมรรถนะสาํ คญั ของผเู รยี น คําชแ้ี จง ใหผ สู อนสงั เกตพฤตกิ รรมของนกั เรยี นในระหวา งเรยี นและนอกเวลาเรียนแลว ขดี ลงในชอ งท่ี ตรงกบั ระดับคะแนน รายการประเมนิ พฤตกิ รรมการแสดงออก ระดบั การปฏบิ ตั ิ ๓๒๑ ๑. ความสามารถ ๑.1 มคี วามสามารถในการรบั –สงสาร ในการสือ่ สาร 1.2 มีความสามารถในการถายทอดความรู ความคิด ความเขาใจ ของตนเอง โดยใชภ าษาอยางเหมาะสม 2. ความสามารถ 2.1 มที กั ษะในการคิดนอกกรอบอยา งสรางสรรค ในการคดิ 2.2 มีความสามารถในการคดิ อยางมีระบบ 3. ความสามารถ 3.1 สามารถทาํ งานกลุมรว มกบั ผอู ่นื ได ในการแกป ญ หา 3.2 สามารถตดั สนิ ใจไดเหมาะสมตามวัย ลงชื่อ................................................................ผูป ระเมนิ ...................../..................../................... เกณฑก ารใหค ะแนน ๓ คะแนน หมายถงึ ปฏิบตั หิ รือแสดงพฤตกิ รรมอยางสมํ่าเสมอ ๒ คะแนน หมายถึง ปฏบิ ตั ิหรือแสดงพฤติกรรมบอ ยครงั้ ๑ คะแนน หมายถึง ปฏบิ ัติหรอื แสดงพฤตกิ รรมบางครงั้ เกณฑก ารใหค ะแนนดังตารางแนบทาย เกณฑก ารประเมินสมรรถนะสาํ คญั ของผูเรียน ดงั นี้ ชวงคะแนน ระดับคณุ ภาพ เกณฑก ารสรปุ ผลการประเมิน 13-18 ดี นักเรยี นทไี่ ดร ะดับคณุ ภาพพอใชขึ้นไป ถือวา ผาน 7-12 1-6 พอใช ปรบั ปรงุ

หนว ยการเรยี นรทู ี่ 1 เร่อื ง สนิ คาและบริการ 179 แบบประเมินตนเอง ชื่อ : __________________สกลุ : _________________วนั ____ เดือน____________ พ.ศ. _____ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑ เร่อื ง สนิ คาและบรกิ าร ๑. ประเมินการเรียนรขู องตนเอง กาเครอ่ื งหมาย / ในชอ งระดับความสามารถของแตล ะกจิ กรรมทน่ี ักเรยี นคดิ วา ทําไดใ นระดับการประเมิน เหลา นี้ ระดับความสามารถ : ดมี าก คอนขางดี ดี พอใช ปรบั ปรุง ที่ รายการ ระดบั ความสามารถ ดีมาก คอนขา งดี ดี พอใช ปรบั ปรุง ๑. วิเคราะหบทบาทของผผู ลิตสนิ คา หรือบริการ ท่มี ีคณุ ภาพได ๒. วเิ คราะหบ ทบาทของผบู รโิ ภคทร่ี เู ทา ทันได ๓. แยกแยะประเภทของทรัพยากร หลกั การ และวิธีใชทรัพยากรใหเกดิ ประโยชน 2. สิ่งที่ฉนั ยงั ไมเ ขา ใจ/ยังทาํ ไมไ ดดคี อื .......... (อาจตอบไดมากกวา ๑ อยา ง)  ……………………………………………...................................................................................................... ..............................................................................................................................................................  …………………………………………….................................................................................................... ............................................................................................................................................................ 3. ส่งิ ทฉี่ นั จะทาํ ใหด ีขนึ้ ในการเรยี นหนว ยตอไป (อาจตอบไดม ากกวา ๑ อยา ง)  ……………………………………………...................................................................................................... ..............................................................................................................................................................  …………………………………………….................................................................................................... ............................................................................................................................................................

180 คมู ือครูและแผนการจัดการเรยี นรู ระดับประถมศึกษา ภาคเรียนท่ี 1 (สงั คมศกึ ษา ป.6) หนวยการเรยี นรูที่ 2 ความสมั พนั ธท างเศรษฐกิจ

หนว ยการเรียนรทู ี่ 2 เรือ่ ง ความสัมพนั ธท างเศรษฐกิจ 181 หนว ยการเรยี นรทู ี่ 2 ชือ่ หนว ยการเรยี นรู เรื่อง ความสัมพนั ธท างเศรษฐกิจ รหสั วิชา ส๑๖๑๐๑ รายวิชาสงั คมศึกษา กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั ประถมศกึ ษาปท ่ี ๖ ภาคเรียนที่ ๑ เวลา ๑๔ ช่วั โมง ๑. มาตรฐานการเรยี นรู/ตวั ชี้วดั สาระท่ี 3 เศรษฐศาสตร มาตรฐานการเรียนรู มาตรฐาน ส 3.2 เขาใจระบบและสถาบันทางเศรษฐกิจตาง ๆ ความสัมพันธทางเศรษฐกิจ และความ จาํ เปนของการรว มมือกันทางเศรษฐกิจในสงั คมโลก ตวั ชี้วดั ป.๖/1 อธบิ ายความสัมพันธระหวางผูผ ลิต ผบู ริโภค ธนาคาร และรัฐบาล ป.๖/2 ยกตวั อยา งการรวมกลุมทางเศรษฐกิจภายในทอ งถนิ่ ๒. สาระสาํ คญั /ความคดิ รวบยอด ในระบบเศรษฐกิจประกอบดวยหนวยเศรษฐกิจ 3 หนวยใหญ ๆ ไดแก หนวยครัวเรือน หนวยธุรกิจ หนวยรัฐบาล และการรวมกลุมทางเศรษฐกิจภายในทองถ่ิน เปนการรวมกลุมกันเพื่อชวยเหลือกันทางดาน เศรษฐกจิ ในการประกอบอาชีพ ๓. สาระการเรียนรู ความรู ๑. ความสมั พนั ธระหวา งผผู ลติ ผบู ริโภค ธนาคาร และรฐั บาล ๒. ภาษีและหนวยงานที่จัดเก็บภาษี ๓. สทิ ธิผบู ริโภคและสทิ ธิผูใชแ รงงาน ๔. การรวมกลมุ ทางเศรษฐกจิ ภายในทองถ่ิน กลมุ ออมทรพั ย กลมุ แมบา น กองทุนหมูบา น สหกรณ ทกั ษะ/กระบวนการ ๑. จาํ แนกประเภทของหนวยเศรษฐกิจได ๒. จําแนกความสัมพันธทางเศรษฐกิจระหวา งผูผลติ ผบู รโิ ภค ธนาคาร และรัฐบาลได ๓. จําแนกประเภทของภาษีได ๔. จําแนกหนา ทห่ี นวยงานท่ที ําหนาที่คุม ครองผูบ ริโภคได เจตคติ ๑. เห็นความสาํ คัญในการเสยี ภาษี เพ่อื เปนรายไดใ นการพฒั นาประเทศ ๒. เหน็ ความสาํ คญั ของสทิ ธทิ ีไ่ ดร ับความคมุ ครองตามกฎหมาย ๓. เห็นความสําคญั ของการรวมกลุมทางเศรษฐกิจภายในทอ งถิน่ ๔. สมรรถนะสาํ คัญของผเู รียน ๑. ความสามารถในการสือ่ สาร ๒. ความสามารถในการคดิ

182 คมู อื ครแู ละแผนการจดั การเรียนรู ระดบั ประถมศกึ ษา ภาคเรยี นท่ี 1 (สงั คมศกึ ษา ป.6) ๓. ความสามารถในการแกป ญ หา ๔. ความสามารถในการใชชวี ติ ๕. ความสามารถในการใชเทคโนโลยี ๕. คณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงค ๑. มีวินัย ๒. ใฝเรยี นรู ๓. มงุ มั่นในการทาํ งาน ๖. การประเมนิ ผลรวบยอด ช้ินงานหรือภาระงาน 1. ใบงานที่ 1 เรอ่ื ง หนว ยเศรษฐกจิ 2. ใบงานท่ี 2 เร่ือง ความสาํ คญั ของภาษี 3. ใบงานที่ 3 เรอ่ื ง หนวยงานทีเ่ กบ็ ภาษี 4. ใบงานท่ี 4 เรื่อง สิทธิผบู ริโภค 5. ใบงานท่ี 5 เร่ือง สาเหตขุ องการรวมกลมุ ทางเศรษฐกจิ ภายในทอ งถ่นิ 6. ใบงานที่ 6 เรื่อง กลุม แมบา น 7. ใบงานท่ี 7 เรอื่ ง กองทนุ หมูบา น 8. ใบงานท่ี 8 เร่อื ง วิสาหกิจชุมชน 9. ใบงานท่ี 9 เรอ่ื ง สหกรณ

หนวยการเรยี นรทู ่ี 2 เรื่อง ความสัมพนั ธทางเศรษฐกจิ 183 เกณฑก ารประเมินผลชน้ิ งานหรอื ภาระงาน ประเดน็ การ ระดบั คณุ ภาพ ประเมนิ ๔ (ดมี าก) ๓ (ดี) ๒ (พอใช) ๑ (ปรบั ปรงุ ) ๑. การบรรยาย จุดประสงค บรรยายเกี่ยวกบั บรรยายเกย่ี วกบั บรรยายเกย่ี วกับ บรรยายเกยี่ วกบั ๒. รูปแบบ จดุ ประสงคในการ จดุ ประสงคในการ จุดประสงคในการ จดุ ประสงคในการ ๓. เน้ือหา สรางสรรคผลงาน สรา งสรรคผลงาน สรา งสรรคผลงาน สรา งสรรคผ ลงาน ๔. การนําเสนอ ไดถูกตอ ง ชัดเจน ไดถ ูกตอ งเปนสว น ไดถูกตอ งเปน ไดถ กู ตอ งเพียงสวน ๕. ความตรงตอ ใหญ บางสวน นอ ย เวลา สวยงาม มีความคดิ สวยงาม มีความคิด สวยงาม มคี วามคดิ สวยงาม มีความคิด สรา งสรรคด ีมาก สรา งสรรคด ี สรางสรรคพ อใช สรางสรรคค วร ทาํ งานสะอาด ทาํ งานสะอาด ทาํ งานสะอาด ปรับปรุง ทํางาน เรียบรอยดมี าก เรียบรอยดี เรียบรอยพอใช สะอาดเรียบรอ ย ควรปรบั ปรงุ เขยี นเนอ้ื หาได เขียนเน้ือหาได เขยี นเน้ือหาได เขียนเนื้อหาไม ชดั เจนถกู ตองดมี าก ชัดเจนถูกตองดี ชัดเจนถกู ตอ งพอใช ถูกตองพอใช ภาพกบั เน้ือหา ภาพกับเนื้อหา ภาพกบั เนอื้ หา ภาพกบั เน้อื หาไม สอดคลอ งกนั ดีมาก สอดคลอ งกันดี สอดคลองพอใช สอดคลองกนั นําเสนอผลงาน นําเสนอผลงาน นําเสนอผลงาน นําเสนอผลงาน เน้ือหาถกู ตอ ง เนือ้ หาถกู ตอ ง เนอ้ื หาไมส มบูรณ เนื้อหาไมถ ูกตอ ง ชัดเจนครบถวน ชดั เจนครบถว น สรา งสรรคงานดี ภาษาไมถกู ตอ ง สรา งสรรคงานดี สรางสรรคง านดี มาก ภาษาไม อยูในระดับ มาก ภาษาถกู ตอ ง ภาษาถูกตอ งอยูใน ถกู ตองอยใู นระดบั ปรบั ปรุง อยูในระดับดมี าก ระดับดี พอใช สง งานครบถวนตรง สง งานครบถว นชา สง งานครบถวนชา สง งานครบถว นตรง ตามเวลาทีก่ ําหนด กวา ตามเวลาที่ กวา ตามเวลาที่ ตามเวลาท่ีกําหนด กาํ หนด ๑-๒ วนั กาํ หนด๓-๔ วนั ๕ วันข้นึ ไป เกณฑก ารตัดสิน หมายถงึ ดีมาก คะแนน ๑๖-๒๐ หมายถงึ ดี คะแนน ๑1-๑๕ หมายถึง พอใช คะแนน 6-10 หมายถึง ปรับปรงุ คะแนน 1-5 เกณฑก ารผา น ตง้ั แตร ะดับ พอใช

184 คมู ือครแู ละแผนการจดั การเรียนรู ระดบั ประถมศึกษา ภาคเรยี นท่ี 1 (สงั คมศกึ ษา ป.6) แผนการจัดการเรยี นรทู ี่ ๑ เรื่อง หนวยเศรษฐกจิ หนวยการเรยี นรทู ี่ 2 เรอ่ื ง ความสมั พนั ธท างเศรษฐกิจ เวลา ๑ ชวั่ โมง กลุมสาระการเรียนรูสงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม รายวชิ าสงั คมศกึ ษา ชั้นประถมศกึ ษาปท ี่ 6 ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๑. มาตรฐานการเรยี นรู/ตัวชว้ี ัด มาตรฐานการเรยี นรู มาตรฐาน ส 3.2 เขาใจระบบและสถาบันทางเศรษฐกิจตาง ๆ ความสัมพันธทางเศรษฐกิจ และความ จําเปนของการรว มมอื กนั ทางเศรษฐกิจในสงั คมโลก ตัวชีว้ ัด ป.๖/1 อธบิ ายความสัมพนั ธระหวา งผูผลิต ผูบริโภค ธนาคาร และรัฐบาล ๒. สาระสําคัญ/ความคดิ รวบยอด ในระบบเศรษฐกิจประกอบดวยหนวยเศรษฐกิจ 3 หนวยใหญ ๆ ไดแก หนวยครัวเรือน หนวยธุรกิจ หนวยรัฐบาล และการรวมกลุมทางเศรษฐกิจภายในทองถ่ิน เปนการรวมกลุมกันเพ่ือชวยเหลือกันทางดาน เศรษฐกิจในการประกอบอาชีพ ๓. จุดประสงค ๓.๑ ความรู - อธิบายความหมายของหนว ยเศรษฐกจิ ได ๓.๒ ทกั ษะ/กระบวนการ - จาํ แนกประเภทหนวยเศรษฐกจิ ได ๓.๓ เจตคติ - เหน็ คณุ คา ความสาํ คัญของหนวยเศรษฐกจิ ๔. สาระการเรยี นรู ๑. หนวยครวั เรอื น ๒. หนวยธุรกจิ ๓. หนวยรฐั บาล ๕. สมรรถนะสาํ คัญของผเู รียน ๑. ความสามารถในการสื่อสาร ๒. ความสามารถในการคดิ ๓. ความสามารถในการแกปญหา ๖. คุณลกั ษณะอันพึงประสงค ๑. มวี ินยั ๒. ใฝเรียนรู ๓. มงุ มน่ั ในการทํางาน ๗. กิจกรรมการเรยี นรู

หนวยการเรยี นรทู ่ี 2 เร่ือง ความสัมพนั ธทางเศรษฐกิจ การจดั การเรยี นรู ชั้น แผนจดั การเรยี นรทู ่ี ๑ รายวชิ าสงั คมศึกษา ลาํ ดบั ท่ี จดุ ประสงค ขัน้ ตอนการ เวลาท่ี แ การเรียนรู จัดการเรยี นรู ใช กจิ กรรมครู ๑. ขน้ั นาํ ๕ นาที ๑. ครูใหนกั เรยี นดูภาพราน 2. 1. อธบิ าย ขน้ั สอน ๒. ครูใหนกั เรยี นชวยกันแส ความหมาย คิดเห็น โดยใชคาํ ถาม ดงั น้ี ของหนวย - ภาพท่นี ักเรยี นเห็นเปนภา เศรษฐกจิ ได นักเรยี นเคยเห็น ท่ีไหนบา ง 2. เห็นคุณคา - รานคา มอี ะไรและรา นคา ท ความสาํ คัญ กบั สินคา ของการเรยี น เรื่อง หนวย ๒๕ ๓. ครูอภปิ รายความหมายข เศรษฐกจิ ได นาที เศรษฐกิจซ่งึ ประกอบไปดวย - หนว ยครวั เรอื น มีการตัดส การใชท รัพยากรธรรมชาตหิ ทางดานการเงินเพื่อใหไ ดป ร แกต นหรอื กลมุ ตนมากที่สดุ - หนวยธุรกิจบคุ คลท่ที าํ หน ปจจัยการผลติ ตา ง ๆ มาผส ผลิตเปนสนิ คา หรอื บริการ

185 นประถมศกึ ษาปท ี่ ๖ เร่ือง หนวยเศรษฐกิจ า จาํ นวน ๑ ชั่วโมง แผนการจดั การเรียนรู สอ่ื การเรยี นรู การประเมนิ - ภาพรานคา การเรยี นรู กจิ กรรมนกั เรยี น นคา ๑. นกั เรยี นดภู าพรา นคา - แบบประเมิน การสังเกต สดงความ ๒. นักเรยี นตอบคําถาม พฤติกรรม (ภาพรา นคา เคยเหน็ ในชุมชน) นกั เรียน าพอะไร (มสี ินคา และขายสินคา ) รายบุคคล ง ทาํ อะไร ของหนวย ๓. นักเรียนรว มอภิปรายกับครู - สือ่ ย PowerPoint สินใจใน หรือปจ จัย ระโยชน ด นา ที่เอา สมผสาน

186 คูม ลาํ ดบั ท่ี จดุ ประสงค ข้ันตอนการ เวลาท่ี แ การเรียนรู จดั การเรียนรู ใช กจิ กรรมครู 3. 3. จําแนก ขน้ั ปฏบิ ตั ิ - หนวยรัฐบาล จัดตงั้ เพอ่ื ดาํ ประเภท ข้นั สรปุ เชอ่ื มความสมั พนั ธกบั หนว ย หนว ย ในระบบเศรษฐกิจ จัดหารา เศรษฐกิจได การเกบ็ ภาษีจากประชาชน รกั ษาความสงบเรยี บรอ ยขอ 4. บา นเมอื ง ๑๐ ๔. ครใู หน กั เรยี นจําแนกหน นาที เศรษฐกจิ ทกี่ าํ หนดให แลว จ ประเภทของหนวยเศรษฐกิจ ใบงานเรื่อง ประเภทของหน เศรษฐกจิ ๑๐ ๕. ครูใหน กั เรยี นออกมานาํ นาที โดยวธิ ีการสุม ๖. ครนู ําภาพแตล ะหนว ยเศ ใหน ักเรยี นดูและใหนักเรยี น หนวยเศรษฐกจิ โดยการตอ จากภาพ วา เปนหนว ยเศรษ ใด

มือครแู ละแผนการจัดการเรยี นรู ระดบั ประถมศกึ ษา ภาคเรียนที่ 1 (สงั คมศกึ ษา ป.6) แผนการจดั การเรยี นรู สื่อการเรียนรู การประเมนิ การเรยี นรู กิจกรรมนกั เรยี น าเนนิ การ ยอ่นื ๆ ายไดโ ดย และ อง นว ย ๔. นักเรียนจําแนกหนวยเศรษฐกิจท่ี - ใบงานที่ 1 จดั กําหนดให แลว จดั ประเภทของ เรื่อง หนวย จลงใน หนวยเศรษฐกจิ ลงในใบงานเรอื่ ง เศรษฐกิจ นว ย ประเภทของหนวยเศรษฐกิจ าเสนอ ๕. นักเรียนออกมานําเสนอผลงาน - ใบงานที่ 1 ตัวเอง เรือ่ ง หนว ย เศรษฐกจิ ศรษฐกจิ ๖. นักเรยี นสรปุ บทเรียนโดยการตอบ นสรุปเรือ่ ง คําถามจากภาพของครู อบคาํ ถาม (หนวยเศรษฐกจิ ประกอบไปดวย ษฐกจิ แบบ หนว ยครวั หนว ยธุรกจิ หนว ย รัฐบาล)

หนว ยการเรยี นรูที่ 2 เร่ือง ความสมั พันธทางเศรษฐกิจ 187 ๘. สื่อการเรยี นรู/แหลง การเรยี นรู ๑. ภาพรานคา ๒. PowerPoint ๓. ใบความรูที่ 1 เรื่อง หนวยเศรษฐกจิ ๙. การประเมนิ ผลรวบยอด ส่งิ ทต่ี อ งการวดั /ประเมิน วิธีการ เครือ่ งมอื ทใ่ี ช เกณฑ ผา นเกณฑรอยละ ๖๐ ดา นความรู - สังเกตพฤตกิ รรม - แบบประเมนิ ดานทกั ษะกระบวนการ นกั เรียนรายบคุ คล พฤตกิ รรมนกั เรียน ผานเกณฑรอ ยละ ๖๐ - การตอบคําถาม รายบคุ คล - ใบงานท่ี 1 เรอ่ื ง - ตรวจใบงานท่ี 1 เรือ่ ง หนวยเศรษฐกจิ หนวยเศรษฐกจิ ดานเจตคติ - สงั เกตพฤตกิ รรม - แบบประเมิน ผา นเกณฑป ระเมิน นกั เรียนรายบคุ คล พฤติกรรมนักเรยี น ระดับคุณภาพพอใช สมรรถนะสาํ คญั ของ - การตอบคําถาม รายบคุ คล ข้ึนไป ผเู รยี น - ประเมนิ ความสามารถ - แบบประเมนิ ผานเกณฑประเมนิ คณุ ลักษณะอนั พงึ ในการสอ่ื สาร สมรรถนะสําคญั ของ ระดับคณุ ภาพพอใช ประสงค ความสามารถในการคดิ ผูเ รียน ขึน้ ไป ความสามารถในการ แกปญหา - แบบประเมนิ ผานเกณฑประเมนิ คณุ ลักษณะ ระดบั คุณภาพพอใช - ประเมนิ ความมวี นิ ยั อันพึงประสงค ข้ึนไป ใฝเ รยี นรู และมุง มน่ั ใน การทาํ งาน

188 คมู ือครูและแผนการจัดการเรียนรู ระดับประถมศกึ ษา ภาคเรยี นท่ี 1 (สงั คมศกึ ษา ป.6) ๑๐. บนั ทกึ ผลหลงั สอน ผลการจดั การเรยี นการสอน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ความสาํ เรจ็ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ปญหาและอปุ สรรค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขอ จาํ กดั การใชแ ผนการจดั การเรยี นรู และขอ เสนอแนะ/แนวทางการปรบั ปรุงแกไ ข .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงชอ่ื ......................................................ผสู อน (..........................................................) วันที่ .......... เดือน ..................... พ.ศ. ............. ๑๑. ความคิดเห็น/ขอเสนอแนะของผบู รหิ ารหรอื ผทู ี่ไดร ับมอบหมาย .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงชอ่ื ...................................................... ผูต รวจ (..........................................................) วนั ท่ี .......... เดือน ..................... พ.ศ. .......

หนวยการเรยี นรูท ่ี 2 เรือ่ ง ความสมั พันธทางเศรษฐกิจ 189 ใบความรูที่ 1 เรอ่ื ง หนว ยเศรษฐกิจ หนวยการเรยี นรทู ี่ ๒ เร่อื ง ความสมั พนั ธท างเศรษฐกิจ แผนการจดั การเรียนรทู ี่ ๑ หนวยเศรษฐกจิ รายวชิ าสังคมศึกษา รหสั วชิ า ส๑๖๑๐๑ ภาคเรียนที่ ๑ ชัน้ ประถมศึกษาปท ่ี ๖ หนวยเศรษฐกิจ หมายถึง บุคคลหรือองคกรตาง ๆ ซ่ึงเปนผูประกอบกิจกรรมทางเศรษฐกิจและ กิจกรรมอน่ื ๆ ท่เี กย่ี วของกบั การดําเนนิ ชวี ิตทางเศรษฐกจิ หนว ยเศรษฐกจิ ประกอบดว ย 3 กลมุ ใหญ ๆ แตล ะ หนวยมีองคประกอบ หนา ท่ี และเปา หมาย แตกตา งกัน ดงั น้ี 1. หนว ยครวั เรอื น หนวยครัวเรือน หมายถึง หนวยเศรษฐกิจที่ประกอบดวยบุคคลตั้งแต 1 คนข้ึนไป มีการตัดสินใจใน การใชทรัพยากรธรรมชาติหรือปจจัยทางดานการเงินเพื่อใหไดประโยชนแกตนหรือกลุมตนมากท่ีสุด หนวย ครวั เรอื นประกอบดว ย 1) เจาของปจจัยการผลิต คือ ผูมีปจจัยการผลิตชนิดตาง ๆ ไดแก ท่ีดิน แรงงาน ทุน และ การประกอบการ ซึ่งอาจมีเพียงชนิดเดียวหรือหลายชนิดก็ตาม เจาของปจจัยจะนําปจจัยการผลิตท่ีตนมีอยูให ผูผลิตเพื่อไปผลิตเปน สินคาและบรกิ าร โดยไดรับคาตอบแทนในรูปคาเชา คาจาง ดอกเบ้ียหรือกําไร เปาหมาย ของเจาของปจจยั การผลติ คอื รายไดส ุทธิสูงสุด 2) ผูบริโภค คือ ผูใชประโยชนจากสินคาและบริการเพื่อตอบสนองความตองการของเปาหมายของ ผูบริโภค คือ ความพึงพอใจสูงสุด สมาชิกของหนวยครัวเรือนอาจทําหนาท่ีทั้งเจาของปจจัยการผลิต และเปน ผูบริโภคไปพรอม ๆ กัน อยางไรก็ตาม หนาท่ีของหนวยครัวเรือนจะตองพยายามหารายไดมาไวสําหรับจับจาย ใชสอย สว นแหลง ทม่ี าของรายไดขึน้ อยกู บั ลักษณะของกจิ กรรม 2. หนวยธุรกจิ หนวยธุรกิจ หมายถึง บุคคลหรือกลุมบุคคลที่ทําหนาที่เอาปจจัยการผลิตตาง ๆ มาผสมผสานผลิต เปนสินคาหรือบริการแลวนําไปขายใหแกผูบริโภค หนวยธุรกิจประกอบดวยสมาชิก 2 กลุมใหญ ๆ คือ ผูผลิต และผูขาย ซ่ึงหนวยธุรกิจบางหนวย ทําหนาที่ท้ังผูผลิตและผูขาย หรือทําหนาที่เพียงอยางเดียว เปาหมายของ ผูผลิต คือ แสวงหากําไรสูงสุด หรือมีสวนแบงการตลาดมากที่สุดในธุรกิจน้ัน หรือการมีช่ือเสียงเปนที่ยอมรับ หรือธรุ กิจมอี ัตราการเจรญิ เติบโตอยูในอตั ราสูงขน้ึ เรอ่ื ย ๆ เปน ตน 3. หนวยรฐั บาล หนวยรัฐบาล หมายถึง หนวยงานของรัฐหรือสวนราชการตาง ๆ ที่จัดตั้งเพ่ือดําเนินการของรัฐบาล มหี นา ทเี่ ช่อื มความสมั พันธก ับหนวยอ่ืน ๆ ในระบบเศรษฐกจิ ซง่ึ บทบาท หนาที่ ความสัมพันธด ังกลาวจะมีมาก นอยเพียงใดข้ึนอยูกับระบบเศรษฐกิจ ถาเปนระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม บทบาทหนาที่ของหนวยรัฐบาล โดยเฉพาะทางดานเศรษฐกจิ จะมีคอนขา งจาํ กดั แตถ าเปน ระบบเศรษฐกิจแบบสงั คมนยิ มหรอื แบบคอมมวิ นิสต รัฐบาลจะมีบทบาทคอนขา งมาก อยางไรก็ตาม บทบาทหนาท่ขี องหนว ยรัฐบาล พอสรุปได ดังนี้

190 คมู ือครูและแผนการจัดการเรียนรู ระดบั ประถมศกึ ษา ภาคเรียนที่ 1 (สงั คมศึกษา ป.6) 1) เปนทั้งผูผลติ ผบู รโิ ภค และเจา ของปจ จยั การผลติ ในระบบเศรษฐกิจ 2) อํานวยความสะดวกในดานปจจัยพื้นฐาน เชน บริการดานสาธารณูปโภค (บริการไฟฟา นํา้ ประปา โทรศัพท ฯลฯ) และสาธารณปู การ (การซอม สรา ง บํารุงถนน ฯลฯ) ใหแกป ระชาชน 3) จัดหารายไดโ ดยการเกบ็ ภาษีจากประชาชน เพือ่ ไวใ ชจายในการบรหิ ารและพัฒนาประเทศ 4) รกั ษาความสงบเรียบรอ ยของบานเมือง ระงบั และตัดสินขอ พิพาทและปองกนั ประเทศ

หนว ยการเรียนรูท ี่ 2 เรอ่ื ง ความสัมพันธทางเศรษฐกิจ 191 ใบงานท่ี 1 เรอ่ื ง หนวยเศรษฐกิจ หนว ยการเรยี นรทู ี่ ๒ เรื่อง ความสมั พนั ธท างเศรษฐกิจ แผนการจดั การเรยี นรทู ี่ ๑ หนวยเศรษฐกจิ รายวิชาสังคมศกึ ษา รหสั วชิ า ส๑๖๑๐๑ ภาคเรยี นที่ ๑ ชน้ั ประถมศกึ ษาปท ี่ ๖ คําชแ้ี จง ใหน กั เรยี นพจิ ารณาหนวยเศรษฐกิจที่กําหนดให แลวจาํ แนกประเภทของหนว ยเศรษฐกิจใหถ กู ตอ ง ครอบครัวโนบิตะเปด รา นอาหาร โรงงานน้าํ ปลา กระทรวงแรงงาน สยามพารากอน ธนาคารกรุงเทพ ปาลําดวนรับจางเยบ็ ผา ครอบครัวทองมีทําขนมขาย กระทรวงการคลงั เซเวน อีเลฟเวน หนวยครัวเรือน หนว ยธรุ กิจ หนว ยรฐั บาล ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ช่ือ-นามสกุล………………………………………………………..…………………………………..ชนั้ ……………..เลขที่ ……………..

192 คูม อื ครูและแผนการจัดการเรยี นรู ระดบั ประถมศึกษา ภาคเรียนที่ 1 (สงั คมศึกษา ป.6) เฉลยใบงานที่ 1 เรอ่ื ง หนว ยเศรษฐกิจ หนว ยการเรียนรทู ่ี ๒ เรื่อง ความสมั พนั ธท างเศรษฐกจิ แผนการจดั การเรียนรทู ี่ ๑ หนวยเศรษฐกจิ รายวชิ าสงั คมศกึ ษา รหสั วชิ า ส๑๖๑๐๑ ภาคเรยี นที่ ๑ ชัน้ ประถมศึกษาปท ่ี ๖ คําชแี้ จง ใหน กั เรียนพจิ ารณาหนว ยเศรษฐกิจที่กาํ หนดให แลวจาํ แนกประเภทของหนว ยเศรษฐกจิ ใหถ ูกตอ ง ครอบครัวโนบติ ะเปดรานอาหาร โรงงานนาํ้ ปลา กระทรวงแรงงาน สยามพารากอน ธนาคารกรุงเทพ ปา ลาํ ดวนรบั จางเยบ็ ผา ครอบครวั ทองมีทาํ ขนมขาย กระทรวงการคลัง เซเวน อเี ลฟเวน หนว ยครวั เรือน หนวยธรุ กิจ หนวยรฐั บาล ครอบครวั โนบติ ะเปด รานอาหาร โรงงานนาํ้ ปลา กระทรวงแรงงาน ปาลาํ ดวนรบั จางเย็บผา สยามพารากอน ธนาคารกรุงเทพ ครอบครัวทองมีทาํ ขนมขาย เซเวนอเี ลฟเวน กระทรวงการคลัง

หนวยการเรยี นรทู ่ี 2 เรอ่ื ง ความสัมพันธทางเศรษฐกจิ 193 แบบประเมนิ การสงั เกตพฤตกิ รรมนกั เรยี นรายบคุ คล ชน้ั ประถมศกึ ษาปท ่ี ๖ สงั เกตพฤตกิ รรมการเรยี นรู วนั ท่ี.......................เดอื น..........................................พ.ศ.................................. เกณฑก ารใหค ะแนน ลําดบั ที่ ช่ือ–สกลุ ความต้ังใจในการเ ีรยน รวม ระดบั (4) (16) คณุ ภาพ ความสนใจและการ ซักถาม (4) การตอบ ํคาถาม (4) ีมสวนรวมในกิจกรรม (4) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ลงชือ่ ................................................................ผปู ระเมนิ ...................../..................../................... เกณฑก ารใหค ะแนนดงั ตารางแนบทา ย เกณฑก ารประเมินในการสังเกตพฤตกิ รรมนกั เรยี นรายบคุ คล ดังน้ี ชวงคะแนน ระดบั คณุ ภาพ เกณฑก ารสรปุ ผลการประเมนิ 13-16 ดมี าก นักเรยี นทไี่ ดระดบั คณุ ภาพพอใชข ้ึนไป ถือวา ผา น 9-12 ดี 5-8 พอใช 1-4 ปรบั ปรงุ

194 คมู ือครแู ละแผนการจดั การเรียนรู ระดบั ประถมศกึ ษา ภาคเรยี นที่ 1 (สงั คมศึกษา ป.6) เกณฑก ารวดั และประเมนิ ผลการสงั เกตพฤตกิ รรมนกั เรยี นรายบคุ คล (Rubric) ประเดน็ การ ดมี าก (4) เกณฑก ารใหค ะแนน ประเมนิ ดี (3) พอใช (2) ตองปรบั ปรุง (1) 1. ความตัง้ ใจใน สนใจในการเรยี น สนใจในการเรยี น สนใจในการเรยี น ไมสนใจใน การเรยี น ไมค ยุ หรือเลน กนั คยุ กันเล็กนอ ย คยุ กันและเลนกนั การเรียน คุยและ 2. ความสนใจและ การซักถาม ในขณะเรยี น ในขณะเรยี น ในขณะเรยี นเปน เลนกันในขณะ 3. การตอบคาํ ถาม บางคร้ัง เรียน 4. มสี ว นรวมใน มีการถามในหวั ขอ มกี ารถามในหวั ขอ มีการถามในหวั ขอ ไมถามในหวั ขอ ท่ี กจิ กรรม ท่ีตนไมเขา ใจทกุ ที่ตนไมเ ขาใจเปน ทต่ี นไมเขา ใจเปน ตนไมเ ขา ใจและไม เร่อื งและกลา สว นมากและกลา บางคร้งั และไม กลา แสดงออก แสดงออก แสดงออก คอ ยกลา แสดงออก รว มตอบคาํ ถามใน รวมตอบคาํ ถามใน รว มตอบคําถามใน ไมต อบคาํ ถาม เรือ่ งทคี่ รูถามและ เร่อื งที่ครูถามและ เรอื่ งทคี่ รูถามเปน ตอบคําถามถกู ทกุ ตอบคําถาม บางครั้งและตอบ ขอ สวนมากถกู คําถามถูกเปน บางครั้ง รวมมอื และ รวมมือและ รว มมอื และ ไมม คี วามรว มมือ ชวยเหลอื เพ่ือนใน ชวยเหลือเพ่อื น ชวยเหลอื เพ่อื นใน ในขณะทาํ การทํากิจกรรม เปนสวนใหญใ น การทํากจิ กรรม กจิ กรรม การทาํ กิจกรรม เปนบางครัง้

หนวยการเรยี นรูที่ 2 เร่อื ง ความสมั พันธทางเศรษฐกจิ 195 แบบประเมนิ คณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงค คาํ ชแ้ี จง ใหผ ูส อนสังเกตพฤติกรรมของนกั เรยี นในระหวางเรยี นและนอกเวลาเรยี นแลว ขดี ลงในชอ งที่ ตรงกับระดบั คะแนน รายการ พฤตกิ รรมการแสดงออก ระดบั การปฏบิ ตั ิ ประเมนิ ๓๒๑ ๑. มีวินยั ๑.1 ปฏิบตั ิตามขอ ตกลง กฎเกณฑ ระเบยี บ ขอบังคบั ของครอบครวั รบั ผดิ ชอบ และโรงเรยี น มคี วามตรงตอ เวลาในการปฏบิ ตั กิ จิ กรรมตา ง ๆ ใน ๒. ใฝเ รียนรู ชวี ติ ประจาํ วัน มคี วามรบั ผดิ ชอบ 2.1 ต้งั ใจเรียน 3. มงุ มนั่ ใน การทาํ งาน 2.2 เอาใจใสในการเรยี นและมีความเพียรพยายามในการเรยี น 2.3 เขารวมกิจกรรมการเรียนรูต าง ๆ 2.4 ศึกษาคน ควา หาความรจู ากหนังสอื เอกสาร ส่งิ พมิ พ สอ่ื เทคโนโลยีตา ง ๆ แหลงการเรียนรทู ง้ั ภายในและภายนอกโรงเรยี น และเลอื กใชสอื่ ไดอ ยา งเหมาะสม 2.5 บนั ทึกความรู วิเคราะห ตรวจสอบบางสง่ิ ทเ่ี รยี นรู สรปุ เปน องค ความรู 2.6 แลกเปลีย่ นความรู ดว ยวิธีการตา ง ๆ และนําไปใชใ น ชวี ติ ประจําวนั 3.1 มีความตง้ั ใจและพยายามในการทํางานท่ีไดร บั มอบหมาย 3.2 มีความอดทนและไมทอ แทตอ อปุ สรรคเพอื่ ใหงานสาํ เรจ็ เกณฑก ารใหค ะแนน ลงชื่อ................................................................ผปู ระเมิน ๓ คะแนน หมายถงึ ๒ คะแนน หมายถงึ ...................../..................../................... ๑ คะแนน หมายถงึ ปฏิบตั ิหรือแสดงพฤตกิ รรมอยางสมํา่ เสมอ ปฏิบตั ิหรือแสดงพฤติกรรมบอยคร้งั ปฏบิ ัติหรือแสดงพฤตกิ รรมบางคร้งั เกณฑก ารใหค ะแนนดงั ตารางแนบทา ย เกณฑก ารประเมินคณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค ดงั น้ี ชวงคะแนน ระดับคณุ ภาพ เกณฑก ารสรุปผลการประเมิน 19-27 ดี นักเรยี นทไี่ ดร ะดบั คณุ ภาพพอใชข น้ึ ไป ถือวา ผา น 10-18 1-9 พอใช ปรบั ปรงุ

196 คมู ือครูและแผนการจดั การเรียนรู ระดับประถมศึกษา ภาคเรียนที่ 1 (สงั คมศกึ ษา ป.6) แบบประเมนิ สมรรถนะสาํ คญั ของผเู รียน คําชแ้ี จง ใหผ ูสอนสังเกตพฤตกิ รรมของนักเรียนในระหวา งเรียนและนอกเวลาเรยี นแลว ขดี ลงในชองท่ี ตรงกบั ระดบั คะแนน รายการประเมนิ พฤตกิ รรมการแสดงออก ระดบั การปฏบิ ตั ิ ๓๒๑ ๑. ความสามารถ ๑.1 มคี วามสามารถในการรบั –สง สาร ในการสอ่ื สาร 1.2 มีความสามารถในการถา ยทอดความรู ความคิด ความเขาใจ ของตนเอง โดยใชภ าษาอยา งเหมาะสม 2. ความสามารถ 2.1 มที กั ษะในการคิดนอกกรอบอยา งสรา งสรรค ในการคดิ 2.2 มีความสามารถในการคดิ อยางมีระบบ 3. ความสามารถ 3.1 สามารถทาํ งานกลมุ รว มกับผูอน่ื ได ในการแกป ญ หา 3.2 สามารถตดั สนิ ใจไดเหมาะสมตามวยั ลงชือ่ ................................................................ผปู ระเมนิ ...................../..................../................... เกณฑก ารใหค ะแนน ๓ คะแนน หมายถึง ปฏิบตั ิหรอื แสดงพฤติกรรมอยา งสม่าํ เสมอ ๒ คะแนน หมายถึง ปฏบิ ตั หิ รอื แสดงพฤตกิ รรมบอยครง้ั ๑ คะแนน หมายถึง ปฏบิ ตั ิหรอื แสดงพฤตกิ รรมบางครงั้ เกณฑก ารใหค ะแนนดงั ตารางแนบทาย เกณฑก ารประเมนิ สมรรถนะสาํ คญั ของผูเรยี น ดงั นี้ ชวงคะแนน ระดับคณุ ภาพ เกณฑก ารสรุปผลการประเมิน 19-27 ดี นกั เรยี นท่ไี ดร ะดับคุณภาพพอใชขึ้นไป ถือวา ผา น 10-18 1-9 พอใช ปรบั ปรงุ

หนวยการเรยี นรูที่ 2 เรือ่ ง ความสัมพันธท างเศรษฐกจิ 197 แผนการจดั การเรยี นรทู ่ี ๒ เรื่อง ความสัมพนั ธระหวา งหนว ยเศรษฐกจิ หนวยการเรียนรทู ี่ 2 เรอื่ ง ความสมั พนั ธท างเศรษฐกิจ เวลา ๑ ชั่วโมง กลุมสาระการเรยี นรูสงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม รายวิชาสงั คมศกึ ษา ชน้ั ประถมศกึ ษาปท ี่ 6 ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๑. มาตรฐานการเรียนร/ู ตัวชวี้ ัด มาตรฐานการเรยี นรู มาตรฐาน ส 3.2 เขาใจระบบ และสถาบันทางเศรษฐกิจตาง ๆ ความสัมพันธทางเศรษฐกิจ และความ จาํ เปน ของการรว มมอื กนั ทางเศรษฐกิจในสงั คมโลก ตัวชี้วดั ป.๖/1 อธบิ ายความสมั พันธระหวา งผูผลติ ผูบ รโิ ภค ธนาคาร และรฐั บาล ๒. สาระสาํ คญั /ความคดิ รวบยอด ในระบบเศรษฐกิจประกอบดวยหนวยเศรษฐกิจ 3 หนวยใหญ ๆ ไดแก หนวยครัวเรือน หนวยธุรกิจ หนวยรัฐบาล และการรวมกลุมทางเศรษฐกิจภายในทองถ่ิน เปนการรวมกลุมกันเพื่อชวยเหลือกันทางดาน เศรษฐกจิ ในการประกอบอาชพี ๓. จุดประสงค ๓.๑ ความรู - อธิบายความสัมพนั ธร ะหวางหนว ยเศรษฐกิจได ๓.๒ ทกั ษะ/กระบวนการ - จําแนกความสัมพนั ธระหวา งหนวยเศรษฐกจิ ได ๓.๓ เจตคติ - เหน็ คณุ คา ความสําคญั ของการเรียนเร่อื งความสมั พนั ธระหวางหนวยเศรษฐกจิ ๔. สาระการเรยี นรู ความสมั พนั ธร ะหวา งหนวยเศรษฐกิจ ๕. สมรรถนะสําคญั ของผเู รยี น ๑. ความสามารถในการส่อื สาร ๒. ความสามารถในการคดิ ๓. ความสามารถในการแกปญ หา ๖. คุณลกั ษณะอนั พึงประสงค ๑. มวี นิ ยั ๒. ใฝเ รียนรู ๓. มงุ มน่ั ในการทํางาน ๗. กจิ กรรมการเรียนรู

198 คมู การจดั การเรยี นรู ชน้ั แผนจดั การเรยี นรทู ่ี ๒ เรื่อง ความ รายวชิ าสังคมศึกษา ลําดบั ท่ี จดุ ประสงคก ารเรียนรู ข้ันตอนการ เวลา ๑. จดั การเรียนรู ทใี่ ช กิจกรรม 2. 1. อธิบายความสมั พันธ ขั้นนาํ ๕ ๑. ครูใหนกั เรยี น ระหวางหนวยเศรษฐกิจ นาที ครอบครวั ชินจงั ได ข้นั สอน หา งสรรพสินคา 3. 2. เหน็ คณุ คา ความสาํ คญั ขนั้ สอน เพอ่ื ทบทวนควา ของการเรยี นเรอื่ ง เร่อื ง หนวยเศรษ ความสัมพนั ธร ะหวา ง หนวยเศรษฐกจิ ๓๐ ๒. ครูนําภาพแผ นาที ความสมั พันธขอ เศรษฐกิจและสถ การเงนิ แสดงบน PowerPoint ให รว มกนั ศกึ ษา ๓. ครแู ละนกั เรีย แสดงความคดิ เห ใชคําถาม ดังน้ี - จากภาพแผนผ ครวั เรือนทาํ หนา เศรษฐกจิ อยา งไ

มอื ครแู ละแผนการจดั การเรยี นรู ระดับประถมศกึ ษา ภาคเรยี นที่ 1 (สงั คมศกึ ษา ป.6) นประถมศกึ ษาปท ่ี ๖ มสมั พนั ธร ะหวา งหนวยเศรษฐกิจ า จาํ นวน ๑ ชวั่ โมง แผนการจดั การเรยี นรู สอื่ การเรยี นรู การประเมินการ เรียนรู มครู กิจกรรมนกั เรยี น - ภาพครอบครวั ๑. นักเรยี นดูภาพครอบครัว ชินจัง - แบบประเมิน นดภู าพ ชนิ จงั หา งสรรพสนิ คา หา งสรรพสนิ คา การสังเกต รัฐบาลเพอ่ื ทบทวนความรู รัฐบาล พฤตกิ รรมนกั เรยี น รัฐบาล เดิม รายบุคคล ามรูเดิม - สือ่ ษฐกิจ ๒. นักเรยี นศึกษารว มกับครู PowerPoint ผนผงั องหนว ย ถาบนั น หน ักเรยี น ยนรว มกัน ๓. นกั เรียนรว มสนทนากับ - สอื่ - แบบประเมิน ห็น โดยครู ครู PowerPoint การสงั เกต พฤตกิ รรมนักเรยี น (เปนเจาของปจจัยการผลติ ) รายบุคคล ผงั หนว ย (จา ยภาษใี หแ กร ฐั บาล) าทใ่ี นระบบ ไร